Owhẹ̀gbledo he tin to gbẹtọ de ji hẹn owhẹ̀sùna etọn yín to dandan mẹ. Owhẹ̀sùna ma dóna yín jijlẹdo ogbè whẹ̀gbledo tọn go gba, ṣigba owhẹ̀sùna tunmẹ dọ mẹhe yè gblewhẹ̀do ma sọ yín mẹhe owhẹ̀jẹ ba gba, podọ owhẹ̀gbledo he yè do é ma sọ yín mimọ gba. Nado di mẹhe sọawúhia to whẹ̀dida nukọn ma ko wà núdepope he jẹ hẹ owhẹ̀gbledo gba. To vlẹkẹsi de mẹ, owhẹ̀domẹtọ detin to finẹ, yèdọ mẹhe agbọ na wá pé, na owhẹ̀ ma jẹ mẹdepope wutu. E ma húgan mọ gba.

To alọ de mẹ, owhẹ̀jẹ gbẹto to Jiwheyẹwhe nukọn, podọ enẹwutu wẹ gbẹtọ lọ do dóhudo jona ylando Etọn tọn. Ṣigba whẹ̀sùna to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ, dóna yín dọpọ́n gbọn gbẹtọ lọ dali. Jiwheyẹwhe nọ mọ gbẹtọ gbọn owalọ ovẹ̀vivẹ̀ tọn po jona ylando tọn po dali to Klisti mẹ di mẹhe ma ko wàylan gbèdé. Ohógbè he yín “yè jona ylando, ṣigba yè ma wọnji sọn e go gba”, nọ yín zinzán hlan míwlẹ kẹdẹ wẹ. Yèdọ eyín mí tlẹ jo ylando na mínọzo lẹ sọn sisosiso ayiha mítọn tọn mẹ, mí sọ nọ flin onú he ko jọ wáyì lọ. Ṣigba e ma to mọ po Jiwheyẹwhe po gba. É nọ jo ylando lẹ bo ma sọ nọ flinnú jẹ yé go ba. Eyín Jiwheyẹwhe ko sùwhẹ̀na mẹde, mẹdepope ma sọ tindo jlọjẹ nado dindona núde to gbẹ̀zán etọn mẹ gba. Mẹdepope he flin oylanwà omẹ lọ tọn, ewlọsu ko jẹagọ, na é ko mọ́ huhlọn owhẹ̀sùna Jiwheyẹwhe tọn he gbọn jona ylando patapata mẹ.

Na yè ko ji gbẹtọ do aihọn ylando tọn he mẹ matin jlọjẹ devo de, enẹwutu, jiwheyẹwhe dóna zé mẹhòba lọ po whẹ̀gbledo lọ po do Ede ji kẹdẹdi osẹ́n Etọn nado sùwhẹ̀na gbẹtọ. Bé whenẹnu, Ewọ to ninọ̀mẹ Ovi tọn mẹ, basi ovẹ̀vivẹ̀, podọ gbọn enẹ mẹ É yí owhẹ̀sùna pipé na gbẹtọ. “Ṣigba yè húnú in na na ylando mítọn, yè sọ gbleawu nệ na ylankan mítọn, hihò jijọho mítọn tọn tin to e ji: podọ hihò etọn wẹ yè yí do hẹnazọ̀n mítọn gbọ̀”(ISAIA 53:5).

To episteli Paul etọn mẹ dohlan agùn he tin to Lomu, Paul dọhó do owhẹ̀sùna Biblu tọn ji hézéhézé, bo sọ dó dọpọ́n etọn hia. Nado pọ́n wẹndagbe Jesu Klisti tọn po owhẹ̀sùna po, Paul wlán dọ, “Na winyan wẹndagbe Klisti tọn tọn ma hù mi gba; na huhlọn Jiwheyẹwhe tọn hlan whlẹngan wẹ na omẹ dopodopo he yise; hlan Jù whẹ́, podọ hlan Glẹki ga. Na e mẹ finẹ wẹ yè do dódó Jiwheyẹwhe tọn hia te sọn yise mẹ jẹ yise mẹ: dilé yè wlán dó, Dódónọ na nọ̀ ogbẹ̀ gbọn yise dali” (LOMUNU 1:16-17).

