EBARUHA ERIKWETOROORA okwakana 2018
Okutandikaho Ekanisa ya Yesu Kristo omuri Yerusaalemu
Font Face
Line Height
Paragraph Gap
Font Size
Okutandika ekanisa kukabaho omu muriingo gutari gw'obutoosha okurabira omukushukwa kw'omwoyo orikwera. Omu Byakozirwe Entumwa 1, nitugambirwa ngu Omucunguzi owaazokire akamara ebiro makumi ana n'abeegi be kandi yaagamba nabo aha bukama bwa Ruhanga (orunyiriri rwa 3). Obu yabaire naakora atyo, akaguma nagaruka okuraganisa: “ahakuba Yohaana akabatiza n'amaizi, kwonka imwe nimwija kubatizibwa n'Omwoyo orikwera omubiro bikye.” (omushororoongo gwa 5)
Omuri Luka 24:36-51, MUKAMA Owazookire akaba ayoorekire abeegi be ebyahandikirwe eby'endagaano enkuru ebyabaire byahikiriire. Akaigura okwetegyereza kw'Omwoyo kugira ngu boona babaase kwetegyereza obunabi bwona obwabaire bukwatiraine n'okubonabona kwe, okufa kwe, hamwe n'okuzooka. Akagira, “Oku nikwo kyahandikirwe ngu kristo ashemereire kubonabonesibwa, n'okuzooka omu bafu aha kiro kya kashatu;kandi ngu okweteisa n'okwihwaho ebibi bishemereire kubuurirwa omu iziina rye omu mahanga goona, okutandika Yerusaalemu.” (emishororoongo 46-47), kandi y'ahendera n'ebigambo: “Kandi reeba, niinyija kubooherereza eki Tata yaaraganiise; kwonka mugume omu rurembo okuhistya obu murijwekwa amaani agarikuruga omu iguru.” (omushoroongo gwa 49) Bwanyima y'ekyo, Yaatwarwa omu iguru aho omu maisho gaabo (Luka 24:51; Ebyakozirwe entumwa 1:9).
Bwanyima y'okushukwaho Omwoyo Orikwera, entumwa Petero akaba naabasa kujurira aha izooba rya Pentekooti: “kureka eki nikyo kyaragwirwe nabi Yoeli ati: Ruhanga akagira ati: Omu biro by'aha muheru Ndyashuka Omwoyo wangye aha bantu boona; batabani baanyu na bahara baanyu baryayorekwa, n'abagurusi baanyu baryaroota ebirooto…” (Ebyakozirwe 2:16-17)
Petero akaburira itebezo ry'okubanza ariho Omwoyo Orikwera. Okuruga aha mushororoongo gwa 37 okuhistya aha gwa 41, nitugambirwa ekyabaireho obu ekiterane cha bantu obukwasireho ahabw'eitebezo: “Abantu abo ku baakihuriire, baacumitwa omu mitima, baabuza Petero n'ezindi ntumwa bati: b'eishe-emwe, tugire tuta? Petero yaabagarukamu ati: Mweteise, mwena mubatizibwe omu iziina rya Yesu Kristo, mubone kusaasirwa ebibi byanyu; kandi nimwija kuheebwa ekiconco ky'Omwoyo Orikwera. Ahakuba okuraganisibwa oku n'okwanyu n'okw'abaana baanyu, n'okwa boona abari hare, omuntu weena oryetwa MUKAMA Ruhanga waitu.” Eky'okubanza itebezo, okuratsizeho okwikiriza kw'abaire beruundiine hamwe n'okworooba okurabira omukubatizibwa.“kandi abaikiriize ekigambo kye baabatizibwa; eryo izooba haayongerwaho abantu nk'enkumi ishatu.” (Ebyakozirwe 2:41)
Eiraka niryetera ahaiguru: Muhurire, 'imwe bantu mwe, buri omwe omuri imwe: Aha izooba rya Pentekoti, itebezo erya mushoongi eryaburiirwe rikaba rihikire kandi riri omu buri kicweeka kyoona omu bunaku bw'entumwa kandi n'oburu ahati rikihikireomu Kanisa ya yesu Kristo! Okuruga omu shaaha eya bandize, okuruga aha izooba ry'okubanza ry'endagaano entsya, buri kimwe eky'enteebekanisa y'okujuna kyihikiriire nk'okukyaragwiirwe omu ndagaano enkuru. Paulo akakijuriraho omu baruha ye ey'okubanza: “Nyowe Paulo, omuhuuku wa Yesu Kristo, nkeetwa kuba entumwa, naashoroorerwa engiri ya Ruhanga, ei yaaraganiise ira omu kanwa ka baanabi be omu byahandikirwe ebirikwera…” (Abarooma 1:1-2) Amiina.
