EBARUHA ERIKWETOROORA - Okw`ikumi-n`ebiri 2009

Amahaanga agetereine aga Buraaya

« »

“Emperu ya byona eri haihi; n`ahabw`ekyo mwerinde, muhugukye, mwezirikire kushaba. Okukira byona mukundane munonga; ahabw`okuba okukunda kushweka ebibi bingi.” (1 Petero 4:7-8).

Okuruga okwa ikumi n`ebiri, 1, 2009, ebendera ya Buraaya neyehubira omu mahanga goona 27 hati againe akakwate n`amahanga ag`aburaaya ageetereine. Obwa papa bushoboroire ngu akabonero k`omukazi ow`ekiruunga n`enyonyozi 12 omu Kushuuruurirwa.12 okuba Maria kandi yaayezamahanga agetereine aga Buraaya ahansi y`obutegyeki bw`ekanisa Enkatorika aha mutima ogweziibwe ogwa “omugabe-kazi wa Buraaya” niyo nshonga ahabw`enkyi ebendera ya Buraaya eine enyonyozi 12.

Turi omu bwiire bw`aha muheru omu biro by`okumariira kandi nitureeba obunabi obwa Baibuli obwa ragwiirwe obw`obugabe obw`ensi yoona obw`okumariira. Mukuru w`akakiiko ka Buraaya, Herman Van Rompuy, atorainwe. Buraaya hamwe n`obutegyeki bw`ensi, n`obu kirabe kiri kityo, hoona abakwikiririza omuri Yesu kandi abakwetsiga Paapa nibo bagumiizemu okubatoorana. Omurimo ogu nigukorwa antikristo nka nabi w`ebishuba okuhitsya aha muheru obu ekyahandikirwe eki kirahikirire: “Enyamaishwa egyo yaakwatwa hamwe na nabi w`ebishuba, owaabaire akora obumanyiso omu maisho gaayo, naabibeibeihesa abo abaine akamanyiso k`enyamaishwa n`abarikuramya ekishushani kyayo. Abo bombi baanagwa omu Nyanja erikwakamu omuriro n`obuganga bw`ekibiriiti bahuriire.” (Okushuuruurirwa 19:20).

Ahabw`ahati, eki ekyahandikirwe kiriyo nikihikiriira: “Obushoboorozi bwe buryaba bwingi, aryareeta okucwekyerera okurikutiinisa, agyenderwe gye omu bi arikukora, acwekyereze (ahabwendagaano na Israeli – Danieli. 9:27) abashaija b`amaani n`eihanga ry`abarikwera. (Danieli 8:24)

“Kandi haryabaho obugabe bwa kana, obugumire nk`ekyoma, ahabw`okuba ekyoma kyatagura ebintu byona, kibicwa obusaasingo; nk`oku ekyoma kyatagura, nikwo n`obwo bugabe buryatagura obwo bwona, bukabucwa obusaasingo.” (Danieli 2:40)

“Bwanyima naayetenga kumanya amazima g`eby`enyamaishwa ya kana, eyaabaire eine omutaano n`ezindi zoona, neetiinisa munonga, ebiino byayo biri eby`ebyoma, n`ebyara byayo biri eby`emiringa, eyaashomeire ebintu ekabihendagura, kandi ebyatsigaireho ekabiteer omugyere…” (Danieli. 7:19)

“Atyo ogwo muntu yaagira ati: Eby`egyo nyamaishwa ya kana, Haryabaho obugabe bwa kana omu nsi, Obutarishushana na bundi bugabe bwona; Buryashonshomera ensi yoona, bugiribatiirire, bugicwanyagurire kimwe.” (Danieli 7:23)

Weena oragumizemu arikushoma naija kwetegyereza ngu omu bwiire obwo Ruhanga w`iguru nataandikaho Obugabe omu nsi: “Reero bwanyima obukama n`obutegyeki n`obukuru bw`amahanga agari ahansi y`eiguru ryona biryaheebwa eihanga ry`abarikwera ba Rukira-boona, Obukama bwabo buryaba obukama obutarihwaho, kandi obugabe bwona buryaguma bubaheereze, buboorobere.” (Danieli 7:27)

