YISE ZÉDA OTÀNHÓHÓ TỌN - BÉ NUGBO KAVI LALO WẸ?

Ohóta 18 - BAPTẸM

« »

Owé Wiwé lẹ, ná mí núplọ́nmẹ pipé dogbọn Baptẹm Biblu mẹ tọn ji. Baptẹm nọ yín bibasi gbọn Yisenọ lẹpo dali. Ṣigba to finẹ, núṣiwà daho de sọawúhia. Azọ́n mítọn wẹ nado do núplọ́nmẹ po wiwà baptẹm tọn po hia kẹdẹdilé e yín bibasi dó to bibẹ́nu Agùn Alẹ̀nù Yọ́yọ́ tọn mẹ dó, bo sọ yín winwlán to Owé Wiwé mẹ. E sọgan sinyẹnawu na Bibluhiatọ lẹ nado mọdona dọ susu to yé he to devizọ́nwà hlan Jiwheyẹwhe lẹ mẹ, yín kiklọ gbọn yédelẹ dali. Nugbo mí omẹ pó wẹ mọdona dọ, e ma yín whelẹponu wẹ agùn lẹ nọ sọgbe hẹ núplọ́nmẹ Biblu tọn gba, ṣigba gbẹ́pipli agùn titò alọpãlọpa lẹ tọn tindo núplọ́nmẹ yetọn titi lẹ po wiwà yetọn he yọ́n na yé lẹ po.

Oklunọ mítọn dọ, dọmọ, “... Mẹhe yise bọ yè baptizi i, yè na whlẹn ẹn gán; ṣigba mẹhe ma yise wẹ yè na gblewhẹdo” (MALKU 16:16). Ninọ̀mẹ tintan he Oklunọ Lọsu biọ sọn omẹ he jlo nado yí baptẹm si, wẹ yise. Kẹdẹdilé yè wlán ẹn to Owé LOMUNU 10:17 tọn mẹ dó, dọ, yise nọ wá sọn sisè mẹ, podọ sisè gbọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn dali. Na owhẹ̀jijọ he lọ tọn wutu to azọ́n daho he lọ mẹ, yè nọ dọyẹwhehó Wẹndagbe lọ tọn jẹnukọn, podọ enẹgodo wẹ yè na baptizi yé mẹhe yise lẹ. Nújijọ he lọ yín hinhẹn ṣẹ̀ to yẹwhehó tintan he Pita dọ to Azán Pẹntikọsti tọn gbè, bọ e sọ lẹzùn wiwà apọsteli lẹ tọn to asiko Agùn Alẹ̀nù Yọ́yọ́ tọn lẹpo mẹ. “Whenẹnu wẹ yè baptizi yé mẹhe yí hòmẹhùnhùn do yí ohó etọn lẹ...” (OWALỌ 2:41). E to dandan dọ gbẹtọ lẹ ni sè Yẹwhehó he yè dọ lọ jẹnukọn, enẹgodo wẹ yé na yígbè Jesu Klisti tọn to gbèmimá yéwlọsu tọn mẹ.

Na apajlẹ he hodo e lẹ, mí mọ dọ yise omẹ de tọn yín bibla dó Baptẹm Bible mẹ tọn go. Na wẹndagbèlátọ Filipi yín pinplán gbọn Gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn dali nado pé Ojọ Ethiopiannu lọ mẹhe lẹ́gọ̀ sọn Jelusalẹm bo to owé Yẹwhegán Isaia tọn tọn hia to kẹkẹ etọn mẹ. Whenẹnu wẹ Omẹ Jiwheyẹwhe lọ hẹn ẹn nado mọdona wẹndagbè lọ. Whenẹnu wẹ é gblọn po ojlo dagbe de po, dọmọ, “Pọ́n, osìn tin to fi; etẹwẹ hẹn mi do ote nado baptizi?” Omẹ Jiwheyẹwhe tọn lọ yọ́nẹn dọ yise dóna wá jẹnukọn podọ to enẹgodo gblọndó, “Filipi sọ dọmọ, eyín hiẹ yí ayiha towe lẹpo do yise, yè sọgan baptizi we. É sọ kẹnù, bo dọmọ, yẹn yíse dọ ovi Jiwheyẹwhe tọn wẹ Jesu klisti. É sọ dọmọ, yè ni hẹn kẹkẹ dote: yé omẹ awe lẹ sọ jẹte yì osìn mẹ, Filipi po Ojọ lọ po; é sọ baptizi i.” (OWALỌ 8: 36-38). To asiko Johanu Baptizi tọn mẹ, podọ to azán Oklunọ mítọn tọn lẹ mẹ po apọsteli lẹpo, Baptẹm Bible mẹ tọn yín bibasi to osìn mẹ to aliho dopolọ ji. Yé omẹ awe lẹ, omẹ he to na yí baptẹm po omẹ he to omẹ na baptizi po nọ biọ osìn mẹ yì sisosiso. Mọwẹ Jesu Klisti lọsu yí baptẹm do. “podọ Jesu, whenuena yè ko baptizi ẹn, é tọ́n jẹ age to afọdodoponẹji sọn osìn mẹ...” (MATIU 3:16). Baptẹm kavi omẹ he jlo na baptizi omẹ he ma biọ osìn mẹ yì sisosiso bo sọ lẹ́gọ̀wá age ji gba, enẹ lọ ma yín baptẹm Klisti tọn gba. Podọ apọsteli lẹ tọn po gba. Enẹwutu baptẹm mọtọnhunkọn ma yín Bible mẹ tọn gba.

Núplọ́ntọ lẹ mọdona hézéhézé azọ́n he Oklunọ yetọn zọ́n yé. “Ewọ he yise bọ yè baptizi wẹ yè na whlẹngan...” To Owé Wiwé lẹ mẹ, podọ to owhè kanwe-kò tintan to Klisti godo, núdepope ma dohia dọ yè basi baptẹm na yọpọvu lẹ gba. Owé Wiwé ma tlẹ dọhó depope dogbọn yẹwhe mẹjitọ tọn lẹ dali gba, kavi núplọnmẹ he dọ yọpọvu ko mọ túndote yí sọn dódò ylando tọn si gba. Onú mọhunkọtọn ma yín winwlán to Owé Wiwé mẹ gba. Podọ, yè ma dọ dọ, ovọji yọ́yọ́ sọawúhia gbọn baptẹm mẹ gba. Mẹdepope he yí Ohó Jiwheyẹwhe tọn do dó Ohó nugbo dóna jo ede do na Gbigbọ Wiwé he yín kàndeji nugbo to ohókànbiọ yise tọn lẹpo mẹ, nido dù to é ji.

Kẹdẹdilé e sọgan yín mimọ do, to yẹwhehódidọ Pita tọn tintan mẹ podọ to devo he pò lẹpo mẹ, lẹnvọjọ he hẹn omẹ wá Klisti de, tọ́nsọn baptẹm mẹ. Yọpọvu lẹ ma tlẹ mọdona núhe to jijọ depope, yé ma tlẹ tindo oyọ́nẹn ylando tọn, podọ yé ma sọgan blawu mọ ma sọ sọgan lẹnvọjọ na ylando lọ. Osìn húnhún kavi kinkọ̀n osìn do yọpọvu lẹ ji tọn ma yín baptẹm to alọ depope mẹ gba. Zédai lọ ehe tin “to otẹn adagbigbo tọn mẹ, yín zinzán di ohia de to Alẹ̀nù hóhó mẹ, he yè diọ do otẹn baptẹm tọn mẹ di to Alẹ̀nù Yọ́yọ́ mẹ” ma yín nugbo gba. E ma yín didọ to Owé Wiwé mẹ gba.

Núyọ́nẹntọ delẹ tin he to dindin nado hẹn baptẹm yọpọvu tọn go. Yé dlẹnalọdó Owé OWALỌ 16:32 tọn bo dọ, dọ, yè baptizi gànkọ̀nnọtọ po whédo etọn lẹpo po to otò Filipi tọn mẹ. To núyiwà he mẹ, yé yise dọ e sọgan yín mọ hlan yọpọvu lẹ ga. Ogbèdido lọ ma dọ dọ mọwẹ gba. Whẹpo yè do na baptẹm, yè dọ hlan mí dọ, “Yé sọ dọ ohó Oklunọ tọn hlan ẹn, po hlan omẹ he tin to owhé etọn gbè lẹpo po” (OWALỌ 16:32). Nugbo whédo he mẹ wẹ gbẹtọ lẹ pégo nado sọgan sè yẹwhehódidọ Jiwheyẹwhe tọn te, mẹhe ga yise bo sọ yín bibaptizi.