Omubuurizi w'engiri Filipo akaburiira omuri Samalia. “Kwonka ku baikiriize Filipo owaababuriire ebigambo birungi eby'obukama bwa Ruhanga n'eiziina rya Yesu Kristo, baabatizibwa, abashaija n'abakazi.” (Ebyakozirwe 8:12) Omu kuhurira eki, entumwa zikaruga Yerusaleemu kandi “baashabira ngu baheebwe Omwoyo Orikwera: ahakuba Omwoyo akaba atakaizire aha muntu weena omuribo, kureka bakaba babatiziibwe omu iziina rya MUKAMA waitu Yesu.” (emishororoongo 15-16)
Omu byakozirwe entumwa 10, Petero akaburiira obutumwa b'wokujuna kwa Yesu Kristo omu nju y'omwebembezi w'ihe ry'abarooma arikweetwa Cornelius: “Bwanyima yaaturagiira kubuurira abantu, n'okuhamya ngu niwe ogwo ou Ruhanga yaataireho kuba Omucwi w'emanja z'abahuriire n'abafiire. Ogwo niwe baanabi boona baahamize, ngu ahabw'eiziina rye omuntu weena orikumwikiriza naihwaho ebibi. … Abantu aba baheebwa Omwoyo Orikwera nkaitwe, hariho orikubaasa kubaima amaizi ngu batabatizibwa? Yaaragiira ngu babatizibwe omu iziina rya Yesu Kristo.” (Ebyakozirwe 10:42-48)
Obu ekanisa ya MUKAMA Yesu Kristo eri omu nsi, egyo Petero ei yaraangirire aha kiro kya Pentekoti eryaguma ehikire ahabw'abaikiriza boona omunsi: “Ahakuba okuraganisibwa oku n'okwanyu n'okw'abaana baanyu, n'okwa boona abari hare, omuntu weena oryetwa MUKAMA Ruhanga waitu.” (Ebyakozirwe 2:39)
Eiraka niryetera ahaiguru: Omu kanisa ya Yesu Kristo, itebezo ry'okubanza n'ery'ahamuheru hamwe n'okubatiza kw'okubanza n'okwa'ahamuheru bishemereire kuba nibishushana. Aka niko karaande k'obutwiire ak'okurangiriira: Okwikiriza, okubatizibwa, okubatizibwa n'omwoyo Orikwera. Ako akayegesiibwe kandi k'akamanywa aha kiro ky'okutandikaho ekanisa ya Ruhanga Ohuriire niyo ngyenderwaho okuhistya aha muheru gw'endagaano entsya.
