Ebaruha erikwetoroora - Okw`ikumi n`ebiri 1997
Omukono gwa Ruhanga guryagaruka gureebwe? Hati tituri kweshanga aha muheru gw`ekyaasa eki, turi omu kiire k`amaani omu byafaayo by`omuntu. Okugaruka kwa Yesu Kristo n`okwamaani munoonga. Eki nikikirizibwa obukaikuru bw`abantu abari kumanya endagaano entsya. Abaingi nibabuurira aha kutwarwa batari kumanya niki ekishemereire kubaho omukubanza. Tikiri kumara ngu nitubuurira n`amaani ahari Israeli hamwe n`obunabi bwa Bibuli oburiyo nibuhikiriira n`abantu be abatoreinwe. Tushemereire kumanya Ekanisa y`omugore ni muhanda ki ogwerikweterwamu, ekagarurwa butsya kandi ekatebekanisibwa etyo ekatuunga ekicweka kyentebekanisa y`okujuna.
Aka niko kaire k`okwetwa ak`abana ba Ruhanga kuruga omu buri nsikirani ya Babuloni, kuruga ahari byona ebitari by`eby`ahandikirwe n`obu bweraabe eri entwaza y`ediini, kuruga aha nyegyesa ezijwangizemu ekiniga ekyabandize. Aka niko kiire k`okugaruka owa Ruhanga hamwe n`Ekigambo kye. Abantu ba Ruhanga bashemereire kwezibwa n`eshagama y`omwana gw`entaama, beezibwe n`Ekigambo eky`amazima kandi bakagarurwa omu buhaangu bw`endagaano entsya ahu Ruhanga Arikubaasa kutaho enyegyesa z`omutaano n`ebindi n`ebindi. (1 Abakorinso 12:28; Abaefeso 4:11).
Ruhanga taragizire ngu akiire k`okwegarura butsya nikiija kwiija hamwe n`ogurarura buri kimwe butsya omu maisho ga Kristo kwonka, Akagaruka yaatgambira okurugiriira aha naama ye empaango naija nk`oku kiribaho. Eki nitukigamba n`Ekigambo kya MUKAMA: Akaari kashemereire kwiija: “Reeba, kishwera yaija! Mushohore tumubugane.” (Matayo 25:6). Hashemereire kubaho eiraka eriri keeta. “N`ahabw`ekyo mubarugyemu, Mubeetaaniseho; nikwo MUKAMA arikugira: Mutarikora aha kintu kyona ekitashemeire; Obwo naanye ndyabaakiira” (2 Abakorinso 6:17). Nangwa n`eiraka eriri kurigira kimwe omu iguru niri hurirwa rikweeta abantu Be: “Mururugyemu, imwe bantu bangye `mwe, mutakaakwatanisa narwo omu bibi byarwo, mukaheebwa ekifubiro ky`ebirikwija kurubonabonesa” (Okush. 18:4). Tushemereire kumanyi ni nkahi ahi twakwatiirwe, kumanya ninkahi ahu tushemereire kurugiramu! Kitari ekyo hati turiyo nitutamburira omu nyekurunguriro tutari kureeba muhanda gw`okutushohoza.
Omuhanda gwa MUKAMA gushemereire kutebeekanisibwa. Ebintu byona bishemereire kugarurwa butsya. Nikibaho kita? Buri kimwe ekyakikamire kishemereire kugororwa. Kwonka ekya kikamire ni kiiha? Buri kimwe ekyashobire kishemereire kutebeekanisibwa. Kwonka ni ki ekyashobire? MUKAMA Taratusigire mu mwiriima aha bintu byona ebi. Buri kimwe kyona ni kiija kubaho nk`oku kyahandiikirwe. Yesu Wenyine Akagira, “N`eky`amazima; Eliya aryaija, ashemeze byona.” (Matayo 17:11). Oku n`okwatura okw`amaani okushemereire kutwarwa nk`enshonga y`amaani omu biikiriza boona. Tari muriisa, nari omwegyesa nangwa n`omubuurizi nari omuntu ondiijo weena arikugamba. Ruhanga weenka naavunanizibwa ahabw`Ekigambo kye. Akohereza abashaija nka Eliya omu biro ebyo n`ahati. Omuri We tiharimu kuvunuura kureka okuhikiriiza. Nan`ogwe owatumirwe We Wenyine ebintu nibibaasa kureetwa omu buteeka.
