KỌLILẸWÁ KLISTI TỌN
Nado mọdona tadóna núwiwà daho he lọ tọn, yé dọ hlan mí dogbọn ninọmẹ he mí na nọ̀ tọn dali “ṣigba eyín gbigbọ omẹ he zé Jesu tite sọn oṣiọ lẹ mẹ tọn nọnọ̀ mì mẹ, ewọ omẹ he zé Klisti tite sọn oṣiọ lẹ mẹ na gbọn Gbigbọ etọn he nọnọ̀ mì mẹ dali diọ agbasa kúkú mìtọn do ogbẹ̀“ (LOMUNU 8:11). To ofi yè ma dọhlan mí dogbọn amìsísá he omẹsusu mọyí tọn dali gba, ṣigba dogbọn “ninọ emẹ tọn dali. “ Ohógo he dọ “eyín” to owéfọ he mẹ yín nudohia daho de. Eyín huhlọn gbigbọ lọ tọn nọnọ̀ mí mẹ, “didiọ“ agbasa kúkú lọ tọn na jọ, yín e ma yín mọ, e ma sọgan jọ gba. Kẹdẹdi Ohó Oklunọ mítọn tọn, jẹnnukọnna wiwá awetọ, Klisti lalonọ susu na sọawúhia, “mẹhe yè yí amìsísá do de lalonọ“ lẹ, mẹde lẹ to yé mẹ to azọ́njawú po ohia daho lẹ po wà, he to yéde lẹ dohia po devizọ́n amìsísá yetọn tọn he yé dọ yé tindo lẹpo, ehe nugbo nugbo, yín zizé do doundonu yẹwhegan lalonọ lẹ tọn ji (MATIU 7:21; MATIU 24). Yé mẹhe to Jesu Klisti ylọ dọ Oklunọ lẹ do na wà ojlo Otọ he tin to Olọn mẹ tọn.
Yise Biblu mẹ tọn to whelẹponu yín adọ̀ na sisi opagbe he yè na mí to Ohó lọ mẹ tọn. “Na opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹpo to ewọ mẹ Mowẹ wẹ yé, podọ to ewọ mẹ Niṣẹ. Hlan gigo Jiwheyẹwhe tọn to mí mẹ“ (2KỌLINTINU 1:20). Yise nugbo nọ wá gbọn didọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn dali. “Be whenẹnu, yise wá sọn sise mẹ podọ sisè gbọn Ohó Klisti tọn dali“ (LOMUNU 10:17). Ehe wẹ Ohó he to alọ dlẹn do whlẹngan, azọ́nhẹngbọ podọ opagbe devo he pò lẹpo, mọkẹdẹ wẹ po yise bibẹ́yi olọn mẹ tọn po. E nọ wá gbọn owẹn núdohiamẹ Ohó whenu lọ tọn tọn dali, ehe mẹ wẹ nukundidó podọ tódido mítọn po sinai te. “Tódido ma nọ dowinyanmẹ: na yè ko kọ̀n owanyín Jiwheyẹwhe tọn pé ayiha mítọn mẹ gbọn Gbigbọ Wiwe he yè yí hlan mí dali“ (LOMUNU 5:5). “Dinvie yise wẹ dòdó onú yè to tódo tọn, okunnu onú he mí ma mọ tọn“ (HEBLU 11:1).
Ohó po Gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn po to whelẹponu nọ wà azọ́n dopọ to mẹfligọ lẹ mẹ. Gbigbọ opagbe tọn nọ wá mẹhe kẹalọyí Ohó opagbe tọn lẹ ji. Amìsísà Gbigbọ lọ tọn kẹdẹ ma pé – E do na nọ̀ mí mẹ. Gbigbọ lọ jẹ̀do Klisti ji bo sọ nọnọ̀ É mẹ, Oviplọ́nji lọ, whenuena e jẹ do É ji godo (MATIU 3:16). Gbọn ehe dali agbasa Etọn yín hinhẹn wá ṣiṣẹ mẹ, mọdopolọ wẹ hlan agabasa jọwamọ mítọn lẹ. Mí do na tindo jiji-huhlọn po sinsẹ́n tintan Gbigbọ tọn lẹ po (LOMUNU 8:23). “Ṣigba mí omẹ popo, matin nukunmẹṣinyọnnu he to gigo Oklunọ tọn pọ́n taidi to mẹpọ́nnu de mẹ, wẹ yè diọ do apajlẹ dopolọ mẹ sọn gigo mẹ jẹ gigo mẹ, yè dọ taidi sọn Gbigbọ Oklunọ tọn mẹ“ (2KỌLINTINU 3:18).
