EBARUHA ERIKWETOROORA okwakana 2018
Bwanyima y'emyaka rukumi etaine bukomo bw'amaani g'Ekanisa, hakabo okugarurwa bustya kw'Omwoyo hamwe n'okugaruka kwa Baibuli. Martin Luther, Huldych Zwingli, Jean Calvin, Schwenkfeld, Erasmus, Thomas Müntzer, Melchior Hoffman, hamwe n'abandi bakahakanisibwa ahari Paapa kandi ekanisa ekayamba okurabyamu kw'okugarurwa butsya. Okutera emishumari 95 omu rwiigi rw'orubiri rw'Ekanisa omuri Wittenberg omu kwa ikumi 31, 1517, n'ekyafaayo kiri kumanywa munoonga, nk'okwemerera kwa Luther omu masiho ga empura n'abanyinginya omuri worms omu kwa kana 17, 1521. Ekihandiiko kye kihandikirwe gye: “Oihireho kugira ngu nimbaihwabaihwa obujurizi bw'ebyahandikirwe nari enshonga eikureebwa gye (tinkwetsiga Paapa nainga akakiiko koonka, ahabw'okugira ngu nikimanywa gye ngu obutosha bakozire enshobi nyngi kandi nibehakanisa bo bonka), ninkuratira ebyahandikirwe ebinagambaho kandi okumanya kwangye kubohirwe ekigambo kya Ruhanga. Tinkabaasa kandi tindibaasa kwihayo kintu kyona, kwiiha oukitari gye nari kihikire okuhakanisa okumanya. Ruhanga anyambe. Amiina.” (Große illustriete Kirchengeschichte, orupapura rwa 136)
Eky'obusaasi, Ekanisa entsya ezitandikirweho – za Lutheran, za Reformed, Aba Anglikani – nazo nizikiriza enyikiriza ya Niiki kandi, n'aburi hati, bagumizemu n'okubatiza kw'abaana bato kandi bagumire omu nyegyesa y'obushatu. Orugire ahari eki, hakabaho okugarurwa butsa okundi, namunonga omu baprotesitanti, eky'okureberaho nk'a Ababptist.
Omu kugarurwa butsya kw'Omwoyo, ababurizi b'engiri ya Yesu Kristo bakagumizamu kuhamya amazima ga Baibuli. Ahaiguru y'ebyo byona, okujunwa hamwe n'okusasiirwa kurabira omu kuhebwayo kw'eshagama ya kristo kukaburiirwa; okuhindurwa kwingi kukabaho buri hamwe. John Smith, owatandikireho enyikiriza y'Abaptsiti; John Wesley, owahaire amaani ab'Abamethodist; Menno Simons, ou okurangirira kwe kwahaire amaani omu kutandikaho ekanisa ya Mennonite; William Booth, omutandiki wa Salvation Army; Dwight Moody; George Müller; hamwe n'abandi bakaburiira engiri bakuhamisiriza okweteisa n'okugaruka owa Kristo nk'omuntu wenka ori kugaba okujunwa. Ekyahandikirwe kuruga omu Barooma 5:9 kikaba kitari ky'omugasho ahari Luther wenka kureka aha baburizi b'engiri boona.“Mbwenu okukira munonga, nk'oku tuherize kwihwaho orubanja ahabw'eshagama ye, turyakira ekiniga kya Ruhanga ahabwe.” – Oburiinganiza omu maisho ga Ruhanga tiburikutungwa kurabira omu mirimo y'omuntu, kureka ahabw'okwikriza omu mirimo y'okujunwa kurabira omuri Yesu Kristo.
Nikibaasa kugambwa ngu emyaka bitaano kwiha omu kugaruka butsya, n'okuyambwa kw'abaimuki baingi, kukozesiibwe kwebembera abaikiriza omunda munonga omu Kigambo kya Ruhanga omu magara ageziibwe. Okwikiriza okw'amazima nikuruga omu kuburira ekigambo kya Ruhanga (Abarooma 10:17). Eki ekirikukurataho kikaba kyahandikirwe ahari Abrahamu, arikwikirizibwa kuba Ishe w'okwikiriza: “Abrahamu akaikiriza Ruhanga, kyamubarirwa okuba okuhikiirira.” (Abarooma 4:3; Abaheburaayo 11:8-10) Ruhanga wenka niwe mazima, kandi buri muntu n'omunyabishuba (Abarooma 4:3).