Mẹdevo he pò bo to baptẹm ná yọpọvu lẹ nọ zán ohógbe Oklunọ mítọn tọn ehe É dọ dọ, “...Mì gbọ yọpọvu lẹ ni wá dê...(MALKU 10:14). Mẹdepope he yì nukọn to hihia Owéfọ he lọ tọn mẹ na mọ hézéhézé dọ Oklunọ ma húnhún osìn do yọpọvu depope ji gba, ṣigba adavo “...É sọ zé yé daga to awá etọn lẹ mẹ, bo yí alọ etọn lẹ do yé ji, bo dona yé.”( MALKU 10:16).

Mọ mẹdevo lẹ sọ tin he ma nọ dọhó baptẹm tọn. Yé nọ dlén alọ do ohó Paul dọ, dọmọ, “Na Klisti ma do mi hlan nado baptizi gba, adavo nado dọyẹwhehó wẹndagbe tọn...”(1KỌLINTINU 1:17). Ohógbe he lọ ma do alọ te na azọ́n daho he lọ he yín didọ to ohó wẹndagbe tọn podọ baptẹm tọn po mẹ gba. Devizọ́nwiwà Paul tọn tin na yẹwhehó didọ podọ po nupinplọ́nmẹ po, enẹwutu wẹ é do jó azọ́nwiwà baptẹm tọn do ná nọvisunnu etọn he pò lẹ.

Otànhódọtọ agùn tọn lẹ lọsu mọ dọ yisenọ he tin to agùn tintan tọn mẹ to owhè kanwe-kò tintan mẹ lẹ po yí baptẹm to oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ. Ohógbè he yín “to oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn po, po Gbigbọ Wiwé tọn po mẹ” yín didohia to bibẹ́nu agùn Lomunu lẹ tọn whenu to owé winwlán Dọtẹ. J. J. Herzog, Abriß der gesamten Kirch-engeschichte, Vol. 1, pg. 29; K. D. Schmidt, Grundriß der Kirch-engeschichte, pg 73, a. o. mẹ. Azọ́n nẹ lọ yín mimọ to Owé Matiu 28:19 tọn mẹ, dọ, “Enẹwutu mì yì, bo hẹn akọta lẹpo zùn nuplọtọ, bo sọ nọ baptizi yé do oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn po, po Gbigbọ Wiwé tọn po mẹ” ohó nẹ lọ yín domọna bo sọ yín zínzán dagbedagbe gbọn apostẹli lẹ dali to whenu apostẹli lẹ tọn mẹ. Mẹdepope he hia ohógbè vivlẹ́ dogbọn ojlo dopolọ dali mọdona dọ, núhe to finẹ lọ ma yín ohógbè he yè basi de gba, ṣigba é ni mọdona oyín he yè dóna zán to baptẹm kọ̀n, dọ, “Bo sọ nọ baptizi yé do oyín...” Enẹwutu wẹ yé do baptizi kẹdẹdi ninọ̀mẹ he, yèdọ do oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ.

Jiwheyẹwhe do Ede hia di Otọ́, di Ovi podọ di Gbigbọ Wiwé. Ehe lọ jọ to oyín alẹ̀nùnù Alẹ̀nù Yọ́yọ́ tọn he yín Yahshua mẹ, yèdọ Jesu, Mẹhe mẹ ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹpo yí baptẹm do to Alẹ̀nù Yọ́yọ́ mẹ. Otọ́ mítọn wẹ Jiwheyẹwhe, enẹwutu wẹ mí do nọ hodẹ̀, dọmọ, “Otọ́ mítọn he tin to olọn mẹ, Hihiọ wẹ oyín towe...” Núhe vẹ́ lọ wẹ oyín he mẹ mí dóna yín bibaptizi do.

Kunnudidè nugbo he tọ́nsọn azán apọsteli lẹ tọn mẹ wá hinhọ́nnu bo sọ yín ayajẹnu. Godo he yè túntún Gbigbọ Wiwé jẹgbonu, apọsteli Pita dọyẹwhehó bọ yè sọ wlán ẹn dai. Hlan yé mẹhe yise bọ ayiha yetọn sọ hòapa dogbọn yẹwhehó etọn dali lẹ, wẹ é dọ hlan, dọ, “... Mì lẹnvọjọ, na yè ni sọ baptizi dopodopo mìtọn to oyín Jesu Klisti tọn mẹ na desẹ̀ ylando tọn...” (OWALỌ 2:38). To azán he gbè yè dó Agùn tintan lọ ai te, yè dọ hlan yé mẹhe wá yise lẹ, núhe yé dóna wà podọ lé yé dóna baptizi dó. Pita mọ núdohiamẹ oyín he hó Oklunọ Lọsu dọ tọn. Gbọn enẹ mẹ, zinzán baptẹm apọsteli lẹ tọn sọn bibẹ́nu yín kinkàn dai.

Filipi dọyẹwhehó Wẹndagbe lọ tọn to otò Samalia tọn mẹ bo sọ baptizi yé mẹhe yè whlẹngan lẹ. Enẹwutu, yè dọ hlan mí, dọ, “... yè baptizi yé to oyín Oklunọ Jesu tọn mẹ poun wẹ” (OWALỌ 8:16). Kẹdẹdilé núyiwà dopodopo dóna yín hinhẹn ṣẹ̀ do kunnudidè omẹ awe kavi omẹ atọ̀n tọn ji dó, bé dinvie, mí na pọ́n lé apọsteli Paul plọ́nmẹ baptẹm dó, “Whenuena yé sè ehe, yè baptizi yé to oyín Jesu Oklunọ tọn mẹ(OWALỌ 19:5). Yín eyín to otò Jelusalẹm tọn mẹ, kavi otò Samalia tọn, kavi otò Efesu tọn mẹ, yèdọ gbọn Pita, kavi Filipi, kavi Paul dali, yé mẹhe baptizi lẹ yín bibaptizi to oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ. Gbigbọ Wiwé kẹdẹ wẹ sọgan do onú dopolọ hia kakadoi.

Nado mọdonọ hézéhézé, mì gbọ mí ni basi pọ́ndego he, dọ: Whedepeponu he mẹsi núplọ́nmẹtọ de zé azọ́n kọnta wiwà tọn de hlan azọ́nmẹvi etọn lẹ, dọmọ, “Onú nẹbi wẹ yín atọ̀n donu atọ̀n?”, azọ́nmẹvi lẹ ma sọgan gblọn bo dọmọ, “Onú atọ̀n donu atọ̀n wẹ yín onú atọ̀n donu atọ̀n” gba, yé dóna ná gblọndo dagbe osọha lọ tọn. E ma yín númọdona dolé susu to núyọ́nẹntọ aihọn he tọn mẹ lẹ nọ vọ́ Owé MATIU 28:19 tọn lọ hia dó di ohógbè majiki tọn hunkọ, matin wuntuntun gblọndo azọ́n he yè zọ́n mí lọ tọn gba. Pita, po Paul po, po apọsteli he pò lẹpo po, podọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn he sọawúhia to owhè kanwe-kò tintan mẹ lẹ mọdona gblọndo lọ, yèdọ oyín lọ. Yé mọdona onú he oyín nẹ lọ yín bo sọ zán ẹn.

Núplọ́ntọ lẹ wàzọ́n lọ kanwe-kò do kanwe-kò ji kẹdẹdilé yè dlẹnalọdó Mẹplọ́ntọ yetọn dó to whenuena yé baptizi to oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ. Mẹdepope he yè ma baptizi kẹdẹdilé apọsteli lẹ basi dó, ma yọ́n Oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn tọn po, po Gbigbọ Wiwé tọn po ehe mẹ e jẹ dọ yè ni baptizi te gba. Nado dọ, dọ Otọ́ po Ovi, po Gbigbọ Wiwé po yín oyín kẹdẹdilé núyọ́nẹntọ lẹ plọ́n ogbẹtọ lẹ dó to zédai yetọn lẹ mẹ bo sọ to avùnhona, ṣigba e jẹagọ̀. Ehelẹ wẹ odohia onú gbọnvo núdohia Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn to Alẹ̀nù Yọ́yọ́ mẹ. E ma yín dọ, yè ma ylọ oyín Jiwheyẹwhe tọn dọ Otọ́ gba, ṣigba Otọ́ wẹ; yè ma ylọ oyín Jiwheyẹwhe dọ Ovi gba, ṣigba Ovi wẹ, yè ma ylọ Jiwheyẹwhe dọ Gbigbọ Wiwé gba, ṣigba Gbigbọ Wiwé wẹ. É ma do Ede hia poun gba, ṣigba É do Ede hia to Oyín Alẹ̀nù Yọ́yọ́ alẹ̀nùnù Etọn tọn mẹ.

Kẹdẹdilé owhẹ̀hó lọ te, núdabla lọ yín whiwhlá to Oyín lọ mẹ; ṣigba e dóna yín didohia hézéhézé. Alọdlẹndó de matin bọ yè ma nado yí baptẹm gba, na Oklunọ lọsu wẹ biọ dó mọ wutu. E yín wiwà hlan Ẹn gbọn Johanu dali podọ hinhẹn ṣẹ̀ gbọn Jiwheyẹwhe dali. Mọwẹ e dóna yín wiwà dó dandan. Fidepope matin to Owé wiwé mẹ fie omẹ de baptizi te to oyín atọ̀n mẹ gba.