E ma yín dọ Jiwheyẹwhe whlẹn gbẹtọ sọn vàsúdo po okú po kẹdẹ mẹ gba, ṣigba É sọ sùwhẹ̀na gbẹtọ mlẹnmlẹn bo sọ gọ̀ ẹ wá do dódó wiwé mẹ. Owhẹ̀sùna mẹde titi tọn gbọn azọ́n etọn dali, nọ hẹn omẹ biọ dódó mẹde titi tọn kẹdẹ mẹ. Eyín yè ná mí dódó Jiwheyẹwje tọn, mí ma sọ dóhudo dódó mítọn titi tọn ba gba, na enẹ ma yín núde to Jiwheyẹwhe nukọn gba, ehe gbọnvo do Jiwheyẹwhe tọn go, bọ sọ sọgan ahlidanú daho de hlan mí. Enẹwutu wẹ yè do wlán ẹn dọ, “Na gbọn azọ́n osẹ́n tọn dali, omẹ de ma na tin bọ yè na hia na dódónọ to nukọn etọn gba wutu: na osẹ́n dali wẹ oyọ́nẹn ylando tọn te” (LOMUNU 3:20).

Gbọn owalọ madopòdo Jiwheyẹwhe tọn tọn dali, yè dè gbẹtọ sẹ̀ sọn dindọ̀n po whẹ̀gbledo po mẹ, bo gọ̀ ẹ do dotẹn etọn nugbo lọ mẹ. Enẹ wẹ onú titegbe wẹndagbe Jesu Klisti tọn lọ tọn. Jiwheyẹwhe ma jo ylando kẹdẹ na mí gba, ṣigba É sùwhẹ̀na mí bo sọ yí dódó etọn hlan mí. “Yèdọ dódó Jiwheyẹwhe tọn he gbọn yise Jesu Klisti tọn dali hlan omẹ popo podọ to omẹ he yise lẹpo ji: na ode matin to ovò: na omẹ pó wẹ wàylan, bo sọ whète do gigo Jiwheyẹwhe tọn go; omẹ yè to whẹ̀sùna vọnu gbọn ojọmiọn etọn dali, gbọn ofligọ̀ he tin to Klisti Jesu mẹ” (LOMUNU 3:22-24).

Mí dóna dotó owẹn wiwé lọ kẹdẹ, yèdọ wẹndagbe Jesu Klisti tọn lọ, bo sọ ná otẹn he jẹ ẹ. Nugbo owẹn whlẹngan gigonọ tọn de wẹ, ehe yè to lilá hlan opòdo aigba lẹpo tọn. Jiwheyẹwhe ko gbọwhẹ̀ hẹ gbẹtọ. “Na didohia lọ, yẹn dọ, dódó etọn tọn to ojlẹ he mẹ; na ewọ nido yín dódónọ podọ owhẹ̀sùtọ omẹ he yí Jesu sè tọn” (LOMUNU 3:26). E ma yín dọ yè ni dóyise to agùn nukọntọ de mẹ, kavi to agùn gbẹ́pipli lẹ tọn he nọ dọ, dọ, yé tindo owhẹ̀sùna wiwé lọ gba, adavo yise nugbo to Jesu Klisti mẹ, yèdọ Mẹhe mẹ Jiwheyẹwhe pé gbẹtọ lẹpo te bo sọ gbowhẹ̀ hẹ yé hlan Ede to aigba ji fi. “Enẹwutu míwlẹ hia dọ yè sùwhẹ̀na omẹ gbọn yise dali to matin owalọ osẹ́n tọn lẹ mẹ” (LOMUNU 3:28).

