Johanu númọtọ lọ wá osó Patmọsi tọn ji na Ohó Jiwheyẹwhe tọn po kunnuho Jesu tọn po wutu. To finẹ, yè zé è yì aga biọ Gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ. É sọ mọ núyiwà vivẹ titegbe he kàn titò whlẹngan tọn he tọ́nsọn Azán Oklunọ tọn lọ mẹ. Do ayi e go, yè dlẹnalọdó Azán Oklunọ tọn lọ dagbedagbe to Alẹ̀nù Hóhó po Yọ́yọ́ po mẹ. Dinvie, hógbè he yín dọ Azán Oklunọ tọn wẹ Saba kavi Sẹ̀gbè yín domọna jẹagọ̀ bo ma sọ yín zinzán gba. Azán Oklunọ tọn yín whenu ojlẹ de tọn, yèdọ ehe jẹgona Azán ojọmiọn po whlẹngan po tọn (ISAIA 49:8; 2 KỌLINTINU 6:2; HEBLU 4:7), ewọ lọ wẹ azán ṣinawetọ to osọha ojlẹ tọn mẹ to olọn mẹ. Na Jiwheyẹwhe nọ lẹn kẹdẹdi núlinlẹn dọdai tọn, bo nọ hia azán lẹ kẹdẹdilé míwlẹ nọ lẹn owhè lẹ dó. Mì payi e go dọ, azán Jiwheyẹwhe tọn dopo wẹ owhè fọtọ́n míwlẹ tọn. Enẹwutu, yè wlán ẹn, dọ, “Ṣigba mẹyinwanna emi, mì yín madọnanọ onú dopo akàn he tọn blo, azán dopo to Oklunọ de taidi owhè fọtọ́n , owhè fọtọ́n sọ taidi azán dopo.” (2 PITA 3:8; PSALM 90:4).

Sọn whẹ́whẹ́whenu ojlẹ lẹ tọn, mí nọ wàzọ́n po sọha ṣinawe po, na azán mọtọnhunkọ lẹ yín mimá hlan gbẹtọyínyín gbọn Jiwheyẹwhe dali. Po akọnta dagbedagbe lọ po, azán awe nẹlẹ, ehe yè ylọ dọ owhè fõ bibẹ́ sọn Adam whenu wá Ablaham whenu; enẹgodo, owhè fõ devo sọn Ablaham whenu wá Klisti whenu; podọ to dinvie, mí tindo dọpọ́n vivọnu azán godo tọn awelẹ tọn, yèdọ fiemẹ Gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn to azọ́nwà to aigba ji te na owhè fõ he yín whenu jọmiọn tọn he yín mimá hlan míwlẹ (OWALỌ 2:17). Do ayi e go, azán ṣinawetọ lọ na yín asiko Ahọludù Owhè Fọtọ́n Klisti tọn tọn to aigba ji, enẹ lọ wẹ owhè fọtọ́n dopo he pò lọ (OSỌHIA 20).

Whẹpo Azán Oklunọ tọn lọ nado wá, Jiwheyẹwhe dopagbè nado dó Yẹwhegán Elija hlan (MALAKI 4:5-6). Azán Oklunọ tọn lọ, yèdọ whenu ojlẹ godogodo tọn he tin na owhè fọtọ́n lọ, na yín alọdlẹndo gbọn whẹdida lẹ dali, fie awhànpa aigba ji tọn daho de na tin hlan awhàn Amagedọni tọn dali (OSỌHIA 16:12-16; OSỌHIA 19:11-21; EZEKIẸLI 38:20, 23; JOẸLI 3:9-17…). Hlan mayisenọ lẹ, azán nẹ lọ na yín madó lẹblanu, ehe yín azán homẹgble po homẹwlu po tọn de, yèdọ whenuena e na wá ṣiṣẹ̀ mẹ. “Yè na lẹ́ owhè biọ zinvlu mẹ, podọ osùn biọ ohùn mẹ, whẹpo azán daho bo sọ dobu Oklunọ tọn lọ nado wá (JOẸLI 2:31; ISAIA 13; EZEKIẸLI 30:3; JOẸLI 2:1-2; JOẸLI 3:14; ZEFANIA 1:14-15; OWALỌ 2:20; 2 PITA 3:10; OSỌHIA 6:12-17…)