Hati nk`oku turi kutuura aha muheru gw`obusingye bwobunabi, nitweteenga okutangaazibwa oku kuri kwiija n`Ekigambo ky`obunabi, eky`okurebeeraho okumanya aha kikwatireine n`enaama ehandikirwe omu Kush. 14:6-12. Aho ekirango nikigaambwa maraika ey`okubaanza ngu “Kandi naareeba ondiijo maraika naagyendera ahaiguru hagati omu mwanya,aine engiri ey`ebiro n`ebiro okubuurira abatuura omu nsi amahanga goona n`enganda zoona n`endimi n`abantu; yaagamba n`eiraka rihango ati: Mutiine Ruhanga, mumuhe ekitiinisa, ahakuba obunaku bwe bw`okucweramu orubanja buhikire; muramye Ogwo owaahangire eiguru n`ensi n`enyanja n`enshuro z`amaizi. Haakurataho maraika owa kabiri, naagira ati: Orurembo orukuru Babulooni rugwire, rugwire, orwanyweisize amahanga goona amaarwa g`ekiniga ky`obushambani bwarwo.” Babulooni ow`amaani n`oha kandi ni ki, owashambaine omu mwoyo n`amahanga agabiire gasinzire? Ni nkahi ahu abantu ba Ruhanga bashemereire kuruga, Babulooni egi ey`amaani etakagwiire kandi ekacwekyerezibwa (Okush.18)? Twiine kumanya ebintu ebi. Maraika wa kashatu omu Kush. 14 akagamba n`eiraka rirahango, “omuntu weena, orikuramya enyamaishwa n`ekishushani kyayo, akateebwa akamanyiso kayo aha bso bwe nari aha mukono gwe, ogwo nawe aryanywa aha maarwa g`ekiniga kya Ruhanga, agaashukirwe omu kikopo ky`okubiihirwa kwe agatafungwire, kandi aryabonabonesibwa n`omuriro n`obuganga bw`ekibiriiti omu maisho ga baamaraika abarikwera n`omu maisho g`Omwana gw`entaama. Omwika gw`okubonabonesibwa kwabo gucumbuuka ebiro n`ebiro; abo abaramya enyamaishwa n`ekishushani kyayo, n`omuntu weena oteebwaho akamanyiso k`eiziina ryayo tibahuumura nyomushana na nyekiro.” (enyiriri 9-11). Enyamaishwa egyo n`oha? N`oha kishushani ky`enyamishwa? Akamanyiso k`enyamishwa ni kahi, ako aku turi kwehanagirizibwa n`okutiinatiinisibwa kw`okutuunga ebibonaboneso by`aha muheru? Abo bonka abari kutuunga embabazi omu maisho ga Ruhanga nibiija kwetegyereza omugasho gw`Ekigambo ky`obunabi omu kiire aka, aku enaama ezi zoona ez`omugasho zaashuurwiirwe kandi ziketerwa eizina rye, n`ahabw`ekyo abantu ba Ruhanga nibaraburwa.
Itwe nitweenda kutuunga okugarukwamu kwa MUKAMA omu Kigambo kye. Envunuura n`eza abashema abari kuteekateeka ngu n`abanyabwengye. Abeegi ab`amazima aba Yesu Kristo nibiikiriza eki Yaagambire kandi ni biikiriza eki Yaaraganiise. Abandi boona nibiikiriza abo abakugamba nabo.
Nk`oku Israeli eriyo n`erundaanwa kuruga omu mahanga goona okuza omu nsi eyaraganisiibwe aha mperu, n`eky`amazima ngu hekaru ey`aha muheru neija kwombekwa omuri Yerusaalemu aha musingye nigo gumwe, n`orupimo rumwe n`endeebeka nk`oku Ruhanga omu kubanza yagikozire. N`eky`omugasho munonga kumanya ngu hekaru eya kashatu neija kuhika gye aha musiingi ogu ey`okubaanza n`ey`akabiri zabiire ziri. Omu mazima hariho Ekanisa emwe yoonka eya Ruhanga ohuriire, nk`ku MUKAMA waitu yaagambire omuri Matayo 16, 18, “naanye ndyayombeka ekanisa yangye…” ori orukiri kandi omusiingyi gw`amazima (1 Timoseo 3:15). Nk`oku kiri buzima okweeta “abetsirwe (ecclesia)” kuruga omu nyikiriza zoona hamwe n`amahanga bashemereire kugaruka aha kuraganisa kw`Ekigambo kandi ekombekwa aha musingyi ogw`abandize.
Omwoyo wa Ruhanga nabaasa kuba naakora omu kakwaate n`Ekigambo kya Ruhanga. N`ahabw`ekyo hati tushemereire kuhurira obutumwa bw`okwetwa hamwe n`okutereeza ekiri kwetaagwa omu kiire aka. Obutumwa obu bushemereire kwikirizibwa okuruga omu mutima gwona kandi omu mazima bukatuurwamu okworooba okw`abo boona abariije kwejumbira omu kuzooka okw`abaandize.