Omẹdepope he jlo nado tindo dọpọ́n didiọ agabasa aigba he ji tọn dó na kẹalọyi huhlọn makú Jiwheyẹwhe tọn to ede lọsu mẹ. Ogbẹ̀madopo yín hinhẹn ṣẹ̀ gbọn dọpọ́n nugbo ovọji tọn po alọkẹyí ohiadonu Gbigbọ Wiwe tọn po dali. “Mẹhe go mìwlẹ dotu do ga, ehegodo mì ko sé ohó nugbo tọn lọ wẹndagbe whlẹngan mìtọn tọn; podọ ehegodo mì ko yise ga, mẹhe mẹ yè yi Gbigbọ Wiwe opagbe tọn do dohia mì go te. Ehe yín gódenú ogú mítọn tọn kakajẹ ofligọ̀ adokun he yè họ̀ na pipa gigo etọn tọn mẹ“ (EFESUNU 1:13-14).
Didiọ agabasa he tọn ma na jọ sọn gbonu wá gba, ṣigba e na bẹ́ sọn homẹ jẹ gbonu. Tintan, alindọn mítọn, ehe mẹ Gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn tindo tẹnmẹ Etọn te, do na yín hinhẹn jẹ yọ́yọ́. Whenẹnu wẹ agbasa kúkú mítọn na yín didiọ dogbọn Gbigbọ ogbẹ̀nọ Etọn he nọnọ̀ mí mẹ tọn dali. Gbigbọ Wiwe lọ wẹ yín huhlọn nugbo he nọnọ̀ mí mẹ ehe mẹ e na gbọn yín hinhẹn ṣẹ.
Vogbingbọn daho de tin to ṣẹnṣẹn amìsísá Gbigbọ tọn, ehe tọn dali omẹsusu dó dọpọ́n te, po ohiadonu Gbigbọ tọn po dali to ofligọ̀zán mítọn gbe. Ehe kẹdẹ sọgan yín dọpọ́n dogbọn yé mẹhe nugbo nugbo nado mima to didiọ agbasa he tọn mẹ. Ablaham yin omẹ dide bo sọ lẹzun “otọ yise tọn“. É mọ opagbe lẹ yí, bo yise bo sọ sètonu na Jiwheyẹwhe. Yé sọ hia hlan ẹn na odódó. Godo he é yí Ohó pagbe tọn he yè yí na ẹn sè, yè suwhẹna ẹn gbọn yise dali (LOMUNU 4). Jiwheyẹwhe na ẹn ohia adagbigbo tọn.
Ohia gbọn Gbigbọ Wiwe dali na yín dọpọ́n gbọn yé mẹhe yé ylọ jẹgbonu taidi Ablaham tọn lẹ kẹdẹ dali. Yé mọ adagbigbo yí to ayiha yetọn lẹ mẹ bo sọ yín mahẹtọ to jọwamọ wiwe lọ mẹ, (onú, yèdọ Ohó opagbe tọn na egbe) podọ yé do yise na, bo sọ mọ owhẹsuna yí. Isaki, ovi he yèdọ Ablaham na ji, yín hinhẹn ṣẹ̀ opagbe lọ tọn nugbo, bo sọ lẹzùn ogúdutọ onú lẹpo tọn. Paul wlán dogbọn yisenọ mọtọn hunkọ tọn lẹ dali, “Ṣigba, míwlẹ mẹmẹsunnu emi, dilé Isaki te, míwlẹ wẹ ovi opagbe tọn lẹ“ (GALATIA 4:28).