Azán ṣinawetọ – Ahọludù owhè fọtọ́n tọn – ehe yín gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn. Podọ to vivọnu azán nẹ lọ tọn, Satani na tọ́njẹgbonu na ojlẹ de podọ nado bẹ́ Akọta lẹ pli yèdọ Gọgi po Magọgi po awhàn godomẹ tọn lọ. Whenẹnu wẹ huhlọn ylankan lẹpo nasọ yín vivàsudo gbidigbidi (OSỌHIA 20:7-10). To enẹgodo, whẹdida godo tọn lọ ehe “yín ofin wiwé lọ” na sọawúhia, to enẹgodo Olọn yọ́yọ́ po Aigba yọ́yọ́ po na sọawúhia, bọ ojlẹ lẹ na biọ madopòdo mẹ. Jẹnukọnna Azán whlẹngan tọn, Oklunọ Jiwheyẹwhe do angẹli Etọn hlan to ninọ̀mẹ Johanu Baptist mẹhe wléawu dai na aliho Etọn (MALAKI 3:1; MATIU 11:10…). Ewọ wà devizọ́n etọn to gbigbọ po huhlọn Elija tọn po mẹ; nado lẹ́ ayiha yé he tin to yise Otọ́ Alẹ̀nù Hóhó mẹ tọn lẹ tọn do bibẹ́nu ovi Alẹ̀nù Yọ́yọ́ mẹ tọn lẹ de (MALAKI 4:5; LUKU 1:17). “Ewọ lọ wẹ wá di kunnudètọ de, nado dèkunnu na hinhọ́n lọ, na gbẹtọ lẹpo nido yise gbọn ewọ dali” (JOHANU 1:7). É tọ́ngbọn Alẹ̀nù Hóhó mẹ biọ Yọ́yọ́ mẹ (LUKU 16:16), bo to awuwléna aliho Oklunọ tọn, bo sọ to omọ́ji jlado na Jiwheyẹwhe mítọn (ISAIA 40:3; MALKU 1:1-4 …).

Do ayi e go, yẹwhegán he dóna wá jẹnukọnna awúsọhia Azán Oklunọ tọn lọ, dóna ko tindo devizọ́n etọn to dinvie, yèdọ to opòdo Azán whlẹngan tọn tọn to owhèta agùn godogodo tọn he lọ mẹ, nado lẹ́ ayiha ovi Alẹ̀nù Yọ́yọ́ mẹ tọn lẹ tọn do alẹ̀nùhó apọsteli otọ́ lẹ tọn de (MALAKI 4:5). Núplọ́nmẹ devizọ́n Biblu mẹ etọn tọn na hẹn Agùn nugbo Jiwheyẹwhe tọn lọ gọ̀wá dòdó yise tọn ji gbọn onú lẹpo gọ̀ do otẹn yetọn lẹ mẹ dali dilé yé ko te to whẹ́whẹ́whenu. Podọ gbọn whinwhan daho Gbigbọ Wiwé tọn he Owé Wiwé ylọ dọ, “jikùn godogodo tọn” tọn dali, agùn na yín gigọ̀ do titò etọn wiwé lọ mẹ (JAKỌBU 5:7-8). Enẹwutu, Jesu Lọsu na Ede ko dọhó dogbọn devizọ́n he lọ tọn dali hlan nukọn to ohógbè he mẹ, dọmọ: “Eli nugbo whẹ́ wẹ na wá, bo nasọ hẹn onú lẹpo gọ̀ do tẹnmẹ” (MATIU 17:11). Ewọ ko sọ hẹn apáwhé he to alọdlẹndo devizọ́n Johanu Baptist tọn ṣẹ̀ kẹdẹdilé e ko yí tẹnmẹ dó (MATIU 17:12-13). Do ayi e go, whenuena Johanu ṣẹ̀ do devizọ́n etọn wiwà ji, é kàn ohó atọ̀n biọ, bọ dopo to ohókànbiọ lẹ lọ mẹ wẹ yín, “Bé Elija wẹ hiẹ? É sọ dọmọ, Yẹn ma yín ewọ gba.” (JOHANU 1:21). To afọ etọn konukun-atọ̀ntọ (23) mẹ, ewọ dlẹnalọdo ohógbè dọdai tọn he tin to Alẹ̀nù Hóhó mẹ lọ, yèdọ ehe to ewọ po devizọ́n etọn po dohia.