Etẹwẹ zédai agùn Katọliki tọn to wiwà dogbọn baptẹm he yé dè na yéde tọn dali, bọ agùn Plọstẹstan tọn susu po agùn he pò lẹpo sọ to wiwà ga. Enẹwutu Yisenọ he yise to nugbo Biblu tọn mẹ lẹ dóna mọdona nugbo dọ, yé mẹhe yè baptizi to ninọ̀mẹ he yín “to oyín Otọ́ tọn mẹ, to oyín Ovi tọn mẹ, podọ to oyín Gbigbọ Wiwé tọn mẹ” lẹ yín bibaptizi do Agùn Lomunu Katọliki tọn mẹ. Ohódotọ Jesu tọn, agùnnukọntọ he yè nọ ylọ dọ, Ogustẹn Bea dọhó dogbọn ehe tọn dali dolé to owé winwlán O. Markmann, Irrtümer der katholischen Kirche, pg. 22 he mẹ, dọ, “Kẹdẹdi ehe Bea dọ, Papa wẹ otọ́ yisenọ lẹpo tọn, podọ otọ́ yé mẹhe yín yisenọ agùn wẹndagbe lẹpo tọn he yè baptizi dote lẹ, enẹwutu yé ma dóhudo núde tọn adavo yé ni lẹ́gọ̀do agùn daho lọ go”. Ohó depope he yè dọ gbọn ohógbè he mẹ, dọ, “baptẹm he to ote” ma sọ dóhudo tùnmẹ devo de tọn gba. Baptẹm Biblu tọn he apọsteli lẹ basi to oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ, yín gbigbẹ́dai gbọn agùn Lomunu tọn dali di zédai de.

Nado yín mayọ́ndenọ to gbigbọ mẹ, agùn Plọtẹstan tọn lẹ po wiwà agùn titò gbẹ́pipli lẹpo po tọn lẹ́gọ̀do agùn daho lọ de, bo sọawúhia gbọn ẹntẹ po Opli agùn Aihọn lẹpo po tọn dali. Mẹdelẹ nọ húnhún osìn do omẹ go, mẹdevo lẹ nọ kọ̀n osìn do omẹ go, mẹdevo lẹ nọ ylọ́n omẹ do osìn mẹ whla atọ̀n bo nọ zán ohógbè he yín “to oyín Otọ́ tọn, po oyín Ovi tọn po, podọ oyín Gbigbọ Wiwé tọn mẹ.” Dogbọn apọsteli Paul tọn dali, mí hia to kọ̀ndopọ́ mẹ po gbèyíyí etọn po, dọ, “... ewọ sọ mọ nukunnu, é fọ́n, yè sọ baptizi i” (OWALỌ 9:18). To owé winwlán hlan Lomunu lẹ mẹ, é dọ hlan mí lé baptẹm yín wiwà dó, “Bé mì yín madọnanọ dọ, mí mẹhe yè baptizi do Jesu Klisti mẹ lẹ, yè baptizi mí do okú etọn mẹ? Enẹwutu yè di mí po é po gbọn baptẹm mẹ do okú mẹ; dọ dilé yè zé Klisti tite sọn oṣiọ lẹ mẹ gbọn gigo Otọ́ tọn mẹ, mọ na mí ga nido zinzọnlin to yọ́yọ́jẹ ogbẹ̀ tọn mẹ” (LOMUNU 6:3-4).

Yé mẹhe nọ dindona onú lẹ dagbedagbe dóna mọdona dọ, onú he tin to ofi lẹ ma yín dọ yè ni dohia di núyiwà poun gba, adavo dọ yè ni hẹn gbẹtọ lẹ gọ̀wá kọ̀ndopọ́ pipé mẹ hẹ Jiwheyẹwhe. Ehe lọ nọ jọ gbọn lẹnvọjọ, po gbèyíyí po, po jonaylando ylando lẹ tọn po, podọ yise to Jesu Klisti mẹ di Whlẹngantọ mẹde titi tọn, bọ yè baptizi i nado dohia dọ ewọ ko kẹalọyí Jesu Klisti, Mẹhe yè whèdo-satingo bo di i po É po, bo sọ fọ́n hẹ Ẹ nado zinzọnlin hẹ Ẹ to yọ́yọ́jẹ ogbẹ̀ tọn mẹ. Dọpọ́n yọ́yọ́jẹ tọn podọ vọ́ji yọ́yọ́ ma nọ sọawúhia gbọn baptẹm dali gba, ṣigba yè wlán ẹn dọ, “E ma yín gbọn azọ́n dódó tọn he mí ko wà dali gba, ṣigba dilé lẹblanu etọn te, é whlẹn mí, gbọn lẹ̀wé ovọ́ji tọn po hẹnzùn yọ́yọ́ Gbigbọ Wiwé tọn po dali...” (TITU 3:5). Baptẹm nugbo lọ tindo tẹnmẹ etọn bo sọ yín didọ to yọ́yọ́jẹ po vọ́ji Yisenọ lẹ po tọn mẹ.

Paul wlánwé hlan Kolosinu lẹ, dọmọ, “Bọ yè sọ di mí dopọ́ hẹ ẹ to baptẹm mẹ, ehe mẹ yè fọ́n mí do ogbẹ̀ po é po te ga gbọn yise mẹ to azọ́nwiwà Jiwheyẹwhe tọn mẹ mẹhe fọ́n ẹn tite do ogbẹ̀ sọn oṣiọ lẹ mẹ” (KOLOSINU 2:12). To Owé KOLOSINU 3:1-3 tọn mẹ, apọsteli Paul dọ, dọmọ, “Bé eyín mì fọ́n dogbẹ̀ hẹ Klisti ga, mì nọ din onú he tin to aga lẹ, ... Na mì ko kú, bọ yè sọ yí ogbẹ̀ mìtọn whlá do Klisti de to Jiwheyẹwhe mẹ”.

Apọsteli Pita do baptẹm hia di alẹ̀nùnù gbèmimá dagbe tọn hẹ Jiwheyẹwhe. É zé osìn he mẹ omẹ he dólẹnvọjọ lọ yín yinylọ́n do to aki Noe tọn mẹ. “Ohia mọtọnhunkọ hlan ehe baptẹm do to mí whlẹn dinvie ga, (e ma yín diho agbasalan tọn didèsẹ̀ gba, ṣigba ogbèyí ayiha dagbe de tọn hlan Jiwheyẹwhe) gbọn fọ́nsọnkú Jesu Klisti tọn mẹ” (1 PITA 3:21).