Entumwa Paulo akajuriira aha kanisa ngu “mwombekirwe aha musingi gw'entumwa na baanabi, kandi Kristo Yesu niwe ibaare ery'obuhamizo…” (Abaefeso 2:20) “Kandi akaha abamwe kuba entumwa, abandi baanabi, abandi ababuurizi b'engiri, abandi kuba abariisa n'abeegyesa,ngu abarikwera bateekateekyerwe omurimo gw'okuheereza, babone kwombeka omubiri gwa Kristo…” (Abaefeso 4:11-12)
Entumwa ekahandikira Timoseo: “Ngu, ku ndiba ntarahukire kwija, omanye oku abantu bashemereire kutwaza omu nju ya Ruhanga ohuriire, niyo kanisa ya Ruhanga ohuriire, enyomyo kandi obuhamizo bw'amazima.” (1 Timoseo 3:15)
Ekanisa eyabandiize gukaba guri omubiri gwa MUKAMA, omwanya gw'okuraganisa kwa Ruhanga, ogwijwiire amaani ga Ruhanga, n'ebichocho by'Omwoyo hamwe n'enyegyesa z'emiriingo nyingi (1 Abakorinso 12:4-31) – gugaitsirwe omu mubiri gumwe kurabira omu kwikiriza, okubatizibwa, hamwe n'okubatizibwa kw'Omwoyo Orikwera (emishororoongo 12-26). Aho honka ahari enshonga egyo, ekirikukurataho kyihikire n'erizooba: MUKAMA omwe, okwikiriza kumwe, okubatizibwa kumwe (Abaefeso 4:3-5).
Omu kugaruka kwa Yesu Kristo, eki ekyahandikirwe kiraaba kyahikiriire n'ekanisa: “… ngu agyeeze, aherize kugishemeza ahabw'okugyogyesa amaizi n'Ekigambo kye; ngu ekanisa egyo ebone kumurikwa omu maisho ge eri ey'ekitiinisa, etaine ibara n'obu gwakuba omufunya, nari ekintu kyona ekirikushusha kityo, kureka ebe erikwera etaine kamogo.” (Abaefeso 5:26-27) Ku turi kuhuriira okuburiira kw'embabazi za Ruhanga, nituzikiriza, tutyo tutuunga okujunwa, okwihwaho orubanja, kandi n'okugarukana na Ruhanga, nikimanyisa: “Mbwenu okukira munonga, nk'oku tuherize kwihwaho orubanja ahabw'eshagama ye, turyakira ekiniga kya Ruhanga ahabwe.” (Abarooma 5:9) Omu kigambo kya Ruhanga, tushemereire – kandi twena abaikiriza ba Baibuli – nitwikiriza buri kimwe nk'oku kyayemekirwe omu kutandika.
Okutandika ekanisa kukabaho omu muriingo gutari gw'obutoosha okurabira omukushukwa kw'omwoyo orikwera. Omu Byakozirwe Entumwa 1, nitugambirwa ngu Omucunguzi owaazokire akamara ebiro makumi ana n'abeegi be kandi yaagamba nabo aha bukama bwa Ruhanga (orunyiriri rwa 3). Obu yabaire naakora atyo, akaguma nagaruka okuraganisa: “ahakuba Yohaana akabatiza n'amaizi, kwonka imwe nimwija kubatizibwa n'Omwoyo orikwera omubiro bikye.” (omushororoongo gwa 5)
Omuri Luka 24:36-51, MUKAMA Owazookire akaba ayoorekire abeegi be ebyahandikirwe eby'endagaano enkuru ebyabaire byahikiriire. Akaigura okwetegyereza kw'Omwoyo kugira ngu boona babaase kwetegyereza obunabi bwona obwabaire bukwatiraine n'okubonabona kwe, okufa kwe, hamwe n'okuzooka. Akagira, “Oku nikwo kyahandikirwe ngu kristo ashemereire kubonabonesibwa, n'okuzooka omu bafu aha kiro kya kashatu;kandi ngu okweteisa n'okwihwaho ebibi bishemereire kubuurirwa omu iziina rye omu mahanga goona, okutandika Yerusaalemu.” (emishororoongo 46-47), kandi y'ahendera n'ebigambo: “Kandi reeba, niinyija kubooherereza eki Tata yaaraganiise; kwonka mugume omu rurembo okuhistya obu murijwekwa amaani agarikuruga omu iguru.” (omushoroongo gwa 49) Bwanyima y'ekyo, Yaatwarwa omu iguru aho omu maisho gaabo (Luka 24:51; Ebyakozirwe entumwa 1:9).