Dinvie, dilé Elija yí zannu wiawe kẹdẹdi osọha whẹndo wiawe Islaẹli tọn nado vọ́ agbà Oklunọ tọn lọ dó, bo sọ ylọ gbẹtọ lẹ nado gọ̀ do Jiwheyẹwhe de (1 AHỌLU 18:31-), mọdopolọ wẹ ga dọ gbọn owẹn godo tọn lọ dali, núplọ́nmẹ apọsteli wiawe lẹ tọn yín didóai bọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ sọ yín yiylọ gọ̀ do Oklunọ po Ohó Etọn po de. Podọ mí to dọpọ́n ninọ̀mẹ godo tọn he lọ tọn tindo dinvie kẹdẹdi titò whlẹngan tọn lọ tọn.

Apọsteli Pita dlẹndalọdo pagbè Agùn Klisti tọn lọ tọn na ohẹngọ̀ do otẹn Etọn tọn mẹ to whenuena é dọyẹwhehó etọn awetọ to Azán Pẹntikọsti tọn godo. Ewọ sọ yín pinplán gbọn Gbigbọ dali, bo dọmọ: “… to whenuena ojlẹ awumimiọn tọn na sọn nukun Oklunọ tọn mẹ wá; Ewọ nasọ do Jesu Klisti hlan, mẹhe yè dọyẹwhehó etọn hlan mì dai: Mẹhe olọn ma sọgan nọ ma yí kaka é na do jẹ ojlẹ ohẹngọ̀ onú popo tọn mẹ, he Jiwheyẹwhe ko dọ sọn onù yẹwhegán wiwé lẹpo tọn mẹ sọn whenuena aihọn ko ṣẹ̀.” (OWALỌ 3:19-21). Do ayi e go, Gbigbọ Wiwé ko dọ dote jẹnukọn, yèdọ núhe na jọ̀ to vivọnu gbọn onù didè Jiwheyẹwhe tọn mẹ to bibẹ́nu Agùn Alẹ̀nù Yọ́yọ́ tọn mẹ. Enẹwutu, jẹnukọnna kọlẹ́wá Klisti tọn, yè na gọ̀ Agùn lọ do ninọ̀mẹ dopolọ mẹ kẹdẹdilé Agùn tintan tọn lọ ko nọ̀ do.

Osọhia Jesu Klisti tọn
Kẹdẹdilé e yín niná hlan Johanu dó

To ota tintan mẹ, mí pannukọn Jesu Klisti he ji yè ko hùnnú sọn mlẹnmlẹn, yèdọ Mẹhe mẹ adọkun núyọ́nẹn tọn po oyọ́nẹn Jiwheyẹwhe tọn lẹpo po yín whiwhla do te (KOLOSINU 2:3). Gbọn Ewọ dali, yè ko hùn onú dopolọ dohia. Enẹwutu, sọn ohó nukọn tọn dopolọ mẹ, mí mọdona tadèna ohógo he bládo, “Osọhia Jesu Klisti tọn” go lẹpo tọn.

“Osọhia Jesu Klisti tọn, he Jiwheyẹwhe ná hlan ẹn (Johanu), nado dohia hlan afànumẹ etọn lẹ, onú he ma na nọ ma wá jọ to zãndevie; é sọ domẹhlan bo do yé hia gbọn angẹli etọn dali hlan Johanu, mẹmẹglọ etọn: mẹhe dèkunnuna ohó Jiwheyẹwhe tọn, na okunnu Jesu Klisti tọn, podọ na onú he é mọ lẹpo. Donanọ wẹ ewọ he to hihia, podọ yé he to ohó dọdai he tọn sè, bo sọ to onú he yè wlán do e mẹ lẹyí hẹn: na whenu to sisẹpọ́ wutu .” (OSỌHIA 1:1-3).

Do ayi e go, Johanu mọ osọhia wiwé he lọ yí to ninọ̀mẹ he yì aga de mẹ gbọn azọ́nzọnmẹ “angẹli Etọn” tọn dali. Dinvie, angẹli lẹpo wẹ gbigbọ devizọ́nwiwà tọn (HEBLU 1:14) he nọ sọawúhia gbaungba to ninọ̀mẹ gbẹtọ tọn de mẹ podọ to ninọ̀mẹ alọpãlọpa lẹ mẹ. To ota 22:8-9 mẹ, Johanu dọhó dogbọn ayajẹ daho to dọpọ́n daho he lọ tọn mẹ; whenẹnu wẹ é họ́jẹ nukunmẹ etọn ji to angẹli he lọ nukọn nado dopẹ, podọ whenẹnu wẹ angẹli lọ dọ hlan ẹn, dọmọ, “Pọ́n, hiẹ wà mọ blo: devi hatọ de wẹ yẹn po hiẹ po, po yẹwhegán mẹmẹsunnu towe lẹ po, po yé he to ohó he tin to owé he mẹ tọn yìn lẹ po: litaina Jiwheyẹwhe.”