Whenuena Pita dọyẹwhehó to owhé Kọnẹliọsi tọn gbè, é dọ ehe to alọdlẹndó Jesu Klisti mẹ, dọ, “Ewọ wẹ yẹwhegán lẹpo dèkunnu hlan dọ, mẹdepope he yise to oyín etọn mẹ, na mọ odèsẹ̀ ylando tọn yí...” (OWALỌ 10:43). Ehe godo wẹ yè kàn ohó he biọ dọ, dọmọ, “Omẹ depope sọgan kọ́ dọ yè ma na yí osìn do baptizi omẹ helẹ he mọ Gbigbọ Wiwé yí kẹdẹdi míwlẹ? É sọ dọ yè ni baptizi yé to oyín Oklunọ tọn mẹ(OWALỌ 10:47-48). Jonaylando nọ yín mimọ gbọn yise dali to ṣiṣẹ̀ whlẹnganzọ́n tọn mẹ. Mẹdepope he yí Klisti sè, dóna yí baptẹm to oyín Oklunọ tọn mẹ, dọ: “Na ovi Jiwheyẹwhe tọn wẹ mí omẹ pó, gbọn yise mẹ to Klisti Jesu mẹ. Na mí omẹ sọha he yè ko baptizi to Klisti mẹ lẹ, ko zé Klisti do ogo” (GALATIA 3:26-27). Apọsteli Paul wlánwé hlan Agùn Efesu tọn, dọmọ, “Oklunọ dopo, yise dopo, baptẹm dopo...” (EFESUNU 4:5). To egbé, mí tindo baptẹm alọpãlọpa po yise alọpãlọpa po, podọ núplọ́nmẹ vòvo lẹ dogbọn Oklunọ tọn dali, dogbọn baptẹm Biblu tọn dali, wanyínyín po dopoyínyín Owé Wiwé tọn lẹ po ma dóna yín zinzindai to afọ glọ gba. Dẹnsọlé agùn Jiwheyẹwhe Ogbẹ̀nọ tọn gbẹ́sọ tin to aigba ji, núplọ́nmẹ he yè dóai to bibẹnu to Agùn Yisenọ tintan lẹ tọn mẹ na gbẹ́sọ to pọ́ndego dopolọ yín tẹgbẹ̀. Baptẹm yẹwhe-atọ̀n tọn wá ai mẹ po didádai agùn Katọliki tọn po to whenuena yè hẹn Yisenọ lẹ gannugannu nado wà enẹ he masọgbè hẹ Owé Wiwé. Onú nugbo dopo wẹ tin. Onú he pò lẹpo, lalo wẹ. Yín e tlẹ yín dọ Owé MATIU 28:19 tọn yín dindọn biọ núdindọn mẹ, apostẹli lẹ mọdona azọ́n lọ titegbe bo sọ basi pipé etọn. Ohógbè he yín “to oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn po, po Gbigbọ wiwe tọn po mẹ” yín zínzán to aihọn lẹpo mẹ tin to ninọ̀mẹ awe ji. Taidi apájlẹ de, kẹdẹdile yè do ohó nẹ do gbẹtọ po kanlin lẹ po mẹ. Hlan yé omẹ awelẹ, ohógbè majiki tọn nẹ yín zínzán, podọ awútu kanlin tọn po gbẹtọ tọn po yín búbú. Núyiwá he yín núyọ́nẹntọ lẹpo tọn, po opadidò nado biọ titò gbẹ́pipli mẹhe yinwanna gbẹtọ lẹ tọn mẹ po nọ yín bibasi to ohógbè he yín yẹwhe-atọ̀n tọn mẹ. Omẹ dopodopo he to azọ́nwà nado dindona alindọn lẹ mọdona ninọ̀mẹ he mẹ gbẹtọ lẹ nọ biọ gbọn wiwà ogbẹ́ zinvlu tọn dali. Whenuena mì kànhóbiọ omẹ mọtọnhunkọ lẹ, yé na dọ hlan mì dọ, “Enẹ lọ yín wiwà to oyín Jiwheyẹwhe tọn mẹ” matin wuntuntun dọ onú nẹlẹ pó yín oyẹdomẹ to agùn de glọ. Gbẹtọ lẹ nọ biọ kanbibla Satani tọn mẹ bo ma sọ mọdona. Domamọna he tin to ehe mẹ nọ dawhá yì olọn. Alè wuntuntun he jẹagọ̀do Jiwheyẹwhe yínyín go, wẹ linlẹn yẹwhe-atọ̀n bibasi tọn he tin to kànṣiṣa mẹ hẹ linlẹn jẹagọ̀ gbọn kẹ̀ntọ lọ dali.

Baptẹm he omẹ lẹpo nọ basi sọ tindo adọ̀ sisosiso de to núvọjladotọ Matẹn Lutẹ mẹ. To Biblu he é tùnmẹ mẹ, é hódo zinzán whelọnu tọn bo tùnmẹ poun dolé yè to bibasi dó to fie e jẹ dọ, é ni ná tènmẹ nugbo lọ te, “... bo sọ nọ baptizi yé oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn po, po Gbigbọ Wiwé tọn po mẹ”, ṣogãn to Biblu devo lẹ mẹ, e dọ dolé titegbe dọ, “bo baptizi yé to oyín...” Hlan mẹhe mọdona ohó lọ lẹ, e yín onú he yì aga patapata de. Gbẹtọ de sọgan wà núde to oyín mẹhe to azọ́nwà hẹ ẹ tọn mẹ, kavi to oyín ahọlu de tọn mẹ, po oyín devodevo lẹ po, ṣigba taidi mẹfligọ̀ mí mọdona nugbo lọ dọ, mí dóna yí baptẹm do oyín he yè na hlan ofligọ̀ mítọn. Míwlẹ wẹ ovi alẹ̀nùnù yọ́yọ́ lọ tọn bo sọ mọdona oyín alẹ̀nùnù Jesu tọn lọ tọn. Kẹdẹdilé asivun de nọ hẹn oyín asisúnọ etọn tọn dota dó, mọdopolọ wẹ Asivun Klisti tọn nọ hẹn oyín Asisúnọ lọ tọn dó bo nọ yín hinhẹn ṣẹ̀ to kọ̀ndopọ́ alẹ̀nùnù tọn mẹ po É po.

Apọsteli Pita dọ, dọmọ, “Mọ whlẹngan ma sọ tin to mẹdevo de; na oyín de matin to olọn glọ he yè námẹ to gbẹtọ mẹ he yè nado whlẹn mí gán” (OWALỌ 4:12). Akuẹhihọ oyín Oklunọ tọn he tin to kọ̀ndopọ́ he mẹ, yín didohia gbọn lé Pita dlẹnalọdó to yẹwhehó etọn tintan mẹ to Azán Pẹntikọsti tọn gbè, bo to opagbè he yè do to yẹwhegán Joẹli mẹ hia dọ, “... E nasọ wá jọ, mẹdepope he na ylọ oyín Oklunọ tọn, yè na whlẹn ẹn gán” (OWALỌ 2:21; JOẸLI 2:32). Yahweh wẹ Mẹhehó yẹwhegán Joẹli dọ, dọ, mẹdepope he na ylọ oyín Etọn na yín whinwhlẹngan. Pita na ko dọhó dopolọ do Oklunọ “Yahweh” go, Mẹhe sọawúhia to whenẹnu di “Yahshua”, yèdọ Whlẹngantọ lọ. Hlan mẹhe Yise nugbo lẹ, baptẹm yín núhọakuẹ titegbe de nado nọte to oyín alẹ̀nùnù Alẹ̀nù Yọ́yọ́ tọn mẹ tọn.

E ma dọ dọmọ, “Mì yì bo baptizi yé to oyín lẹ mẹ” gba (yèdọ oyín susu gba), ehe na ko yín ohó he yè mọdona, eyín Otọ́, po Ovi po, po Gbigbọ Wiwé po ko yín oyín gbọnvo lẹ. Mí dopẹna Jiwheyẹwhe dọ Owéfọ lọ yin winwlán hézéhézé to oyin dopo gê mẹ. “... bo sọ nọ baptizi yé to oyín...” he sọgbé hẹ kunnudidè apọsteli lẹ tọn he yín “Oklunọ Jesu Klisti”. To awubla de mẹ, oyọ́nẹn nugbo lọ to Biblu mẹ ko yín hinhẹn bú podọ susu to yẹwhehódọtọ lẹ mẹ, wẹ jẹ omọ̀ to otànhó he ma sọgbè hẹ Biblu mẹ, ehe yè zé yì aga bo sọ to zinzán titegbe. Dopo to whẹ̀jijọ lẹ lọ mẹ sọgan yín dọ, tùnmẹ nugbo oyín “Yahshua” tọn he yín Yahweh Mẹwhlẹngantọ ko yín hinhẹn bú to zinzán mẹ to ogbè Glẹki tọn mẹ gbọn Jesu dali. To godo mẹ, otànhó basi núyiwà etọn bo zán oyín he yè ylọ dọ, oyín wiwé atọ̀n he yì “aga” matin núdohiamẹ oyín nugbo dopolọ tọn.

Whenuena gbẹtọ egbé tọn lẹ to kinkànbiọ taidi to Azán ayidego Pẹntikọsti gbè tọn, dọ, “Etẹwẹ mí dóna wà nado yín whinwhlẹngan?”, bé whenẹnu wẹ yé na mọ gblọndo dopolọ yí dọ, “... Mì lẹnvọjọ, na yè ni baptizi dopodopo mìtọn to oyín Jesu Klisti tọn mẹ na dèsẹ̀ ylando tọn, mìwlẹ nasọ mọ niná Gbigbọ Wiwé tọn yí” (OWALỌ 2:38). Mẹdepope matindo jlọjẹ nado diọ kavi nado basi núdindọn hẹ Wẹndagbe nugbo Jesu Klisti tọn, po núyiwà apọsteli lẹ tọn po gba.

Bibluplọ́nmẹtọ daho lẹ yí baptẹm Owé wiwé mẹ tọn he to oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ di núplọ́nmẹ jẹagọ̀. To ofi mí dóna yígbèna ohókànbiọ he dọ, “Etẹwẹ oplọ́n jẹagọ̀? Bé nugbo wẹ kavi lalo?” Owéhiatọ nugbo lẹ sọgan dawhẹ̀na yéde lẹ dọ, eyín yé sọgan yí Oklunọ lọ po apọsteli lẹ po sè, kavi hodo otànhó he matin to Owé wiwé mẹ, bé whenẹnu yé ma sọgan sọgbè hẹ núplọ́nmẹ lọ po núyiwà lọ po gba. “Lé wẹ OKLUNỌ dọ, mì ṣite to aliho lẹ mẹ, bo pọ́n, bo sọ kàn omọ́ji hóhó lẹ biọ, fie aliho dagbe lọ te, bo nọ zinzọnlin to e mẹ, mìwlẹ nasọ mọ ogbọjẹ na alindọn mìtọn lẹ: ṣigba yé dọmọ, míwlẹ ma to na zinzọnlin to e mẹ gba” (JELEMIA 6:16).