E yín domọna hézéhézé dọ yè zé apọsteli Paul yì aga gbọn owhẹ̀sùna nugbo dali. Enẹwutu wẹ é do wlán owé susu do ohóta he lọ ji. To Owé Lomunu 3 dojẹ ota 8 mẹ, é dọ bibẹ́nu ohó lọ tọn he sọgbe do titò whlẹngan tọn go. Omẹ dopodopo dóhudo nado kẹalọyí núhe Jiwheyẹwhe ko námẹ gbọn yise dali, bo sọ dopẹna enẹ tọn. Mẹdepope he tẹnpọ́n nado fõ gbọn azọ́n etọn titi dali, ma sọgan mọdona ṣiṣẹ̀ Azọ́n Jiwheyẹwhe tọn tọn to tunmẹ Etọn mẹ gbèdé. Núdepope mí tẹnpọ́n nado basi na mí delẹ kẹdẹ, nọ yín ahlidanú de hlan mí ma nado mọ núhe Jiwheyẹwhe ko wà dote lọ. “Ṣigba hlan ewọ he ma wàzọ́n, ṣigba bo to ewọ he sùwhẹ̀na mẹylankan yise, yè hia etọn na dódó” (LOMUNU 4:5). To Ablaham mẹ mí mọ núplọ́nmẹ vivẹ de dọ, omẹ he yè dọhó hlan gbọn Jiwheyẹwhe dali bọ omẹ lọ sọ kẹalọyí opagbè lọ, ma dóna pọ́n hlan ede lọsu gba kavi pọ́n hlan nújijọ lẹ lọ gba, ṣigba adavo yise sọn ayiha etọn mẹ, dogbọn onú he Jiwheyẹwhe dọ tọn dali. Omẹ nẹ lọ namọdona onú lẹpo kẹdẹdilé yé te, bo na sọ nọ na pipa hlan Jiwheyẹwhe, bo na sọ tindo kàndeji ogbẹ̀ tọn po yise tọn po, bo na sọ to nukọnyì bo sọ dokàndeji dọ Jiwheyẹwhe na basi yé bo sọ hẹn opagbè Etọn he É do wá ṣiṣẹ̀ mẹ.

To owé LOMỌNU 5:1 tọn mẹ, Apọsteli Paul wlán bo dọ, dọmọ, “Enẹwutu le yè suwhẹ̀na mí sọn yise mẹ, mí tindo jijọho to Jiwheyẹwhe de, gbọn Jesu Klisti Oklunọ mítọn tọn dali:” Enẹ lọ to didohia dọ mí tindo ojlọjẹ to ofìn jọmiọn tọn lọ nukọn, gbọn yise dali nado jaya to gigo tódido lọ tọn mẹ to awúsọhia tukla depope tọn mẹ. Apọsteli Paul sọ táhinhọ́n whladopo dogọ dogbọn owhẹsùna daho nugbo lọ tọn dali. dọ, dọmọ, “Nẹmunẹmu lò, le yè sùwhẹna mí gbọn ohùn etọn dali, yè na whlẹn mí sọn homẹgble mẹ gbọn é dali.” (LOMỌNU 5:9). Na to whelẹponu wẹ Paul to hinhọ́ntá do yise nugbo lọ ji to Jesu Klisti mẹwhèdosatingo lọ tọn mẹ, podọ owhẹsùna gbọn ohùn họakua wiwé Etọn tọn dali.

Apọsteli Paul sẹ̀sinwhena nugbo daho he lọ to ohógbè helẹ mẹ dọmọ, “Whenẹnu mọwẹ dile gbọn ylando omẹ dopo tọn dali whẹ̀dida wá omẹ popo ji hlan whẹgbledo; mọ gbọn owalọ dódó dopo mẹ nunina vọnu wá omẹ popo de hlan owhẹwhẹn ogbẹ̀ tọn. Na dile gbọn tólivivẹ omẹ dopo tọn mẹ yè hẹn omẹ sùsù zùn ylandonọ, yèdọ mọ gbọn tónusise omẹ dopo tọn mẹ yè na hẹn omẹ sùsù zùn dódónọ.” (LOMỌNU 5:18-19). Enẹ lọ to didohia dọ, whẹdida po whẹgbledo po tin to omẹ lẹpo ji sọn Adam whenu, ṣigba mí yise dọ whẹdida he lọ ko yín zizé yí gbọn jíjona ylando mítọn lẹ tọn dali, podọ gbọn Jiwheyẹwhe dali mí tindo owhẹ̀sùna pipé.