“Enẹ wẹ, E ma yín he yín ovi agbasalan tọn lẹ, wẹ Ovi Jiwheyẹwhe tọn gba: ṣigba ovi opagbe tọn lẹ wẹ yè hia na okún de“ (LOMUNU 9:8). Ohó opagbe tọn (LOMUNU 9:6) po opagbe Gbigbọ tọn po (OWALỌ 2:33) na yín mimọyí gbọn yé mẹhe yè ylọ dọ “ovi opagbe tọn lẹ tọn dali“ yé bo nasọ dugú po Jiwheyẹwhe po podọ hẹ Klisti (LOMUNU 8:15-17).
Na nuyọnẹn Etọn tọn wutu, Jiwheyẹwhe ko dè mẹhe yise to ogbẹ̀madopodo mẹ lẹ, bo sọ dè yé nado yín ovisunnu Etọn lẹ (EFESUNU 1:5). Yé do na yín didiọ do apajlẹ Ovisunnu Etọn tọn mẹ (EFSUNU 1:5).
Yisenọ susu do dọpọ́n amìsísá Gbigbọ tọn bo sọ sọgan do awagùn to onú daho lẹ mẹ, ṣigba bo to zọnlinzin to aliho yetọn titi lẹ mẹ bo ma sọ lẹn nado sọgan hẹn gbẹ̀zán yetọn lẹ wá ogbesisọmẹ hẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn. Gbẹtọ mọtọnhunkọ lẹ tùn yéde lẹ dote do otàn hóhó yéde lẹ tọn mẹ, bo ma sọ hò opagbe he yè na hlan agùn na ojlọjẹ Ohó lọ tọn tọn pọ́n. Dolé yé dekunnu yéde tọn – dọ yé ma tindo apade to azọ́n he Jiwheyẹwhe to tanadona to vivọnu mẹ gba. Yé mẹhe yise to Ohó opagbe tọn mẹ na ojlẹ lẹ lọ kẹdẹ wẹ na zinzọnlin po Jiwheyẹwhwe po. Nado hẹn homẹ Etọn hùn, mí do na tin to owanyin pipé mẹ po Ohó lọ po.
Paul wẹ yín mẹhe wlán dogbọn awúsọhiamẹ ovisunnu Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn dali, bo sọ tán hinhọn do onú vivẹ he kọndopọ po e po lẹ ji, “na omẹ sọha he yè hlẹali gbọn Gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn dali, yé wẹ ovi Jiwheyẹwhe tọn“ (LOMUNU 8:14). Jesu dọ dọmọ Gbigbọ Nugbo tọn na wá bo na plán mí gbọn Nugbo lẹpo mẹ bo nasọ dọ núhe ja jijọ gbe lẹ hlan mí (JOHANU 16:13). Yé mẹhe yín ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ nugbo bo ko mọ Gbigbọ Wiwe yí, na yise bo sọ sètonuna Ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹpo. Na yéwlẹ wẹ yè na avasè, “mì hẹn homẹgblena Gbigbọ Wiwe Jwheyẹwhe tọn blo, mẹhe yè ko yí do dohia mìgo jẹ ofligọ̀zángbè“ (EFESUNU 4:30). Yéwlẹ kẹdẹ wẹ na sè onú he Gbigbọ to didọ hlan agùn lẹ lọ. Ṣigba omẹ depope he hodó ayiha etọn podọ linlẹn etọn ma na mọdona dọ Jiwheyẹwhe ko tindo owẹnzagùn ṣinawe lẹ to whenu owhèta agùn ṣinawe lẹ tọn mẹ; mọ yè ma sọ yọnẹn dọ Jiwheyẹwhe ko ná owẹn Etọn hlan agùn lọ gbọn angẹli osínọ owhèta lọ tọn tọn dali. Dopodopo owẹn ṣinawe lẹ tọn hlan agùn ṣinawe lẹ (OSỌHIA 2 po 3 po) bẹ́ po ohógbè he lẹ po dọmọ: “Hlan angẹli agùn lọ tọn … kanwé…” ; bo sọ fó po ohógbè helẹ po dọmọ, “Ewọ he tindo otó, gbọ ni sè onù he Gbigbọ to didọ hlan agùn lẹ lọ.“