Owé Wiwé lẹ, ná mí núplọ́nmẹ pipé dogbọn Baptẹm Biblu mẹ tọn ji. Baptẹm nọ yín bibasi gbọn Yisenọ lẹpo dali. Ṣigba to finẹ, núṣiwà daho de sọawúhia. Azọ́n mítọn wẹ nado do núplọ́nmẹ po wiwà baptẹm tọn po hia kẹdẹdilé e yín bibasi dó to bibẹ́nu Agùn Alẹ̀nù Yọ́yọ́ tọn mẹ dó, bo sọ yín winwlán to Owé Wiwé mẹ. E sọgan sinyẹnawu na Bibluhiatọ lẹ nado mọdona dọ susu to yé he to devizọ́nwà hlan Jiwheyẹwhe lẹ mẹ, yín kiklọ gbọn yédelẹ dali. Nugbo mí omẹ pó wẹ mọdona dọ, e ma yín whelẹponu wẹ agùn lẹ nọ sọgbe hẹ núplọ́nmẹ Biblu tọn gba, ṣigba gbẹ́pipli agùn titò alọpãlọpa lẹ tọn tindo núplọ́nmẹ yetọn titi lẹ po wiwà yetọn he yọ́n na yé lẹ po.

Oklunọ mítọn dọ, dọmọ, “... Mẹhe yise bọ yè baptizi i, yè na whlẹn ẹn gán; ṣigba mẹhe ma yise wẹ yè na gblewhẹdo” (MALKU 16:16). Ninọ̀mẹ tintan he Oklunọ Lọsu biọ sọn omẹ he jlo nado yí baptẹm si, wẹ yise. Kẹdẹdilé yè wlán ẹn to Owé LOMUNU 10:17 tọn mẹ dó, dọ, yise nọ wá sọn sisè mẹ, podọ sisè gbọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn dali. Na owhẹ̀jijọ he lọ tọn wutu to azọ́n daho he lọ mẹ, yè nọ dọyẹwhehó Wẹndagbe lọ tọn jẹnukọn, podọ enẹgodo wẹ yè na baptizi yé mẹhe yise lẹ. Nújijọ he lọ yín hinhẹn ṣẹ̀ to yẹwhehó tintan he Pita dọ to Azán Pẹntikọsti tọn gbè, bọ e sọ lẹzùn wiwà apọsteli lẹ tọn to asiko Agùn Alẹ̀nù Yọ́yọ́ tọn lẹpo mẹ. “Whenẹnu wẹ yè baptizi yé mẹhe yí hòmẹhùnhùn do yí ohó etọn lẹ...” (OWALỌ 2:41). E to dandan dọ gbẹtọ lẹ ni sè Yẹwhehó he yè dọ lọ jẹnukọn, enẹgodo wẹ yé na yígbè Jesu Klisti tọn to gbèmimá yéwlọsu tọn mẹ. 

Na apajlẹ he hodo e lẹ, mí mọ dọ yise omẹ de tọn yín bibla dó Baptẹm Bible mẹ tọn go. Na wẹndagbèlátọ Filipi yín pinplán gbọn Gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn dali nado pé Ojọ Ethiopiannu lọ mẹhe lẹ́gọ̀ sọn Jelusalẹm bo to owé Yẹwhegán Isaia tọn tọn hia to kẹkẹ etọn mẹ. Whenẹnu wẹ Omẹ Jiwheyẹwhe lọ hẹn ẹn nado mọdona wẹndagbè lọ. Whenẹnu wẹ é gblọn po ojlo dagbe de po, dọmọ, “Pọ́n, osìn tin to fi; etẹwẹ hẹn mi do ote nado baptizi?” Omẹ Jiwheyẹwhe tọn lọ yọ́nẹn dọ yise dóna wá jẹnukọn podọ to enẹgodo gblọndó, “Filipi sọ dọmọ, eyín hiẹ yí ayiha towe lẹpo do yise, yè sọgan baptizi we. É sọ kẹnù, bo dọmọ, yẹn yíse dọ ovi Jiwheyẹwhe tọn wẹ Jesu klisti. É sọ dọmọ, yè ni hẹn kẹkẹ dote: yé omẹ awe lẹ sọ jẹte yì osìn mẹ, Filipi po Ojọ lọ po; é sọ baptizi i.” (OWALỌ 8: 36-38). To asiko Johanu Baptizi tọn mẹ, podọ to azán Oklunọ mítọn tọn lẹ mẹ po apọsteli lẹpo, Baptẹm Bible mẹ tọn yín bibasi to osìn mẹ to aliho dopolọ ji. Yé omẹ awe lẹ, omẹ he to na yí baptẹm po omẹ he to omẹ na baptizi po nọ biọ osìn mẹ yì sisosiso. Mọwẹ Jesu Klisti lọsu yí baptẹm do. “podọ Jesu, whenuena yè ko baptizi ẹn, é tọ́n jẹ age to afọdodoponẹji sọn osìn mẹ...” (MATIU 3:16). Baptẹm kavi omẹ he jlo na baptizi omẹ he ma biọ osìn mẹ yì sisosiso bo sọ lẹ́gọ̀wá age ji gba, enẹ lọ ma yín baptẹm Klisti tọn gba. Podọ apọsteli lẹ tọn po gba. Enẹwutu baptẹm mọtọnhunkọn ma yín Bible mẹ tọn gba.

Núplọ́ntọ lẹ mọdona hézéhézé azọ́n he Oklunọ yetọn zọ́n yé. “Ewọ he yise bọ yè baptizi wẹ yè na whlẹngan...” To Owé Wiwé lẹ mẹ, podọ to owhè kanwe-kò tintan to Klisti godo, núdepope ma dohia dọ yè basi baptẹm na yọpọvu lẹ gba. Owé Wiwé ma tlẹ dọhó depope dogbọn yẹwhe mẹjitọ tọn lẹ dali gba, kavi núplọnmẹ he dọ yọpọvu ko mọ túndote yí sọn dódò ylando tọn si gba. Onú mọhunkọtọn ma yín winwlán to Owé Wiwé mẹ gba. Podọ, yè ma dọ dọ, ovọji yọ́yọ́ sọawúhia gbọn baptẹm mẹ gba. Mẹdepope he yí Ohó Jiwheyẹwhe tọn do dó Ohó nugbo dóna jo ede do na Gbigbọ Wiwé he yín kàndeji nugbo to ohókànbiọ yise tọn lẹpo mẹ, nido dù to é ji.

Kẹdẹdilé e sọgan yín mimọ do, to yẹwhehódidọ Pita tọn tintan mẹ podọ to devo he pò lẹpo mẹ, lẹnvọjọ he hẹn omẹ wá Klisti de, tọ́nsọn baptẹm mẹ. Yọpọvu lẹ ma tlẹ mọdona núhe to jijọ depope, yé ma tlẹ tindo oyọ́nẹn ylando tọn, podọ yé ma sọgan blawu mọ ma sọ sọgan lẹnvọjọ na ylando lọ. Osìn húnhún kavi kinkọ̀n osìn do yọpọvu lẹ ji tọn ma yín baptẹm to alọ depope mẹ gba. Zédai lọ ehe tin “to otẹn adagbigbo tọn mẹ, yín zinzán di ohia de to Alẹ̀nù hóhó mẹ, he yè diọ do otẹn baptẹm tọn mẹ di to Alẹ̀nù Yọ́yọ́ mẹ” ma yín nugbo gba. E ma yín didọ to Owé Wiwé mẹ gba.

Núyọ́nẹntọ delẹ tin he to dindin nado hẹn baptẹm yọpọvu tọn go. Yé dlẹnalọdó Owé OWALỌ 16:32 tọn bo dọ, dọ, yè baptizi gànkọ̀nnọtọ po whédo etọn lẹpo po to otò Filipi tọn mẹ. To núyiwà he mẹ, yé yise dọ e sọgan yín mọ hlan yọpọvu lẹ ga. Ogbèdido lọ ma dọ dọ mọwẹ gba. Whẹpo yè do na baptẹm, yè dọ hlan mí dọ, “Yé sọ dọ ohó Oklunọ tọn hlan ẹn, po hlan omẹ he tin to owhé etọn gbè lẹpo po” (OWALỌ 16:32). Nugbo whédo he mẹ wẹ gbẹtọ lẹ pégo nado sọgan sè yẹwhehódidọ Jiwheyẹwhe tọn te, mẹhe ga yise bo sọ yín bibaptizi.

Mẹdevo he pò bo to baptẹm ná yọpọvu lẹ nọ zán ohógbe Oklunọ mítọn tọn ehe É dọ dọ, “...Mì gbọ yọpọvu lẹ ni wá dê...(MALKU 10:14). Mẹdepope he yì nukọn to hihia Owéfọ he lọ tọn mẹ na mọ hézéhézé dọ Oklunọ ma húnhún osìn do yọpọvu depope ji gba, ṣigba adavo “...É sọ zé yé daga to awá etọn lẹ mẹ, bo yí alọ etọn lẹ do yé ji, bo dona yé.”( MALKU 10:16).