Kẹdẹdi Owé LUKU 1:11-12 tọn, angẹli Gabliẹli hẹn owẹn dabla dogbọn jiji Johanu Baptist tọn dali jẹ otọ́ etọn Zakali de. Podọ dilé e yín winwlán dó to afọ etọn 26-38 mẹ, angẹli dopolọ dlá Malia pọ́n nado lá jiji Jesu Klisti tọn. To Owé LUKU 2 tọn mẹ, mí mọ kàndai de dọ lẹngbọhọtọ he dọnsẹpọ́ Bẹtlẹhẹm delẹ tindo dọpọ́n nújijọ daho nẹ lọ tọn, bo tin to finẹ to whenuena angẹli lọ to owẹndagbe homẹhùnhùn tọn he lọ lá, podọ lé awhànpa olọn tọn lẹpo to hànji dó to hànjigbẹ de mẹ to aigba ji do, dọmọ: “Gigo hlan Jiwheyẹwhe to olọn aga, podọ jijọho to gbẹtọ mẹhe mẹ ewọ yín homẹhùnnọ te lẹ ṣẹnṣẹn” (LUKU 2:8-14).

Awúsọhiamẹ angẹli lẹ tọn yín kinkàndai dagbedagbe to Alẹ̀nù Hóhó po Yọ́yọ́ po mẹ. To whelẹponu, ehe lọ nọ sọawúhia na azọ́n dèdovo de, yèdọ ehe tindo kọ̀ndopọ́ hẹ sinsẹ̀n po owẹn po tọn. To osó Patmọsi tọn ji, e jọ̀ na núde wutu, yèdọ “… nado dohia hlan afànumẹ etọn lẹ, onú he ma na nọ ma wà jọ̀ to zãndevie”. Dinvie, ohógo “osọhia” tọn, dóna yín tùntùnmẹ dagbedagbe di, “hùndohia” kẹdẹdi ohógo Glẹki tọn he yín, “ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ” (apokalupsis) to onú winwlán tintan tọn lọ mẹ.

To owé Biblu tọn godo tọn he lọ mẹ, nújijọ̀ titegbe delẹ po núyiwà delẹ po yín hùnhùndohia, ehe kàn ojlẹ godo mẹ tọn lọ po tùnmẹ daho lọ pete po. Enẹwutu, yé he to hihia podọ yé he to ohó dọdai he yè wlán do owé dọdai godo tọn lọ sè lẹ, bo sọ to yé yí hẹn lẹ, ko tindo dona he yè dọ lọ. Mọwẹ mí mọ dó, to bibẹ́nu lọ to ota 1:3 tọn mẹ, podọ to vivọnu to ota 22:7 tọn mẹ. To finẹ, Jiwheyẹwhe ko hẹn titò Etọn whlẹngan tọn zùn yinyọ́nẹn to pipé mẹ. Enẹwutu, kunnudidè Jiwheyẹwhe tọn ko yín pipé to gọ́fla mẹ. Na Oklunọ ko dọhó dogbọn enẹlẹ pó tọn dali. Ewọ ma wọnji sọn núyiwà depope go gba. Enẹwutu, mẹdepope ni ma gọ́na kavi depò sọn e mẹ blo, kavi ewọ kẹdẹ na nọ̀gbẹ̀ hlan ede bo sọ sọawúhia po núdohiamẹ yọ́yọ́ lẹ po. Whedepopenu he enẹ lọ yín bibasi gbọn mẹhe ylọ yédelẹ dọ, “yẹwhegán sunnu” lẹ kavi “yẹwhegán yọnnu” lẹ dali, nugbonugbo enẹ lọ ma yín sọn dòdónu Jiwheyẹwhe tọn mẹ gba e bo nasọ yín gbigbẹ́dai.

Do ayi e go, osọhia depope he sọn Jiwheyẹwhe de dóna kọ̀ndopọ́ hẹ kunnudidè Owé Wiwé lọ tọn lẹ. Mọwẹ mí tindo jlọjẹ dó to Ohó magbọvọ́ lọ tọn mẹ, dilé mí yín núdidá he nọ gbọvọ́ dó. Gbigbọ Wiwé he plán bo sọ gbọdo owéwlántọ hóhó tọn lẹ mẹ dopolọ wẹ sọ to pinplán to egbé to Ohó Nugbo tọn lẹpo mẹ.