Nado mọdona tadóna núwiwà daho he lọ tọn, yé dọ hlan mí dogbọn ninọmẹ he mí na nọ̀ tọn dali “ṣigba eyín gbigbọ omẹ he zé Jesu tite sọn oṣiọ lẹ mẹ tọn nọnọ̀ mì mẹ, ewọ omẹ he zé Klisti tite sọn oṣiọ lẹ mẹ na gbọn Gbigbọ etọn he nọnọ̀ mì mẹ dali diọ agbasa kúkú mìtọn do ogbẹ̀“ (LOMUNU 8:11). To ofi yè ma dọhlan mí dogbọn amìsísá he omẹsusu mọyí tọn dali gba, ṣigba dogbọn “ninọ emẹ tọn dali. “ Ohógo he dọ “eyín” to owéfọ he mẹ yín nudohia daho de. Eyín huhlọn gbigbọ lọ tọn nọnọ̀ mí mẹ, “didiọ“ agbasa kúkú lọ tọn na jọ, yín e ma yín mọ, e ma sọgan jọ gba. Kẹdẹdi Ohó Oklunọ mítọn tọn, jẹnnukọnna wiwá awetọ, Klisti lalonọ susu na sọawúhia, “mẹhe yè yí amìsísá do de lalonọ“ lẹ, mẹde lẹ to yé mẹ to azọ́njawú po ohia daho lẹ po wà, he to yéde lẹ dohia po devizọ́n amìsísá yetọn tọn he yé dọ yé tindo lẹpo, ehe nugbo nugbo, yín zizé do doundonu yẹwhegan lalonọ lẹ tọn ji (MATIU 7:21; MATIU 24). Yé mẹhe to Jesu Klisti ylọ dọ Oklunọ lẹ do na wà ojlo Otọ he tin to Olọn mẹ tọn.
Yise Biblu mẹ tọn to whelẹponu yín adọ̀ na sisi opagbe he yè na mí to Ohó lọ mẹ tọn. “Na opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹpo to ewọ mẹ Mowẹ wẹ yé, podọ to ewọ mẹ Niṣẹ. Hlan gigo Jiwheyẹwhe tọn to mí mẹ“ (2KỌLINTINU 1:20). Yise nugbo nọ wá gbọn didọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn dali. “Be whenẹnu, yise wá sọn sise mẹ podọ sisè gbọn Ohó Klisti tọn dali“ (LOMUNU 10:17). Ehe wẹ Ohó he to alọ dlẹn do whlẹngan, azọ́nhẹngbọ podọ opagbe devo he pò lẹpo, mọkẹdẹ wẹ po yise bibẹ́yi olọn mẹ tọn po. E nọ wá gbọn owẹn núdohiamẹ Ohó whenu lọ tọn tọn dali, ehe mẹ wẹ nukundidó podọ tódido mítọn po sinai te. “Tódido ma nọ dowinyanmẹ: na yè ko kọ̀n owanyín Jiwheyẹwhe tọn pé ayiha mítọn mẹ gbọn Gbigbọ Wiwe he yè yí hlan mí dali“ (LOMUNU 5:5). “Dinvie yise wẹ dòdó onú yè to tódo tọn, okunnu onú he mí ma mọ tọn“ (HEBLU 11:1).
Ohó po Gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn po to whelẹponu nọ wà azọ́n dopọ to mẹfligọ lẹ mẹ. Gbigbọ opagbe tọn nọ wá mẹhe kẹalọyí Ohó opagbe tọn lẹ ji. Amìsísà Gbigbọ lọ tọn kẹdẹ ma pé – E do na nọ̀ mí mẹ. Gbigbọ lọ jẹ̀do Klisti ji bo sọ nọnọ̀ É mẹ, Oviplọ́nji lọ, whenuena e jẹ do É ji godo (MATIU 3:16). Gbọn ehe dali agbasa Etọn yín hinhẹn wá ṣiṣẹ mẹ, mọdopolọ wẹ hlan agabasa jọwamọ mítọn lẹ. Mí do na tindo jiji-huhlọn po sinsẹ́n tintan Gbigbọ tọn lẹ po (LOMUNU 8:23). “Ṣigba mí omẹ popo, matin nukunmẹṣinyọnnu he to gigo Oklunọ tọn pọ́n taidi to mẹpọ́nnu de mẹ, wẹ yè diọ do apajlẹ dopolọ mẹ sọn gigo mẹ jẹ gigo mẹ, yè dọ taidi sọn Gbigbọ Oklunọ tọn mẹ“ (2KỌLINTINU 3:18).