Mọ mẹdevo lẹ sọ tin he ma nọ dọhó baptẹm tọn. Yé nọ dlén alọ do ohó Paul dọ, dọmọ, “Na Klisti ma do mi hlan nado baptizi gba, adavo nado dọyẹwhehó wẹndagbe tọn...”(1KỌLINTINU 1:17). Ohógbe he lọ ma do alọ te na azọ́n daho he lọ he yín didọ to ohó wẹndagbe tọn podọ baptẹm tọn po mẹ gba. Devizọ́nwiwà Paul tọn tin na yẹwhehó didọ podọ po nupinplọ́nmẹ po, enẹwutu wẹ é do jó azọ́nwiwà baptẹm tọn do ná nọvisunnu etọn he pò lẹ.

Otànhódọtọ agùn tọn lẹ lọsu mọ dọ yisenọ he tin to agùn tintan tọn mẹ to owhè kanwe-kò tintan mẹ lẹ po yí baptẹm to oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ. Ohógbè he yín “to oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn po, po Gbigbọ Wiwé tọn po mẹ” yín didohia to bibẹ́nu agùn Lomunu lẹ tọn whenu to owé winwlán Dọtẹ. J. J. Herzog, Abriß der gesamten Kirch-engeschichte, Vol. 1, pg. 29; K. D. Schmidt, Grundriß der Kirch-engeschichte, pg 73, a. o. mẹ. Azọ́n nẹ lọ yín mimọ to Owé Matiu 28:19 tọn mẹ, dọ, “Enẹwutu mì yì, bo hẹn akọta lẹpo zùn nuplọtọ, bo sọ nọ baptizi yé do oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn po, po Gbigbọ Wiwé tọn po mẹ” ohó nẹ lọ yín domọna bo sọ yín zínzán dagbedagbe gbọn apostẹli lẹ dali to whenu apostẹli lẹ tọn mẹ. Mẹdepope he hia ohógbè vivlẹ́ dogbọn ojlo dopolọ dali mọdona dọ, núhe to finẹ lọ ma yín ohógbè he yè basi de gba, ṣigba é ni mọdona oyín he yè dóna zán to baptẹm kọ̀n, dọ, “Bo sọ nọ baptizi yé do oyín...” Enẹwutu wẹ yé do baptizi kẹdẹdi ninọ̀mẹ he, yèdọ do oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ.

Jiwheyẹwhe do Ede hia di Otọ́, di Ovi podọ di Gbigbọ Wiwé. Ehe lọ jọ to oyín alẹ̀nùnù Alẹ̀nù Yọ́yọ́ tọn he yín Yahshua mẹ, yèdọ Jesu, Mẹhe mẹ ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹpo yí baptẹm do to Alẹ̀nù Yọ́yọ́ mẹ. Otọ́ mítọn wẹ Jiwheyẹwhe, enẹwutu wẹ mí do nọ hodẹ̀, dọmọ, “Otọ́ mítọn he tin to olọn mẹ, Hihiọ wẹ oyín towe...” Núhe vẹ́ lọ wẹ oyín he mẹ mí dóna yín bibaptizi do.

Kunnudidè nugbo he tọ́nsọn azán apọsteli lẹ tọn mẹ wá hinhọ́nnu bo sọ yín ayajẹnu. Godo he yè túntún Gbigbọ Wiwé jẹgbonu, apọsteli Pita dọyẹwhehó bọ yè sọ wlán ẹn dai. Hlan yé mẹhe yise bọ ayiha yetọn sọ hòapa dogbọn yẹwhehó etọn dali lẹ, wẹ é dọ hlan, dọ, “... Mì lẹnvọjọ, na yè ni sọ baptizi dopodopo mìtọn to oyín Jesu Klisti tọn mẹ na desẹ̀ ylando tọn...” (OWALỌ 2:38). To azán he gbè yè dó Agùn tintan lọ ai te, yè dọ hlan yé mẹhe wá yise lẹ, núhe yé dóna wà podọ lé yé dóna baptizi dó. Pita mọ núdohiamẹ oyín he hó Oklunọ Lọsu dọ tọn. Gbọn enẹ mẹ, zinzán baptẹm apọsteli lẹ tọn sọn bibẹ́nu yín kinkàn dai.

Filipi dọyẹwhehó Wẹndagbe lọ tọn to otò Samalia tọn mẹ bo sọ baptizi yé mẹhe yè whlẹngan lẹ. Enẹwutu, yè dọ hlan mí, dọ, “... yè baptizi yé to oyín Oklunọ Jesu tọn mẹ poun wẹ” (OWALỌ 8:16). Kẹdẹdilé núyiwà dopodopo dóna yín hinhẹn ṣẹ̀ do kunnudidè omẹ awe kavi omẹ atọ̀n tọn ji dó, bé dinvie, mí na pọ́n lé apọsteli Paul plọ́nmẹ baptẹm dó, “Whenuena yé sè ehe, yè baptizi yé to oyín Jesu Oklunọ tọn mẹ (OWALỌ 19:5). Yín eyín to otò Jelusalẹm tọn mẹ, kavi otò Samalia tọn, kavi otò Efesu tọn mẹ, yèdọ gbọn Pita, kavi Filipi, kavi Paul dali, yé mẹhe baptizi lẹ yín bibaptizi to oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ. Gbigbọ Wiwé kẹdẹ wẹ sọgan do onú dopolọ hia kakadoi.

Nado mọdonọ hézéhézé, mì gbọ mí ni basi pọ́ndego he, dọ: Whedepeponu he mẹsi núplọ́nmẹtọ de zé azọ́n kọnta wiwà tọn de hlan azọ́nmẹvi etọn lẹ, dọmọ, “Onú nẹbi wẹ yín atọ̀n donu atọ̀n?”, azọ́nmẹvi lẹ ma sọgan gblọn bo dọmọ, “Onú atọ̀n donu atọ̀n wẹ yín onú atọ̀n donu atọ̀n” gba, yé dóna ná gblọndo dagbe osọha lọ tọn. E ma yín númọdona dolé susu to núyọ́nẹntọ aihọn he tọn mẹ lẹ nọ vọ́ Owé MATIU 28:19 tọn lọ hia dó di ohógbè majiki tọn hunkọ, matin wuntuntun gblọndo azọ́n he yè zọ́n mí lọ tọn gba. Pita, po Paul po, po apọsteli he pò lẹpo po, podọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn he sọawúhia to owhè kanwe-kò tintan mẹ lẹ mọdona gblọndo lọ, yèdọ oyín lọ. Yé mọdona onú he oyín nẹ lọ yín bo sọ zán ẹn.

Núplọ́ntọ lẹ wàzọ́n lọ kanwe-kò do kanwe-kò ji kẹdẹdilé yè dlẹnalọdó Mẹplọ́ntọ yetọn dó to whenuena yé baptizi to oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ. Mẹdepope he yè ma baptizi kẹdẹdilé apọsteli lẹ basi dó, ma yọ́n Oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn tọn po, po Gbigbọ Wiwé tọn po ehe mẹ e jẹ dọ yè ni baptizi te gba. Nado dọ, dọ Otọ́ po Ovi, po Gbigbọ Wiwé po yín oyín kẹdẹdilé núyọ́nẹntọ lẹ plọ́n ogbẹtọ lẹ dó to zédai yetọn lẹ mẹ bo sọ to avùnhona, ṣigba e jẹagọ̀. Ehelẹ wẹ odohia onú gbọnvo núdohia Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn to Alẹ̀nù Yọ́yọ́ mẹ. E ma yín dọ, yè ma ylọ oyín Jiwheyẹwhe tọn dọ Otọ́ gba, ṣigba Otọ́ wẹ; yè ma ylọ oyín Jiwheyẹwhe dọ Ovi gba, ṣigba Ovi wẹ, yè ma ylọ Jiwheyẹwhe dọ Gbigbọ Wiwé gba, ṣigba Gbigbọ Wiwé wẹ. É ma do Ede hia poun gba, ṣigba É do Ede hia to Oyín Alẹ̀nù Yọ́yọ́ alẹ̀nùnù Etọn tọn mẹ.

Kẹdẹdilé owhẹ̀hó lọ te, núdabla lọ yín whiwhlá to Oyín lọ mẹ; ṣigba e dóna yín didohia hézéhézé. Alọdlẹndó de matin bọ yè ma nado yí baptẹm gba, na Oklunọ lọsu wẹ biọ dó mọ wutu. E yín wiwà hlan Ẹn gbọn Johanu dali podọ hinhẹn ṣẹ̀ gbọn Jiwheyẹwhe dali. Mọwẹ e dóna yín wiwà dó dandan. Fidepope matin to Owé wiwé mẹ fie omẹ de baptizi te to oyín atọ̀n mẹ gba.