Núdọdomẹ hlan
Agùn Ṣinawe lẹ lọ

Johanu dọnúdo Agùn ṣinawe lẹ, he Jiwhesyẹwhe ko dè to ṣẹnṣẹn gbẹpipli susu tọn mẹ, di omẹ yínyọ́nẹn de to Agùn dopolọ mẹ to asiko vovo ṣinawe mẹ. Ewọ dèkùnnu dogbọn Jesu Klisti tọn dali, dọ, Ewọ wẹ kùnnudètọ dódónọ, nugbonọ, Omẹ tintan lọ to mẹhe ko kú lẹ mẹ, mẹhe dùgán to ahọlu aigba tọn lẹpo ji. “Ojọmiọn po jijọho po hlan mì sọn É de wá mẹhe ko tin, bo ko tin, bo sọ ja; podọ sọn Gbigbọ ṣinawe he tin to ofin etọn nukọn lẹ de; sọn Jesu Klisti de, mẹhe yín kunnudetọ nugbonọ lọ, omẹ plọnji sọn oṣiọ lẹ mẹ, ahọvi ahọlu aigba tọn lẹ tọn. Hlan ewọ he yiwanna mí, bo sọ yí ohùn etọn do klọ mí sọn ylando mítọn lẹ mẹ, bo sọ yí mí do doahọlu, bo sọ yí mí do do yẹwhenọ hlan Jiwheyẹwhe Otọ́ etọn; wẹ gigo po huhlọn po ni tin hlan owhenu owhenu lẹ lọ tọn lẹ. Niṣẹ!” (OSỌHIA 1:4-6)

To enẹgodo, numọtọ lọ lá kọlẹwá Oklunọ lọ tọn, bibẹ́ po ahọludù Etọn po di Ahọlu to whenuena nukun lẹpo na mọ Ẹn. “Do ayi e go, É ja po aslọ po; nukun lẹpo wẹ na mọ Ẹn, yé he sọwhán Ẹn lẹ ga: hẹnnu aigba tọn lẹpo wẹ na blawu to É ji. Yèdọ mọwẹ.” (OSỌHIA 1:7)

Wiwá Etọn he ma sọaswúhia di Asisunọ gba, (MATIU 25:1-13) he na zé omẹ Etọn lẹ yí whégbè whẹpò azán dobu daho Oklunọ tọn lọ nado wá (1TẸSALONIKA4:13-18) ṣigba adavo dọ wiwá Etọn, wheuena Ewọ sinai to ofin gigo Etọn tọn ji nado dawhẹ (MATIU 25:31) podọ to whenẹnu nado dùahọlu họ owhè fọtọ́n (OSỌHIA 20:6) podọ Ewọ he ja lọ nasọ dó Ede hia dólé dọ, “Yẹn wẹ Alfa Yẹn wẹ Omẹga, odòdó, opòdo, mẹhe tin, bo ko tin, bo sọ ja, Ganhúnupò.” (OSỌHIA 1:8). Ehe wẹ kunnudidè Jesu tọn lọ.

Númọtọ lọ yín yinyọ́nẹn kẹdẹdi núplọ́ntọ he bọdo Jesu go talala. É dọhó do nukunbibia mẹdetiti tọn go, podọ yínyín máhẹtọ to ahọludù he ja lọ tọn mẹ go, di linsinyẹntọ podọ tenọglinọ to Jesu Klisti mẹ. Ewọ sè ogbè huhlọnnọ fọ́nsọnkú Oklunọ tọn lọ tọn, didọmọ, “Podọ onú he hiẹ mọ, wlán ẹn do owé de mẹ, bo sọ ẹ dohlan agùn ṣinawe…” (OSỌHIA 1:11).