Enkumi z'ebihandiko bihandikirwe aha mukoro gwa 500 gw'okujaguza okugarurwa butsya omu 2017; enkumi z'emikoro zikakorwa. Kwonka okwetegyereza munonga, amakanisa goona n'amakanisa agatabohirwe bagumire n'enyikiriza eyatandikirweho omu kutandika. Oihireho entaniso eri aha gati yaabo, amakanisa agazairwe nigagaruka aha ntobo y'ekanisa eyabandize. Oku ni “okwegaita omu kubaganisibwamu.” N'obu kirabe kiri kityo, yesu, Omucunguzi, Akagamba aha kwagaita okw'omutaano, okwegaita na Ruhanga omu Kigambo n'okukunda kwa Ruhanga. “Nyowe omuribo, naimwe omuriinye, babeere kimwe bamwe, ab'ensi bamanye ku niiwe wantumire, okabakunda nk'oku wankunzire.” (Yohaana 17:23)
Bwanyima y'emyaka rukumi etaine bukomo bw'amaani g'Ekanisa, hakabo okugarurwa bustya kw'Omwoyo hamwe n'okugaruka kwa Baibuli. Martin Luther, Huldych Zwingli, Jean Calvin, Schwenkfeld, Erasmus, Thomas Müntzer, Melchior Hoffman, hamwe n'abandi bakahakanisibwa ahari Paapa kandi ekanisa ekayamba okurabyamu kw'okugarurwa butsya. Okutera emishumari 95 omu rwiigi rw'orubiri rw'Ekanisa omuri Wittenberg omu kwa ikumi 31, 1517, n'ekyafaayo kiri kumanywa munoonga, nk'okwemerera kwa Luther omu masiho ga empura n'abanyinginya omuri worms omu kwa kana 17, 1521. Ekihandiiko kye kihandikirwe gye: “Oihireho kugira ngu nimbaihwabaihwa obujurizi bw'ebyahandikirwe nari enshonga eikureebwa gye (tinkwetsiga Paapa nainga akakiiko koonka, ahabw'okugira ngu nikimanywa gye ngu obutosha bakozire enshobi nyngi kandi nibehakanisa bo bonka), ninkuratira ebyahandikirwe ebinagambaho kandi okumanya kwangye kubohirwe ekigambo kya Ruhanga. Tinkabaasa kandi tindibaasa kwihayo kintu kyona, kwiiha oukitari gye nari kihikire okuhakanisa okumanya. Ruhanga anyambe. Amiina.” (Große illustriete Kirchengeschichte, orupapura rwa 136)
Eky'obusaasi, Ekanisa entsya ezitandikirweho – za Lutheran, za Reformed, Aba Anglikani – nazo nizikiriza enyikiriza ya Niiki kandi, n'aburi hati, bagumizemu n'okubatiza kw'abaana bato kandi bagumire omu nyegyesa y'obushatu. Orugire ahari eki, hakabaho okugarurwa butsa okundi, namunonga omu baprotesitanti, eky'okureberaho nk'a Ababptist.
Omu kugarurwa butsya kw'Omwoyo, ababurizi b'engiri ya Yesu Kristo bakagumizamu kuhamya amazima ga Baibuli. Ahaiguru y'ebyo byona, okujunwa hamwe n'okusasiirwa kurabira omu kuhebwayo kw'eshagama ya kristo kukaburiirwa; okuhindurwa kwingi kukabaho buri hamwe. John Smith, owatandikireho enyikiriza y'Abaptsiti; John Wesley, owahaire amaani ab'Abamethodist; Menno Simons, ou okurangirira kwe kwahaire amaani omu kutandikaho ekanisa ya Mennonite; William Booth, omutandiki wa Salvation Army; Dwight Moody; George Müller; hamwe n'abandi bakaburiira engiri bakuhamisiriza okweteisa n'okugaruka owa Kristo nk'omuntu wenka ori kugaba okujunwa. Ekyahandikirwe kuruga omu Barooma 5:9 kikaba kitari ky'omugasho ahari Luther wenka kureka aha baburizi b'engiri boona.“Mbwenu okukira munonga, nk'oku tuherize kwihwaho orubanja ahabw'eshagama ye, turyakira ekiniga kya Ruhanga ahabwe.” – Oburiinganiza omu maisho ga Ruhanga tiburikutungwa kurabira omu mirimo y'omuntu, kureka ahabw'okwikriza omu mirimo y'okujunwa kurabira omuri Yesu Kristo.
Nikibaasa kugambwa ngu emyaka bitaano kwiha omu kugaruka butsya, n'okuyambwa kw'abaimuki baingi, kukozesiibwe kwebembera abaikiriza omunda munonga omu Kigambo kya Ruhanga omu magara ageziibwe. Okwikiriza okw'amazima nikuruga omu kuburira ekigambo kya Ruhanga (Abarooma 10:17). Eki ekirikukurataho kikaba kyahandikirwe ahari Abrahamu, arikwikirizibwa kuba Ishe w'okwikiriza: “Abrahamu akaikiriza Ruhanga, kyamubarirwa okuba okuhikiirira.” (Abarooma 4:3; Abaheburaayo 11:8-10) Ruhanga wenka niwe mazima, kandi buri muntu n'omunyabishuba (Abarooma 4:3).
Enkumi z'ebihandiko bihandikirwe aha mukoro gwa 500 gw'okujaguza okugarurwa butsya omu 2017; enkumi z'emikoro zikakorwa. Kwonka okwetegyereza munonga, amakanisa goona n'amakanisa agatabohirwe bagumire n'enyikiriza eyatandikirweho omu kutandika. Oihireho entaniso eri aha gati yaabo, amakanisa agazairwe nigagaruka aha ntobo y'ekanisa eyabandize. Oku ni “okwegaita omu kubaganisibwamu.” N'obu kirabe kiri kityo, yesu, Omucunguzi, Akagamba aha kwagaita okw'omutaano, okwegaita na Ruhanga omu Kigambo n'okukunda kwa Ruhanga. “Nyowe omuribo, naimwe omuriinye, babeere kimwe bamwe, ab'ensi bamanye ku niiwe wantumire, okabakunda nk'oku wankunzire.” (Yohaana 17:23)