To owé LOMỌNU ota 6 tọn mẹ Paul dọ hlan mí dọmọ, yè whè mí do satin go po Klisti po, bo sọ yín didi po É po, bo sọ fọ́n do ogbẹ̀ po É po to yọ́yọ́jẹ mẹ.

To owé LOMỌNU ota 7 tọn mẹ, to didohia dọ gbẹto yín madogannọ to nuwiwà etọn lẹpo mẹ, to bublu po ylando po mẹ, whenẹnu gbẹtọ nọte pọn whẹdida daho Jiwheyẹwhe tọn. Fie osẹ̀n lọ sọgan yín gbìgbà te matin niná osẹ̀n lọ tọn po gbèdide etọn lẹpo, Gbẹtọ mamọdona núhe dódó wiwà yín. Osẹ̀n yín niná hlan gbẹtọ na yè nido wle gbẹtọ to osẹ̀n gbìgbà etọn mẹ. Whẹdatọ Dódónọ basi osẹ̀n ewlọsu tọn na whẹgbledonọ nido mọ oflígọ̀ yí, enẹwutu wẹ É basi ojọmiọn na omẹ lẹpo he jlo nado kẹalọyí ojọmiọn. Enẹwutu wẹ owé JAKỌBU 2:13 tọn mẹ do dọmọ, “…lẹblanu sọ to awàgundo to whẹ̀dida ji.”

Jẹnukọn gbẹtọ mọdona dọ é tin to kànbla po awufiẹsa susu po mẹ, whenẹnu wẹ é dawhá jẹgbonu, dọmọ, “Na enẹ he yẹn to wiwà yẹn ma yígona; na enẹ he yẹn jlo, enẹ wẹ yẹn ma wà; ṣigba ehe yẹn gbẹwanna, enẹ wẹ yẹn to wiwà…na yẹn yọnẹn dọ to ohò ṣie mẹ (enẹ wẹ, to agbasalan ṣie mẹ,) onú dagbe de ma nọnọ̀ e mẹ… Ṣó! tapònọ he yẹn yín! Mẹnu wẹ na whlẹn mi sọn agbasa okú tọn he si?” (LOMỌNU 7:15-24). Omẹ lẹpo he tindo dọpọ́n didiọ lọ tọn hlan Oklunọ de dóna diọ sọn homẹ, enẹwutu matin didiọ homẹ tọn mẹde ma sọgan mọ Jiwheyẹwhe.

To owé LOMỌNU 8:1 tọn mẹ , na hógbè nugbo dọpọ́n lọ tọn gbọn owhẹ̀sùna gbọn Jesu Klisti mẹ. Omẹ he yè sùwhẹ̀na gbọn ṣiṣẹ̀ azọ́n whlẹngan tọn dali, dopolọ dawhá ogbè lélé,dọmọ: “Enẹwutu whẹ̀gbledo de matin dinvie hlan yé he tin to Klisti Jesu mẹ lẹ, he ma to zọ̀nlinzin di agbasalan tọn, adavo di Gbigbọ tọn”. Yé mẹhe mọ yí to Jiwheyẹwhe de lẹ, to gbọjẹ Etọn mẹ biọ.

Satani, mẹhe nọ dowhẹ̀ mẹmẹsunnu lẹ (OSỌHIA 12:10), podọ yé mẹhe to azọ́nwà hlan ẹn lẹ dóna nọ dowhẹ̀ mẹhe Jiwheyẹwhe ko sùwhẹ̀na lẹ. Paul mọdona ehe bo dọ to ota mítọn mẹ dọ, “Mẹnu wẹ na ṣẹ núde dokọ̀na mẹṣinyanṣinyan Jiwheyẹwhe tọn lẹ? Jiwheyẹwhe wẹ sùwhẹ̀. Mẹnu wẹ ewọ he to whẹ̀gbledomẹ?…” (LOMUNU 8:33-34).