Dọpọ́n he yè ma sọgan wọn lọ

To onú he lọ godo, ewọ mọ Oklunọ he yè pagigona bo sọ zéyì oji aga to ahọludù Etọn wiwé mẹ, bo sọ to zọnlinzin to zogbántin sika tọn ṣinawe lẹ ṣẹnṣẹn di Ovi gbẹtọ tọn, dọmọ: “Yẹn sọ lẹ́godo nado pọ́n ogbè he to hódọ hẹ mi. Whenuena yẹn lẹ́godo, yẹn mọ zogbántin sika tọn ṣinawe, to zogbántin ṣinawe lẹ lọ ṣẹnṣẹn, mẹde taidi Ovi gbẹtọ tọn, he yè ṣinyọn avọ̀ he dite jẹ afọkọ na, bo sọ yí gbaja sika tọn do gbàn anọ́ na. Ota etọn po odà etọn po wé di sekanfún, yé wé di kẹnsu; nukun etọn sọ di zodẹ́; afọ etọn di gànvệ dagbedagbe, di ehe yè kọ̀n to zohọ̀ mẹ; ogbè etọn sọ di ogbè osìn susu tọn.” (OSỌHIA 1:12-15). Dinvie, zogbántin ṣinawe lẹ to didohia nugbo dọ Agùn Alẹ̀nù Yọ́yọ́ mẹ tọn na tọ́ngbọn whenu ṣinawe he gbọnvo delẹ mẹ.

Do ayi e go, yè ko dọ hlan Yẹwhegán Mọse gbọn Oklunọ dali nado basi zogbántin de. Ewọ sọ mọ núdohia lẹpo yí dogbọn lé e na nọ̀ tọn dali (EKSỌDUSI 25:31-40). Yẹwhegán Zekalia dèkunnu dọ, “… Yẹn ko mọ, bo dayi e go, zògbántin sika dodo tọn de, po adingbẹ́n etọn po to aga etọn, po zógbàn etọn ṣinawe lẹ po to e ji; po funnệ ṣinawe po hlan zògbán lẹ, he tin to aga etọn.” (ZEKALIA 4:2) Adingbẹ́n he gọ́na amì to aga zògbántin lẹ lọ tọn po funnệ ṣinawe lẹ lọ po bo yín pinplán jei zògbántin ṣinawe lẹ lọ kọ̀n, bo sọ dohia hézéhézé, yèdọ gọ́fla Gbigbọ Wiwé tọn he to kùnkùn jẹ Agùn Alẹ̀nù Yọ́yọ́ mẹ tọn lọ kọ̀n to yọ́yọ́jẹ mẹ to whepoponu to asiko agùn ṣinawe lẹ lọ tọn mẹ.

“É tindo sunwhlẹvu ṣinawe to adusilọ etọn mẹ…” Dinvie, Oklunọ hẹn sunwhlẹvu ṣinawe he yín angẹli ṣinawe he yè dohlan agùn ṣinawe lẹ lọ go to alọ Etọn mẹ. Do ayi e go, wẹnzagun Jiwheyẹwhe tọn helẹ tindo azọ́n he yí aga titegbe de. Podọ gbẹtọ de matin he tindo huhlọn húgan yé gba. Agbàsalan de matin he sọgan páṣẹ do yé ji gba. Na yé tindo LÉ WẸ OKLUNỌ DỌ sọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ hlan Agùn lẹ lọ. Enẹwutu, Johanu mọ sọn onù Ovi gbẹtọ tọn tọn mẹ, dọ, “Ohi dida nùawenọ de tọ́nsọn e mẹ: nukunmẹ etọn sọ di owhè he yí huhlọn etọn do vivẹ́.” (OSỌHIA 1:16). Do ayi e go, ohi nuawenọ lọ wẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn, he tọ́njẹgbonu sọn onù Oklunọ tọn mẹ.

Mẹdepope he hia tadena Ovi gbẹtọ tọn he yè zéyì oji hézéhézé lọ, na mọ lé e yín homẹhùnnu na númọtọ he wlánwé lọ do, dọ, “Whenuena yẹn mọ ẹn, yẹn jẹklo to afọ etọn go di oṣiọ. É sọ yí adusilọ etọn do oji é, bo to didọ hlan mi, dọ, A savo blo; Yẹn wẹ nukọntọ, godotọ: Yẹn wẹ ogbẹ̀nọ lọ, Yẹn sọ lẹzun oṣiọ; do ayi e go, Yẹn sọ tin to ogbẹ̀ kakadoi, Niṣẹ; Yẹn sọ tindo họ̀nhùngàn kútòmẹ po okú po tọn.” (OSỌHIA 1:17-18). Whenuena yè mọ Oklunọ kẹdẹdi Ovi gbẹtọ tọn, e nọ do É hia to kọ̀ndopọ́ mẹ di Yẹwhegán; podọ whenuena yè do É hia di Ovi Jiwheyẹwhe tọn, e nọ tin to kọ̀ndopọ́ mẹ po É po di Whlẹngantọ; podọ whenuena yè dlẹnalọdo É di Ovi Davidi tọn, e nọ tin to kọ̀ndopọ́ mẹ po É po di Ahọlu.