 

Etẹwẹ zédai agùn Katọliki tọn to wiwà dogbọn baptẹm he yé dè na yéde tọn dali, bọ agùn Plọstẹstan tọn susu po agùn he pò lẹpo sọ to wiwà ga. Enẹwutu Yisenọ he yise to nugbo Biblu tọn mẹ lẹ dóna mọdona nugbo dọ, yé mẹhe yè baptizi to ninọ̀mẹ he yín “to oyín Otọ́ tọn mẹ, to oyín Ovi tọn mẹ, podọ to oyín Gbigbọ Wiwé tọn mẹ” lẹ yín bibaptizi do Agùn Lomunu Katọliki tọn mẹ. Ohódotọ Jesu tọn, agùnnukọntọ he yè nọ ylọ dọ, Ogustẹn Bea dọhó dogbọn ehe tọn dali dolé to owé winwlán O. Markmann, Irrtümer der katholischen Kirche, pg. 22 he mẹ, dọ, “Kẹdẹdi ehe Bea dọ, Papa wẹ otọ́ yisenọ lẹpo tọn, podọ otọ́ yé mẹhe yín yisenọ agùn wẹndagbe lẹpo tọn he yè baptizi dote lẹ, enẹwutu yé ma dóhudo núde tọn adavo yé ni lẹ́gọ̀do agùn daho lọ go”. Ohó depope he yè dọ gbọn ohógbè he mẹ, dọ, “baptẹm he to ote” ma sọ dóhudo tùnmẹ devo de tọn gba. Baptẹm Biblu tọn he apọsteli lẹ basi to oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ, yín gbigbẹ́dai gbọn agùn Lomunu tọn dali di zédai de.

Nado yín mayọ́ndenọ to gbigbọ mẹ, agùn Plọtẹstan tọn lẹ po wiwà agùn titò gbẹ́pipli lẹpo po tọn lẹ́gọ̀do agùn daho lọ de, bo sọawúhia gbọn ẹntẹ po Opli agùn Aihọn lẹpo po tọn dali. Mẹdelẹ nọ húnhún osìn do omẹ go, mẹdevo lẹ nọ kọ̀n osìn do omẹ go, mẹdevo lẹ nọ ylọ́n omẹ do osìn mẹ whla atọ̀n bo nọ zán ohógbè he yín “to oyín Otọ́ tọn, po oyín Ovi tọn po, podọ oyín Gbigbọ Wiwé tọn mẹ.” Dogbọn apọsteli Paul tọn dali, mí hia to kọ̀ndopọ́ mẹ po gbèyíyí etọn po, dọ, “... ewọ sọ mọ nukunnu, é fọ́n, yè sọ baptizi i” (OWALỌ 9:18). To owé winwlán hlan Lomunu lẹ mẹ, é dọ hlan mí lé baptẹm yín wiwà dó, “Bé mì yín madọnanọ dọ, mí mẹhe yè baptizi do Jesu Klisti mẹ lẹ, yè baptizi mí do okú etọn mẹ? Enẹwutu yè di mí po é po gbọn baptẹm mẹ do okú mẹ; dọ dilé yè zé Klisti tite sọn oṣiọ lẹ mẹ gbọn gigo Otọ́ tọn mẹ, mọ na mí ga nido zinzọnlin to yọ́yọ́jẹ ogbẹ̀ tọn mẹ” (LOMUNU 6:3-4).

Yé mẹhe nọ dindona onú lẹ dagbedagbe dóna mọdona dọ, onú he tin to ofi lẹ ma yín dọ yè ni dohia di núyiwà poun gba, adavo dọ yè ni hẹn gbẹtọ lẹ gọ̀wá kọ̀ndopọ́ pipé mẹ hẹ Jiwheyẹwhe. Ehe lọ nọ jọ gbọn lẹnvọjọ, po gbèyíyí po, po jonaylando ylando lẹ tọn po, podọ yise to Jesu Klisti mẹ di Whlẹngantọ mẹde titi tọn, bọ yè baptizi i nado dohia dọ ewọ ko kẹalọyí Jesu Klisti, Mẹhe yè whèdo-satingo bo di i po É po, bo sọ fọ́n hẹ Ẹ nado zinzọnlin hẹ Ẹ to yọ́yọ́jẹ ogbẹ̀ tọn mẹ. Dọpọ́n yọ́yọ́jẹ tọn podọ vọ́ji yọ́yọ́ ma nọ sọawúhia gbọn baptẹm dali gba, ṣigba yè wlán ẹn dọ, “E ma yín gbọn azọ́n dódó tọn he mí ko wà dali gba, ṣigba dilé lẹblanu etọn te, é whlẹn mí, gbọn lẹ̀wé ovọ́ji tọn po hẹnzùn yọ́yọ́ Gbigbọ Wiwé tọn po dali...” (TITU 3:5). Baptẹm nugbo lọ tindo tẹnmẹ etọn bo sọ yín didọ to yọ́yọ́jẹ po vọ́ji Yisenọ lẹ po tọn mẹ.

Paul wlánwé hlan Kolosinu lẹ, dọmọ, “Bọ yè sọ di mí dopọ́ hẹ ẹ to baptẹm mẹ, ehe mẹ yè fọ́n mí do ogbẹ̀ po é po te ga gbọn yise mẹ to azọ́nwiwà Jiwheyẹwhe tọn mẹ mẹhe fọ́n ẹn tite do ogbẹ̀ sọn oṣiọ lẹ mẹ” (KOLOSINU 2:12). To Owé KOLOSINU 3:1-3 tọn mẹ, apọsteli Paul dọ, dọmọ, “Bé eyín mì fọ́n dogbẹ̀ hẹ Klisti ga, mì nọ din onú he tin to aga lẹ, ... Na mì ko kú, bọ yè sọ yí ogbẹ̀ mìtọn whlá do Klisti de to Jiwheyẹwhe mẹ”.

Apọsteli Pita do baptẹm hia di alẹ̀nùnù gbèmimá dagbe tọn hẹ Jiwheyẹwhe. É zé osìn he mẹ omẹ he dólẹnvọjọ lọ yín yinylọ́n do to aki Noe tọn mẹ. “Ohia mọtọnhunkọ hlan ehe baptẹm do to mí whlẹn dinvie ga, (e ma yín diho agbasalan tọn didèsẹ̀ gba, ṣigba ogbèyí ayiha dagbe de tọn hlan Jiwheyẹwhe) gbọn fọ́nsọnkú Jesu Klisti tọn mẹ” (1 PITA 3:21).

Whenuena Pita dọyẹwhehó to owhé Kọnẹliọsi tọn gbè, é dọ ehe to alọdlẹndó Jesu Klisti mẹ, dọ, “Ewọ wẹ yẹwhegán lẹpo dèkunnu hlan dọ, mẹdepope he yise to oyín etọn mẹ, na mọ odèsẹ̀ ylando tọn yí...” (OWALỌ 10:43). Ehe godo wẹ yè kàn ohó he biọ dọ, dọmọ, “Omẹ depope sọgan kọ́ dọ yè ma na yí osìn do baptizi omẹ helẹ he mọ Gbigbọ Wiwé yí kẹdẹdi míwlẹ? É sọ dọ yè ni baptizi yé to oyín Oklunọ tọn mẹ (OWALỌ 10:47-48). Jonaylando nọ yín mimọ gbọn yise dali to ṣiṣẹ̀ whlẹnganzọ́n tọn mẹ. Mẹdepope he yí Klisti sè, dóna yí baptẹm to oyín Oklunọ tọn mẹ, dọ: “Na ovi Jiwheyẹwhe tọn wẹ mí omẹ pó, gbọn yise mẹ to Klisti Jesu mẹ. Na mí omẹ sọha he yè ko baptizi to Klisti mẹ lẹ, ko zé Klisti do ogo” (GALATIA 3:26-27). Apọsteli Paul wlánwé hlan Agùn Efesu tọn, dọmọ, “Oklunọ dopo, yise dopo, baptẹm dopo...” (EFESUNU 4:5). To egbé, mí tindo baptẹm alọpãlọpa po yise alọpãlọpa po, podọ núplọ́nmẹ vòvo lẹ dogbọn Oklunọ tọn dali, dogbọn baptẹm Biblu tọn dali, wanyínyín po dopoyínyín Owé Wiwé tọn lẹ po ma dóna yín zinzindai to afọ glọ gba. Dẹnsọlé agùn Jiwheyẹwhe Ogbẹ̀nọ tọn gbẹ́sọ tin to aigba ji, núplọ́nmẹ he yè dóai to bibẹnu to Agùn Yisenọ tintan lẹ tọn mẹ na gbẹ́sọ to pọ́ndego dopolọ yín tẹgbẹ̀. Baptẹm yẹwhe-atọ̀n tọn wá ai mẹ po didádai agùn Katọliki tọn po to whenuena yè hẹn Yisenọ lẹ gannugannu nado wà enẹ he masọgbè hẹ Owé Wiwé. Onú nugbo dopo wẹ tin. Onú he pò lẹpo, lalo wẹ. Yín e tlẹ yín dọ Owé MATIU 28:19 tọn yín dindọn biọ núdindọn mẹ, apostẹli lẹ mọdona azọ́n lọ titegbe bo sọ basi pipé etọn. Ohógbè he yín “to oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn po, po Gbigbọ wiwe tọn po mẹ” yín zínzán to aihọn lẹpo mẹ tin to ninọ̀mẹ awe ji. Taidi apájlẹ de, kẹdẹdile yè do ohó nẹ do gbẹtọ po kanlin lẹ po mẹ. Hlan yé omẹ awelẹ, ohógbè majiki tọn nẹ yín zínzán, podọ awútu kanlin tọn po gbẹtọ tọn po yín búbú. Núyiwá he yín núyọ́nẹntọ lẹpo tọn, po opadidò nado biọ titò gbẹ́pipli mẹhe yinwanna gbẹtọ lẹ tọn mẹ po nọ yín bibasi to ohógbè he yín yẹwhe-atọ̀n tọn mẹ. Omẹ dopodopo he to azọ́nwà nado dindona alindọn lẹ mọdona ninọ̀mẹ he mẹ gbẹtọ lẹ nọ biọ gbọn wiwà ogbẹ́ zinvlu tọn dali. Whenuena mì kànhóbiọ omẹ mọtọnhunkọ lẹ, yé na dọ hlan mì dọ, “Enẹ lọ yín wiwà to oyín Jiwheyẹwhe tọn mẹ” matin wuntuntun dọ onú nẹlẹ pó yín oyẹdomẹ to agùn de glọ. Gbẹtọ lẹ nọ biọ kanbibla Satani tọn mẹ bo ma sọ mọdona. Domamọna he tin to ehe mẹ nọ dawhá yì olọn. Alè wuntuntun he jẹagọ̀do Jiwheyẹwhe yínyín go, wẹ linlẹn yẹwhe-atọ̀n bibasi tọn he tin to kànṣiṣa mẹ hẹ linlẹn jẹagọ̀ gbọn kẹ̀ntọ lọ dali.