Owhẹ̀sùna nugbo ma yín núplọ́nmẹ de kẹdẹ gba, adavo dọpọ́n de. Owhẹ̀sùna wẹ yín apáde awetọ jona ylando tọn tọn. Jiwheyẹwhe dóna gblewhẹ̀do gbẹtọ, na owhẹ̀ ko jẹ ẹ wutu. Gbọn huhlọn ohùn tọn po fligọ̀ tọn po dali, yè ko sùahọ́ owhẹ̀ nẹ tọn. Owhẹ̀domẹ depope ma sọ tin ba, yèdọ Satani lọsu to tintẹnpọ́n po huhlọn etọn lẹpo po. É wà ehe hẹ Matẹn Lutẹ mẹhe ko mọ kàndeji yise tọn yí, bo ko sọ tindo dọpọ́n owhẹ̀sùna tọn, é dawhá ogbè lélé, dọmọ, “Dódónọ na nọ̀gbẹ̀ gbọn yise dali”. Dódó wiwé lọ nọ wà gbọn yise to whlẹnganzọ́nwà dotana to Jesu Klisti Oklunọ mítọn tọn mẹ.

To didiọ whenu, gbẹtọ nọ gọ̀do Jiwheyẹwhe de to whenuena gbẹ̀zán ewlọsu tọn vọ̀, bọ é sọ dó dọpọ́n ovọ̀ji yọ́yọ́ tọn. Gbẹ̀zán yọ́yọ́ bẹ́ to jona ylando godo. Kẹdẹdilé Klisti fọ́nsọn oṣiọ lẹ mẹ dó to yajiji Etọn godo, mọwẹ yè sùwhẹ̀na mí bo sọ hẹn mí gọ̀wá sinsẹ̀n nugbo hẹ Jiwheyẹwhe mẹ. “Mẹhe yè jo na ylando mítọn lẹ bo sọ zé tite na owhẹ̀whẹn mítọn” (LOMUNU 4:25). Kẹdẹdilé Jesu Klisti kú dó, mọwẹ yè joylando mítọn lẹ, podọ kẹdẹdilé É fọ́nsọn oṣiọ lẹ mẹ dó, mọwẹ kẹdẹ wẹ yè sùwhẹ̀na mí dó ga.

Apọsteli Jakọbu dohia lé yise yé mẹhe yè sùwhẹ̀na lẹ tọn yín zinzán dó. Yé nọ wà núdepope he Jiwheyẹwhe dọ bo sọ do osi yetọn hia gbọn azọ́n yetọn lẹ dali. “Hiẹ mọ lé yisenọ basi po azọ́n etọn lẹ po dó, podọ gbọn azọ́n dali wẹ yè hẹn yise sọgbe. Yè sọ hẹn Owé Wiwé di he dọmọ, Ablaham yí Jiwheyẹwhe sè, yè sọ hia hlan ẹn na dódó: yè sọ ylọ ẹ dọ họntọn Jiwheyẹwhe tọn” (JAKỌBU 2:22-23).

Azọ́n ma sùwhẹ̀na gbẹtọ de gba. Yé nọ basi yé to tónúsisè mẹ gbọn mẹhe yè sùwhẹ̀na lẹ dali. Mẹdepope he yí Jiwheyẹwhe sè nọ wàzọ́n do núdepope he É dègbèna ji. Ablaham yise dọ Jiwheyẹwhe na fọ́n ovi etọn Isaki sọn oṣiọ lẹ mẹ podọ, enẹwutu wẹ é do wleawu nado yí i do sánvọ̀ kẹdẹdilé yè dègbèna ẹn dó. Na é dóyise wutu wẹ é do wàzọ́n. Jakọbu ma dọ dọ, azọ́n he gbẹtọ wà to linlẹn ede titi tọn mẹ gba, ṣigba é dlẹnalọdó tónúsisè nado wàzọ́n na Jiwheyẹwhe po Ohó Etọn po. Mẹdepope he yise nugbo na mọ gbọn wiwà ehe Jiwheyẹwhe dọ dali. “Họntọn ṣie wẹ mìwlẹ, eyín mì wà onú he yẹn dègbèna mì lẹ” (JOHANU 15:14). Enẹ wẹ gbigbọ yise gbẹ̀te tọn.