Omẹdepope he jlo nado tindo dọpọ́n didiọ agabasa aigba he ji tọn dó na kẹalọyi huhlọn makú Jiwheyẹwhe tọn to ede lọsu mẹ. Ogbẹ̀madopo yín hinhẹn ṣẹ̀ gbọn dọpọ́n nugbo ovọji tọn po alọkẹyí ohiadonu Gbigbọ Wiwe tọn po dali. “Mẹhe go mìwlẹ dotu do ga, ehegodo mì ko sé ohó nugbo tọn lọ wẹndagbe whlẹngan mìtọn tọn; podọ ehegodo mì ko yise ga, mẹhe mẹ yè yi Gbigbọ Wiwe opagbe tọn do dohia mì go te. Ehe yín gódenú ogú mítọn tọn kakajẹ ofligọ̀ adokun he yè họ̀ na pipa gigo etọn tọn mẹ“ (EFESUNU 1:13-14).
Didiọ agabasa he tọn ma na jọ sọn gbonu wá gba, ṣigba e na bẹ́ sọn homẹ jẹ gbonu. Tintan, alindọn mítọn, ehe mẹ Gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn tindo tẹnmẹ Etọn te, do na yín hinhẹn jẹ yọ́yọ́. Whenẹnu wẹ agbasa kúkú mítọn na yín didiọ dogbọn Gbigbọ ogbẹ̀nọ Etọn he nọnọ̀ mí mẹ tọn dali. Gbigbọ Wiwe lọ wẹ yín huhlọn nugbo he nọnọ̀ mí mẹ ehe mẹ e na gbọn yín hinhẹn ṣẹ.
Vogbingbọn daho de tin to ṣẹnṣẹn amìsísá Gbigbọ tọn, ehe tọn dali omẹsusu dó dọpọ́n te, po ohiadonu Gbigbọ tọn po dali to ofligọ̀zán mítọn gbe. Ehe kẹdẹ sọgan yín dọpọ́n dogbọn yé mẹhe nugbo nugbo nado mima to didiọ agbasa he tọn mẹ. Ablaham yin omẹ dide bo sọ lẹzun “otọ yise tọn“. É mọ opagbe lẹ yí, bo yise bo sọ sètonu na Jiwheyẹwhe. Yé sọ hia hlan ẹn na odódó. Godo he é yí Ohó pagbe tọn he yè yí na ẹn sè, yè suwhẹna ẹn gbọn yise dali (LOMUNU 4). Jiwheyẹwhe na ẹn ohia adagbigbo tọn.
Ohia gbọn Gbigbọ Wiwe dali na yín dọpọ́n gbọn yé mẹhe yé ylọ jẹgbonu taidi Ablaham tọn lẹ kẹdẹ dali. Yé mọ adagbigbo yí to ayiha yetọn lẹ mẹ bo sọ yín mahẹtọ to jọwamọ wiwe lọ mẹ, (onú, yèdọ Ohó opagbe tọn na egbe) podọ yé do yise na, bo sọ mọ owhẹsuna yí. Isaki, ovi he yèdọ Ablaham na ji, yín hinhẹn ṣẹ̀ opagbe lọ tọn nugbo, bo sọ lẹzùn ogúdutọ onú lẹpo tọn. Paul wlán dogbọn yisenọ mọtọn hunkọ tọn lẹ dali, “Ṣigba, míwlẹ mẹmẹsunnu emi, dilé Isaki te, míwlẹ wẹ ovi opagbe tọn lẹ“ (GALATIA 4:28).