Eego, buri kimwe eki MUKAMA yaagambireho omu kigambo ahabw`obwiire bwaitu kiriyo nikihikirira, kandi naitwe mugigi oguriyo nigukireeba. Itwe abakuru tukareeba “Reichskristallnacht” omu kw`ikumi nakumwe ebiro 9, 1938, obu amaramizo goona omuri “Deutsche Reich” gaatemba n`endimi z`omuriro, ekyatandikireho ekiita banu omu bayudaaya. Tukareeba okwegaita kw`enganda ikumi n`ibiri za Israeli okuruga omumahanga nka 150 kandi n`okutandikaho ihaanga rya Israeli ahansi ya Ben Gurion omu 1948. Bwanyima yorutaro rw`ensi yoona orwa kabiri, tukareeba okubaganisa okuza omu burigwa-izooba n`omubugwa-izooba hamwe n`okwombeka ekisiika ky`omuri berlin omu kwa munaana 1961. Twagaruka twareeba okugwa kw`ekyo kisiika omu kw`ikumi na kumwe 9, 1989. Okwegaita kwa Buraaya aha musiingyi gw`endagaano z`omukwa kashatu 1957 hamwe n`okwikiriza endagaano ya Lisbon omu kwamwenda 2007 bihindukire ebya mazima. Hati turiyo nitureeba okwetwa kw`obutegyeki bw`ensi, obwa gavumenti y`ensi. Amahanga n`enyikiriza biriyo nibigaitwa ahansi ya Rooma, kandi n`okugaita amahanga kuriyo nikugyenda omu maisho. Ensi yoona eri omu bwaato bumwe, kahabe omu mpiinduka y`obwiire nainga shi ebikozesebwa by`ensi; nangwa, aha ndeengo zoona kiri aha kwikirizana hamwe n`obusiingye obu tegyereziibwe omu mahanga goona (1 Abatesalonika. 5:3). Kutukugarukaho enyima omu rurimi rw`obubonero bwa Baibuli, ekanisa eyayehakiine nka maraaya omukuru niyo erikuvuga ekinyamaishwa – amaani g`omwoyo nigo gakwiitse eminaga y`embarasi `yombi omu ngaro kandi nigo gakuvuga amaani g`eby`obutegyeki (Okushuuruurirwa. 17).

Enguuto zoona niziza Rooma; rumwe nirwo ruri kurugayo.

Titukweteenga okutebereza okundi ahabw`ebiri kwiija kubaho omu kanya kakye omu maisho; twine okwegyesa okw`ahamuheru omu kigambo ahabw`obunabi omu byahandikirwe ebi kweera. MUKAMA waitu naagamba emirundi eshatu, “Nikwo naimwe, ku murireeba ebyo byagyenda nibibaho, mumanye ku ari haihi, ku yaahikire n`aha rwigi.” (Matayo 24:33; Mako 13:29; Luka 21:31).

“Emperu ya byona eri haihi; nahabwekyo mwerinde, muhugukye, mwezirikire kushaba. Okukira byona mukundane munonga; ahabw`okuba okukunda kushweka ebibi bingi.” (1 Petero 4:7-8).

Okuruga okwa ikumi nebiri, 1, 2009, ebendera ya Buraaya neyehubira omu mahanga goona 27 hati againe akakwate namahanga agaburaaya ageetereine. Obwa papa bushoboroire ngu akabonero komukazi owekiruunga nenyonyozi 12 omu Kushuuruurirwa.12 okuba Maria kandi yaayezamahanga agetereine aga Buraaya ahansi yobutegyeki bwekanisa Enkatorika aha mutima ogweziibwe ogwa “omugabe-kazi wa Buraaya” niyo nshonga ahabw`enkyi ebendera ya Buraaya eine enyonyozi 12.

Turi omu bwiire bwaha muheru omu biro byokumariira kandi nitureeba obunabi obwa Baibuli obwa ragwiirwe obwobugabe obwensi yoona obwokumariira. Mukuru wakakiiko ka Buraaya, Herman Van Rompuy, atorainwe. Buraaya hamwe nobutegyeki bwensi, nobu kirabe kiri kityo, hoona abakwikiririza omuri Yesu kandi abakwetsiga Paapa nibo bagumiizemu okubatoorana. Omurimo ogu nigukorwa antikristo nka nabi webishuba okuhitsya aha muheru obu ekyahandikirwe eki kirahikirire: “Enyamaishwa egyo yaakwatwa hamwe na nabi webishuba, owaabaire akora obumanyiso omu maisho gaayo, naabibeibeihesa abo abaine akamanyiso kenyamaishwa nabarikuramya ekishushani kyayo. Abo bombi baanagwa omu Nyanja erikwakamu omuriro nobuganga bw`ekibiriiti bahuriire.” (Okushuuruurirwa 19:20).