Bwanyima y'okushukwaho Omwoyo Orikwera, entumwa Petero akaba naabasa kujurira aha izooba rya Pentekooti: “kureka eki nikyo kyaragwirwe nabi Yoeli ati: Ruhanga akagira ati: Omu biro by'aha muheru Ndyashuka Omwoyo wangye aha bantu boona; batabani baanyu na bahara baanyu baryayorekwa, n'abagurusi baanyu baryaroota ebirooto…” (Ebyakozirwe 2:16-17)
Petero akaburira itebezo ry'okubanza ariho Omwoyo Orikwera. Okuruga aha mushororoongo gwa 37 okuhistya aha gwa 41, nitugambirwa ekyabaireho obu ekiterane cha bantu obukwasireho ahabw'eitebezo: “Abantu abo ku baakihuriire, baacumitwa omu mitima, baabuza Petero n'ezindi ntumwa bati: b'eishe-emwe, tugire tuta? Petero yaabagarukamu ati: Mweteise, mwena mubatizibwe omu iziina rya Yesu Kristo, mubone kusaasirwa ebibi byanyu; kandi nimwija kuheebwa ekiconco ky'Omwoyo Orikwera. Ahakuba okuraganisibwa oku n'okwanyu n'okw'abaana baanyu, n'okwa boona abari hare, omuntu weena oryetwa MUKAMA Ruhanga waitu.” Eky'okubanza itebezo, okuratsizeho okwikiriza kw'abaire beruundiine hamwe n'okworooba okurabira omukubatizibwa.“kandi abaikiriize ekigambo kye baabatizibwa; eryo izooba haayongerwaho abantu nk'enkumi ishatu.” (Ebyakozirwe 2:41)
Eiraka niryetera ahaiguru: Muhurire, 'imwe bantu mwe, buri omwe omuri imwe: Aha izooba rya Pentekoti, itebezo erya mushoongi eryaburiirwe rikaba rihikire kandi riri omu buri kicweeka kyoona omu bunaku bw'entumwa kandi n'oburu ahati rikihikireomu Kanisa ya yesu Kristo! Okuruga omu shaaha eya bandize, okuruga aha izooba ry'okubanza ry'endagaano entsya, buri kimwe eky'enteebekanisa y'okujuna kyihikiriire nk'okukyaragwiirwe omu ndagaano enkuru. Paulo akakijuriraho omu baruha ye ey'okubanza: “Nyowe Paulo, omuhuuku wa Yesu Kristo, nkeetwa kuba entumwa, naashoroorerwa engiri ya Ruhanga, ei yaaraganiise ira omu kanwa ka baanabi be omu byahandikirwe ebirikwera…” (Abarooma 1:1-2) Amiina.
Omubuurizi w'engiri Filipo akaburiira omuri Samalia. “Kwonka ku baikiriize Filipo owaababuriire ebigambo birungi eby'obukama bwa Ruhanga n'eiziina rya Yesu Kristo, baabatizibwa, abashaija n'abakazi.” (Ebyakozirwe 8:12) Omu kuhurira eki, entumwa zikaruga Yerusaleemu kandi “baashabira ngu baheebwe Omwoyo Orikwera: ahakuba Omwoyo akaba atakaizire aha muntu weena omuribo, kureka bakaba babatiziibwe omu iziina rya MUKAMA waitu Yesu.” (emishororoongo 15-16)
Omu byakozirwe entumwa 10, Petero akaburiira obutumwa b'wokujuna kwa Yesu Kristo omu nju y'omwebembezi w'ihe ry'abarooma arikweetwa Cornelius: “Bwanyima yaaturagiira kubuurira abantu, n'okuhamya ngu niwe ogwo ou Ruhanga yaataireho kuba Omucwi w'emanja z'abahuriire n'abafiire. Ogwo niwe baanabi boona baahamize, ngu ahabw'eiziina rye omuntu weena orikumwikiriza naihwaho ebibi. … Abantu aba baheebwa Omwoyo Orikwera nkaitwe, hariho orikubaasa kubaima amaizi ngu batabatizibwa? Yaaragiira ngu babatizibwe omu iziina rya Yesu Kristo.” (Ebyakozirwe 10:42-48)