“Enẹ wẹ, E ma yín he yín ovi agbasalan tọn lẹ, wẹ Ovi Jiwheyẹwhe tọn gba: ṣigba ovi opagbe tọn lẹ wẹ yè hia na okún de“ (LOMUNU 9:8). Ohó opagbe tọn (LOMUNU 9:6) po opagbe Gbigbọ tọn po (OWALỌ 2:33) na yín mimọyí gbọn yé mẹhe yè ylọ dọ “ovi opagbe tọn lẹ tọn dali“ yé bo nasọ dugú po Jiwheyẹwhe po podọ hẹ Klisti (LOMUNU 8:15-17).
Na nuyọnẹn Etọn tọn wutu, Jiwheyẹwhe ko dè mẹhe yise to ogbẹ̀madopodo mẹ lẹ, bo sọ dè yé nado yín ovisunnu Etọn lẹ (EFESUNU 1:5). Yé do na yín didiọ do apajlẹ Ovisunnu Etọn tọn mẹ (EFSUNU 1:5).
Yisenọ susu do dọpọ́n amìsísá Gbigbọ tọn bo sọ sọgan do awagùn to onú daho lẹ mẹ, ṣigba bo to zọnlinzin to aliho yetọn titi lẹ mẹ bo ma sọ lẹn nado sọgan hẹn gbẹ̀zán yetọn lẹ wá ogbesisọmẹ hẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn. Gbẹtọ mọtọnhunkọ lẹ tùn yéde lẹ dote do otàn hóhó yéde lẹ tọn mẹ, bo ma sọ hò opagbe he yè na hlan agùn na ojlọjẹ Ohó lọ tọn tọn pọ́n. Dolé yé dekunnu yéde tọn – dọ yé ma tindo apade to azọ́n he Jiwheyẹwhe to tanadona to vivọnu mẹ gba. Yé mẹhe yise to Ohó opagbe tọn mẹ na ojlẹ lẹ lọ kẹdẹ wẹ na zinzọnlin po Jiwheyẹwhwe po. Nado hẹn homẹ Etọn hùn, mí do na tin to owanyin pipé mẹ po Ohó lọ po.
Paul wẹ yín mẹhe wlán dogbọn awúsọhiamẹ ovisunnu Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn dali, bo sọ tán hinhọn do onú vivẹ he kọndopọ po e po lẹ ji, “na omẹ sọha he yè hlẹali gbọn Gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn dali, yé wẹ ovi Jiwheyẹwhe tọn“ (LOMUNU 8:14). Jesu dọ dọmọ Gbigbọ Nugbo tọn na wá bo na plán mí gbọn Nugbo lẹpo mẹ bo nasọ dọ núhe ja jijọ gbe lẹ hlan mí (JOHANU 16:13). Yé mẹhe yín ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ nugbo bo ko mọ Gbigbọ Wiwe yí, na yise bo sọ sètonuna Ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹpo. Na yéwlẹ wẹ yè na avasè, “mì hẹn homẹgblena Gbigbọ Wiwe Jwheyẹwhe tọn blo, mẹhe yè ko yí do dohia mìgo jẹ ofligọ̀zángbè“ (EFESUNU 4:30). Yéwlẹ kẹdẹ wẹ na sè onú he Gbigbọ to didọ hlan agùn lẹ lọ. Ṣigba omẹ depope he hodó ayiha etọn podọ linlẹn etọn ma na mọdona dọ Jiwheyẹwhe ko tindo owẹnzagùn ṣinawe lẹ to whenu owhèta agùn ṣinawe lẹ tọn mẹ; mọ yè ma sọ yọnẹn dọ Jiwheyẹwhe ko ná owẹn Etọn hlan agùn lọ gbọn angẹli osínọ owhèta lọ tọn tọn dali. Dopodopo owẹn ṣinawe lẹ tọn hlan agùn ṣinawe lẹ (OSỌHIA 2 po 3 po) bẹ́ po ohógbè he lẹ po dọmọ: “Hlan angẹli agùn lọ tọn … kanwé…” ; bo sọ fó po ohógbè helẹ po dọmọ, “Ewọ he tindo otó, gbọ ni sè onù he Gbigbọ to didọ hlan agùn lẹ lọ.“