Baptẹm he omẹ lẹpo nọ basi sọ tindo adọ̀ sisosiso de to núvọjladotọ Matẹn Lutẹ mẹ. To Biblu he é tùnmẹ mẹ, é hódo zinzán whelọnu tọn bo tùnmẹ poun dolé yè to bibasi dó to fie e jẹ dọ, é ni ná tènmẹ nugbo lọ te, “... bo sọ nọ baptizi yé oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn po, po Gbigbọ Wiwé tọn po mẹ”, ṣogãn to Biblu devo lẹ mẹ, e dọ dolé titegbe dọ, “bo baptizi yé to oyín...” Hlan mẹhe mọdona ohó lọ lẹ, e yín onú he yì aga patapata de. Gbẹtọ de sọgan wà núde to oyín mẹhe to azọ́nwà hẹ ẹ tọn mẹ, kavi to oyín ahọlu de tọn mẹ, po oyín devodevo lẹ po, ṣigba taidi mẹfligọ̀ mí mọdona nugbo lọ dọ, mí dóna yí baptẹm do oyín he yè na hlan ofligọ̀ mítọn. Míwlẹ wẹ ovi alẹ̀nùnù yọ́yọ́ lọ tọn bo sọ mọdona oyín alẹ̀nùnù Jesu tọn lọ tọn. Kẹdẹdilé asivun de nọ hẹn oyín asisúnọ etọn tọn dota dó, mọdopolọ wẹ Asivun Klisti tọn nọ hẹn oyín Asisúnọ lọ tọn dó bo nọ yín hinhẹn ṣẹ̀ to kọ̀ndopọ́ alẹ̀nùnù tọn mẹ po É po.

Apọsteli Pita dọ, dọmọ, “Mọ whlẹngan ma sọ tin to mẹdevo de; na oyín de matin to olọn glọ he yè námẹ to gbẹtọ mẹ he yè nado whlẹn mí gán” (OWALỌ 4:12). Akuẹhihọ oyín Oklunọ tọn he tin to kọ̀ndopọ́ he mẹ, yín didohia gbọn lé Pita dlẹnalọdó to yẹwhehó etọn tintan mẹ to Azán Pẹntikọsti tọn gbè, bo to opagbè he yè do to yẹwhegán Joẹli mẹ hia dọ, “... E nasọ wá jọ, mẹdepope he na ylọ oyín Oklunọ tọn, yè na whlẹn ẹn gán” (OWALỌ 2:21; JOẸLI 2:32). Yahweh wẹ Mẹhehó yẹwhegán Joẹli dọ, dọ, mẹdepope he na ylọ oyín Etọn na yín whinwhlẹngan. Pita na ko dọhó dopolọ do Oklunọ “Yahweh” go, Mẹhe sọawúhia to whenẹnu di “Yahshua”, yèdọ Whlẹngantọ lọ. Hlan mẹhe Yise nugbo lẹ, baptẹm yín núhọakuẹ titegbe de nado nọte to oyín alẹ̀nùnù Alẹ̀nù Yọ́yọ́ tọn mẹ tọn.

E ma dọ dọmọ, “Mì yì bo baptizi yé to oyín lẹ mẹ” gba (yèdọ oyín susu gba), ehe na ko yín ohó he yè mọdona, eyín Otọ́, po Ovi po, po Gbigbọ Wiwé po ko yín oyín gbọnvo lẹ. Mí dopẹna Jiwheyẹwhe dọ Owéfọ lọ yin winwlán hézéhézé to oyin dopo gê mẹ. “... bo sọ nọ baptizi yé to oyín...” he sọgbé hẹ kunnudidè apọsteli lẹ tọn he yín “Oklunọ Jesu Klisti”. To awubla de mẹ, oyọ́nẹn nugbo lọ to Biblu mẹ ko yín hinhẹn bú podọ susu to yẹwhehódọtọ lẹ mẹ, wẹ jẹ omọ̀ to otànhó he ma sọgbè hẹ Biblu mẹ, ehe yè zé yì aga bo sọ to zinzán titegbe. Dopo to whẹ̀jijọ lẹ lọ mẹ sọgan yín dọ, tùnmẹ nugbo oyín “Yahshua” tọn he yín Yahweh Mẹwhlẹngantọ ko yín hinhẹn bú to zinzán mẹ to ogbè Glẹki tọn mẹ gbọn Jesu dali. To godo mẹ, otànhó basi núyiwà etọn bo zán oyín he yè ylọ dọ, oyín wiwé atọ̀n he yì “aga” matin núdohiamẹ oyín nugbo dopolọ tọn.

Whenuena gbẹtọ egbé tọn lẹ to kinkànbiọ taidi to Azán ayidego Pẹntikọsti gbè tọn, dọ, “Etẹwẹ mí dóna wà nado yín whinwhlẹngan?”, bé whenẹnu wẹ yé na mọ gblọndo dopolọ yí dọ, “... Mì lẹnvọjọ, na yè ni baptizi dopodopo mìtọn to oyín Jesu Klisti tọn mẹ na dèsẹ̀ ylando tọn, mìwlẹ nasọ mọ niná Gbigbọ Wiwé tọn yí” (OWALỌ 2:38). Mẹdepope matindo jlọjẹ nado diọ kavi nado basi núdindọn hẹ Wẹndagbe nugbo Jesu Klisti tọn, po núyiwà apọsteli lẹ tọn po gba.

Bibluplọ́nmẹtọ daho lẹ yí baptẹm Owé wiwé mẹ tọn he to oyín Oklunọ Jesu Klisti tọn mẹ di núplọ́nmẹ jẹagọ̀. To ofi mí dóna yígbèna ohókànbiọ he dọ, “Etẹwẹ oplọ́n jẹagọ̀? Bé nugbo wẹ kavi lalo?” Owéhiatọ nugbo lẹ sọgan dawhẹ̀na yéde lẹ dọ, eyín yé sọgan yí Oklunọ lọ po apọsteli lẹ po sè, kavi hodo otànhó he matin to Owé wiwé mẹ, bé whenẹnu yé ma sọgan sọgbè hẹ núplọ́nmẹ lọ po núyiwà lọ po gba. “Lé wẹ OKLUNỌ dọ, mì ṣite to aliho lẹ mẹ, bo pọ́n, bo sọ kàn omọ́ji hóhó lẹ biọ, fie aliho dagbe lọ te, bo nọ zinzọnlin to e mẹ, mìwlẹ nasọ mọ ogbọjẹ na alindọn mìtọn lẹ: ṣigba yé dọmọ, míwlẹ ma to na zinzọnlin to e mẹ gba” (JELEMIA 6:16).