Obu ekanisa ya MUKAMA Yesu Kristo eri omu nsi, egyo Petero ei yaraangirire aha kiro kya Pentekoti eryaguma ehikire ahabw'abaikiriza boona omunsi: “Ahakuba okuraganisibwa oku n'okwanyu n'okw'abaana baanyu, n'okwa boona abari hare, omuntu weena oryetwa MUKAMA Ruhanga waitu.” (Ebyakozirwe 2:39)
Eiraka niryetera ahaiguru: Omu kanisa ya Yesu Kristo, itebezo ry'okubanza n'ery'ahamuheru hamwe n'okubatiza kw'okubanza n'okwa'ahamuheru bishemereire kuba nibishushana. Aka niko karaande k'obutwiire ak'okurangiriira: Okwikiriza, okubatizibwa, okubatizibwa n'omwoyo Orikwera. Ako akayegesiibwe kandi k'akamanywa aha kiro ky'okutandikaho ekanisa ya Ruhanga Ohuriire niyo ngyenderwaho okuhistya aha muheru gw'endagaano entsya.
Entumwa Paulo akajuriira aha kanisa ngu “mwombekirwe aha musingi gw'entumwa na baanabi, kandi Kristo Yesu niwe ibaare ery'obuhamizo…” (Abaefeso 2:20) “Kandi akaha abamwe kuba entumwa, abandi baanabi, abandi ababuurizi b'engiri, abandi kuba abariisa n'abeegyesa,ngu abarikwera bateekateekyerwe omurimo gw'okuheereza, babone kwombeka omubiri gwa Kristo…” (Abaefeso 4:11-12)
Entumwa ekahandikira Timoseo: “Ngu, ku ndiba ntarahukire kwija, omanye oku abantu bashemereire kutwaza omu nju ya Ruhanga ohuriire, niyo kanisa ya Ruhanga ohuriire, enyomyo kandi obuhamizo bw'amazima.” (1 Timoseo 3:15)
Ekanisa eyabandiize gukaba guri omubiri gwa MUKAMA, omwanya gw'okuraganisa kwa Ruhanga, ogwijwiire amaani ga Ruhanga, n'ebichocho by'Omwoyo hamwe n'enyegyesa z'emiriingo nyingi (1 Abakorinso 12:4-31) – gugaitsirwe omu mubiri gumwe kurabira omu kwikiriza, okubatizibwa, hamwe n'okubatizibwa kw'Omwoyo Orikwera (emishororoongo 12-26). Aho honka ahari enshonga egyo, ekirikukurataho kyihikire n'erizooba: MUKAMA omwe, okwikiriza kumwe, okubatizibwa kumwe (Abaefeso 4:3-5).
Omu kugaruka kwa Yesu Kristo, eki ekyahandikirwe kiraaba kyahikiriire n'ekanisa: “… ngu agyeeze, aherize kugishemeza ahabw'okugyogyesa amaizi n'Ekigambo kye; ngu ekanisa egyo ebone kumurikwa omu maisho ge eri ey'ekitiinisa, etaine ibara n'obu gwakuba omufunya, nari ekintu kyona ekirikushusha kityo, kureka ebe erikwera etaine kamogo.” (Abaefeso 5:26-27) Ku turi kuhuriira okuburiira kw'embabazi za Ruhanga, nituzikiriza, tutyo tutuunga okujunwa, okwihwaho orubanja, kandi n'okugarukana na Ruhanga, nikimanyisa: “Mbwenu okukira munonga, nk'oku tuherize kwihwaho orubanja ahabw'eshagama ye, turyakira ekiniga kya Ruhanga ahabwe.” (Abarooma 5:9) Omu kigambo kya Ruhanga, tushemereire – kandi twena abaikiriza ba Baibuli – nitwikiriza buri kimwe nk'oku kyayemekirwe omu kutandika.