Ahabwahati, eki ekyahandikirwe kiriyo nikihikiriira: *“Obushoboorozi bwe buryaba bwingi, aryareeta okucwekyerera okurikutiinisa, agyenderwe gye omu bi arikukora, acwekyereze* (ahabwendagaano na Israeli – Danieli. 9:27) *abashaija bamaani neihanga ryabarikwera.* (Danieli 8:24)

“Kandi haryabaho obugabe bwa kana, obugumire nkekyoma, ahabwokuba ekyoma kyatagura ebintu byona, kibicwa obusaasingo; nkoku ekyoma kyatagura, nikwo nobwo bugabe buryatagura obwo bwona, bukabucwa obusaasingo.” (Danieli 2:40)

“Bwanyima naayetenga kumanya amazima gebyenyamaishwa ya kana, eyaabaire eine omutaano nezindi zoona, neetiinisa munonga, ebiino byayo biri ebyebyoma, nebyara byayo biri ebyemiringa, eyaashomeire ebintu ekabihendagura, kandi ebyatsigaireho ekabiteer omugyere…” (Danieli. 7:19)

“Atyo ogwo muntu yaagira ati: Eby`egyo nyamaishwa ya kana, Haryabaho obugabe bwa kana omu nsi, Obutarishushana na bundi bugabe bwona; Buryashonshomera ensi yoona, bugiribatiirire, bugicwanyagurire kimwe.” (Danieli 7:23)

Weena oragumizemu arikushoma naija kwetegyereza ngu omu bwiire obwo Ruhanga wiguru nataandikaho Obugabe omu nsi: “*Reero bwanyima obukama nobutegyeki nobukuru bwamahanga agari ahansi yeiguru ryona biryaheebwa eihanga ryabarikwera ba Rukira-boona, Obukama bwabo buryaba obukama obutarihwaho, kandi obugabe bwona buryaguma bubaheereze, buboorobere.”* (Danieli 7:27)

Eego, buri kimwe eki MUKAMA yaagambireho omu kigambo ahabwobwiire bwaitu kiriyo nikihikirira, kandi naitwe mugigi oguriyo nigukireeba. Itwe abakuru tukareeba “Reichskristallnacht” omu kwikumi nakumwe ebiro 9, 1938, obu amaramizo goona omuri “Deutsche Reich” gaatemba nendimi zomuriro, ekyatandikireho ekiita banu omu bayudaaya. Tukareeba okwegaita kwenganda ikumi nibiri za Israeli okuruga omumahanga nka 150 kandi nokutandikaho ihaanga rya Israeli ahansi ya Ben Gurion omu 1948. Bwanyima yorutaro rwensi yoona orwa kabiri, tukareeba okubaganisa okuza omu burigwa-izooba nomubugwa-izooba hamwe nokwombeka ekisiika kyomuri berlin omu kwa munaana 1961. Twagaruka twareeba okugwa kwekyo kisiika omu kwikumi na kumwe 9, 1989. Okwegaita kwa Buraaya aha musiingyi gwendagaano zomukwa kashatu 1957 hamwe nokwikiriza endagaano ya Lisbon omu kwamwenda 2007 bihindukire ebya mazima. Hati turiyo nitureeba okwetwa kwobutegyeki bwensi, obwa gavumenti yensi. Amahanga nenyikiriza biriyo nibigaitwa ahansi ya Rooma, kandi nokugaita amahanga kuriyo nikugyenda omu maisho. Ensi yoona eri omu bwaato bumwe, kahabe omu mpiinduka yobwiire nainga shi ebikozesebwa byensi; nangwa, aha ndeengo zoona kiri aha kwikirizana hamwe nobusiingye obu tegyereziibwe omu mahanga goona (1 Abatesalonika. 5:3). Kutukugarukaho enyima omu rurimi rwobubonero bwa Baibuli, ekanisa eyayehakiine nka maraaya omukuru niyo erikuvuga ekinyamaishwa – amaani gomwoyo nigo gakwiitse eminaga yembarasiyombi omu ngaro kandi nigo gakuvuga amaani gebyobutegyeki (Okushuuruurirwa. 17).

Enguuto zoona niziza Rooma; rumwe nirwo ruri kurugayo.

Titukweteenga okutebereza okundi ahabwebiri kwiija kubaho omu kanya kakye omu maisho; twine okwegyesa okwahamuheru omu kigambo ahabwobunabi omu byahandikirwe ebi kweera. MUKAMA waitu naagamba emirundi eshatu, *“Nikwo naimwe, ku murireeba ebyo byagyenda nibibaho, mumanye ku ari haihi, ku yaahikire naha rwigi.”* (Matayo 24:33; Mako 13:29; Luka 21:31).