Omukono gwa Ruhanga guryagaruka gureebwe? Hati tituri kweshanga aha muheru gwekyaasa eki, turi omu kiire kamaani omu byafaayo byomuntu. Okugaruka kwa Yesu Kristo nokwamaani munoonga. Eki nikikirizibwa obukaikuru bwabantu abari kumanya endagaano entsya. Abaingi nibabuurira aha kutwarwa batari kumanya niki ekishemereire kubaho omukubanza. Tikiri kumara ngu nitubuurira namaani ahari Israeli hamwe nobunabi bwa Bibuli oburiyo nibuhikiriira nabantu be abatoreinwe. Tushemereire kumanya Ekanisa yomugore ni muhanda ki ogwerikweterwamu, ekagarurwa butsya kandi ekatebekanisibwa etyo ekatuunga ekicweka kyentebekanisa yokujuna.
Aka niko kaire kokwetwa akabana ba Ruhanga kuruga omu buri nsikirani ya Babuloni, kuruga ahari byona ebitari byebyahandikirwe nobu bweraabe eri entwaza yediini, kuruga aha nyegyesa ezijwangizemu ekiniga ekyabandize. Aka niko kiire kokugaruka owa Ruhanga hamwe nEkigambo kye. Abantu ba Ruhanga bashemereire kwezibwa neshagama yomwana gwentaama, beezibwe nEkigambo ekyamazima kandi bakagarurwa omu buhaangu bwendagaano entsya ahu Ruhanga Arikubaasa kutaho enyegyesa zomutaano nebindi n`ebindi. (1 Abakorinso 12:28; Abaefeso 4:11).
Ruhanga taragizire ngu akiire kokwegarura butsya nikiija kwiija hamwe nogurarura buri kimwe butsya omu maisho ga Kristo kwonka, Akagaruka yaatgambira okurugiriira aha naama ye empaango naija nkoku kiribaho. **Eki nitukigamba nEkigambo kya MUKAMA:** Akaari kashemereire kwiija: “Reeba, kishwera yaija! Mushohore tumubugane.” (Matayo 25:6). Hashemereire kubaho eiraka eriri keeta. “Nahabwekyo mubarugyemu, Mubeetaaniseho; nikwo MUKAMA arikugira: Mutarikora aha kintu kyona ekitashemeire; Obwo naanye ndyabaakiira” (2 Abakorinso 6:17). Nangwa neiraka eriri kurigira kimwe omu iguru niri hurirwa rikweeta abantu Be: *“Mururugyemu, imwe bantu bangyemwe, mutakaakwatanisa narwo omu bibi byarwo, mukaheebwa ekifubiro kyebirikwija kurubonabonesa”* (Okush. 18:4). Tushemereire kumanyi ni nkahi ahi twakwatiirwe, kumanya ninkahi ahu tushemereire kurugiramu! Kitari ekyo hati turiyo nitutamburira omu nyekurunguriro tutari kureeba muhanda gwokutushohoza.
Omuhanda gwa MUKAMA gushemereire kutebeekanisibwa. Ebintu byona bishemereire kugarurwa butsya. Nikibaho kita? Buri kimwe ekyakikamire kishemereire kugororwa. Kwonka ekya kikamire ni kiiha? Buri kimwe ekyashobire kishemereire kutebeekanisibwa. Kwonka ni ki ekyashobire? MUKAMA Taratusigire mu mwiriima aha bintu byona ebi. Buri kimwe kyona ni kiija kubaho nkoku kyahandiikirwe. Yesu Wenyine Akagira, *“Nekyamazima; Eliya aryaija, ashemeze byona.”* (Matayo 17:11). Oku nokwatura okwamaani okushemereire kutwarwa nkenshonga yamaani omu biikiriza boona. Tari muriisa, nari omwegyesa nangwa nomubuurizi nari omuntu ondiijo weena arikugamba. Ruhanga weenka naavunanizibwa ahabwEkigambo kye. Akohereza abashaija nka Eliya omu biro ebyo nahati. Omuri We tiharimu kuvunuura kureka okuhikiriiza. Nan`ogwe owatumirwe We Wenyine ebintu nibibaasa kureetwa omu buteeka.
Hati nkoku turi kutuura aha muheru gwobusingye bwobunabi, nitweteenga okutangaazibwa oku kuri kwiija nEkigambo kyobunabi, ekyokurebeeraho okumanya aha kikwatireine nenaama ehandikirwe omu Kush. 14:6-12. Aho ekirango nikigaambwa maraika eyokubaanza ngu *“Kandi naareeba ondiijo maraika naagyendera ahaiguru hagati omu mwanya,aine engiri eyebiro nebiro okubuurira abatuura omu nsi amahanga goona nenganda zoona nendimi nabantu; yaagamba neiraka rihango ati: Mutiine Ruhanga, mumuhe ekitiinisa, ahakuba obunaku bwe bwokucweramu orubanja buhikire; muramye Ogwo owaahangire eiguru nensi nenyanja nenshuro zamaizi. Haakurataho maraika owa kabiri, naagira ati: Orurembo orukuru Babulooni rugwire, rugwire, orwanyweisize amahanga goona amaarwa gekiniga kyobushambani bwarwo.”* Babulooni owamaani noha kandi ni ki, owashambaine omu mwoyo namahanga agabiire gasinzire? Ni nkahi ahu abantu ba Ruhanga bashemereire kuruga, Babulooni egi eyamaani etakagwiire kandi ekacwekyerezibwa (Okush.18)? Twiine kumanya ebintu ebi. Maraika wa kashatu omu Kush. 14 akagamba neiraka rirahango, *“omuntu weena, orikuramya enyamaishwa nekishushani kyayo, akateebwa akamanyiso kayo aha bso bwe nari aha mukono gwe, ogwo nawe aryanywa aha maarwa gekiniga kya Ruhanga, agaashukirwe omu kikopo kyokubiihirwa kwe agatafungwire, kandi aryabonabonesibwa nomuriro nobuganga bwekibiriiti omu maisho ga baamaraika abarikwera nomu maisho gOmwana gwentaama. Omwika gwokubonabonesibwa kwabo gucumbuuka ebiro nebiro; abo abaramya enyamaishwa nekishushani kyayo, nomuntu weena oteebwaho akamanyiso keiziina ryayo tibahuumura nyomushana na nyekiro.”* (enyiriri 9-11). Enyamaishwa egyo noha? Noha kishushani kyenyamishwa? Akamanyiso kenyamishwa ni kahi, ako aku turi kwehanagirizibwa nokutiinatiinisibwa kwokutuunga ebibonaboneso byaha muheru? Abo bonka abari kutuunga embabazi omu maisho ga Ruhanga nibiija kwetegyereza omugasho gwEkigambo kyobunabi omu kiire aka, aku enaama ezi zoona ezomugasho zaashuurwiirwe kandi ziketerwa eizina rye, nahabw`ekyo abantu ba Ruhanga nibaraburwa.
Itwe nitweenda kutuunga okugarukwamu kwa MUKAMA omu Kigambo kye. Envunuura neza abashema abari kuteekateeka ngu nabanyabwengye. Abeegi ab`amazima aba Yesu Kristo nibiikiriza eki Yaagambire kandi ni biikiriza eki Yaaraganiise. Abandi boona nibiikiriza abo abakugamba nabo.
Nkoku Israeli eriyo nerundaanwa kuruga omu mahanga goona okuza omu nsi eyaraganisiibwe aha mperu, nekyamazima ngu hekaru eyaha muheru neija kwombekwa omuri Yerusaalemu aha musingye nigo gumwe, norupimo rumwe nendeebeka nkoku Ruhanga omu kubanza yagikozire. Nekyomugasho munonga kumanya ngu hekaru eya kashatu neija kuhika gye aha musiingi ogu eyokubaanza neyakabiri zabiire ziri. Omu mazima hariho Ekanisa emwe yoonka eya Ruhanga ohuriire, nkku MUKAMA waitu yaagambire omuri Matayo 16, 18, “naanye ndyayombeka ekanisa yangye…” ori orukiri kandi omusiingyi gwamazima (1 Timoseo 3:15). Nkoku kiri buzima okweeta “abetsirwe (ecclesia)” kuruga omu nyikiriza zoona hamwe n`amahanga bashemereire kugaruka aha kuraganisa kwEkigambo kandi ekombekwa aha musingyi ogwabandize.
Omwoyo wa Ruhanga nabaasa kuba naakora omu kakwaate nEkigambo kya Ruhanga. Nahabwekyo hati tushemereire kuhurira obutumwa bwokwetwa hamwe nokutereeza ekiri kwetaagwa omu kiire aka. Obutumwa obu **bushemereire** kwikirizibwa okuruga omu mutima gwona kandi omu mazima bukatuurwamu okworooba okwabo boona abariije kwejumbira omu kuzooka okw`abaandize.