Mẹhe yè sùwhẹ̀na gbọn yise dali to Jesu Klisti mẹ tin to Jiwheyẹwhe nukọn di mẹhe ma ko wàylando gbèdé. Yè zé é do nọtẹn etọn madopòdo mẹ, bo tin to ote dinvie na didiọ agbasa he tọn tọn. Mẹdepope he yise nugbo dóna dlẹnalọdó ehe lọ gbọn tónúsisè gbẹ̀zán etọn tọn dali gbọn Jiwheyẹwhe mẹ taidi lé Ablaham te. To owékànsẹ́domẹ hlan Heblunu lẹ, mẹfligọ̀ lẹ po mẹhe yè sùwhẹ̀na lẹ po yín didohia dolé, dọ, “Ṣigba Osó Ziọni tọn ji wẹ mì wá jẹ, podọ, otò daho Jiwheyẹwhe ogbẹ̀nọ lọ tọn mẹ, Jelusalẹm olọn tọn, podọ ogbẹ́ angẹli lẹ tọn he madóhihia mẹ; wá ogbẹ́ daho, agùn plọ́nji lẹ tọn mẹ, he yè ko wlánwé etọn to olọn mẹ to Jiwheyẹwhe Whẹ̀datọ gbẹtọ lẹpo tọn de, podọ to gbigbọ gbẹtọ dódónọ lẹ tọn de, he yè ko basi sọgbe” (HEBLU 12:22-23).

Owhẹ̀gbledo he tin to gbẹtọ de ji hẹn owhẹ̀sùna etọn yín to dandan mẹ. Owhẹ̀sùna ma dóna yín jijlẹdo ogbè whẹ̀gbledo tọn go gba, ṣigba owhẹ̀sùna tunmẹ dọ mẹhe yè gblewhẹ̀do ma sọ yín mẹhe owhẹ̀jẹ ba gba, podọ owhẹ̀gbledo he yè do é ma sọ yín mimọ gba. Nado di mẹhe sọawúhia to whẹ̀dida nukọn ma ko wà núdepope he jẹ hẹ owhẹ̀gbledo gba. To vlẹkẹsi de mẹ, owhẹ̀domẹtọ detin to finẹ, yèdọ mẹhe agbọ na wá pé, na owhẹ̀ ma jẹ mẹdepope wutu. E ma húgan mọ gba.

To alọ de mẹ, owhẹ̀jẹ gbẹto to Jiwheyẹwhe nukọn, podọ enẹwutu wẹ gbẹtọ lọ do dóhudo jona ylando Etọn tọn. Ṣigba whẹ̀sùna to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ, dóna yín dọpọ́n gbọn gbẹtọ lọ dali. Jiwheyẹwhe nọ mọ gbẹtọ gbọn owalọ ovẹ̀vivẹ̀ tọn po jona ylando tọn po dali to Klisti mẹ di mẹhe ma ko wàylan gbèdé. Ohógbè he yín “yè jona ylando, ṣigba yè ma wọnji sọn e go gba”, nọ yín zinzán hlan míwlẹ kẹdẹ wẹ. Yèdọ eyín mí tlẹ jo ylando na mínọzo lẹ sọn sisosiso ayiha mítọn tọn mẹ, mí sọ nọ flin onú he ko jọ wáyì lọ. Ṣigba e ma to mọ po Jiwheyẹwhe po gba. É nọ jo ylando lẹ bo ma sọ nọ flinnú jẹ yé go ba. Eyín Jiwheyẹwhe ko sùwhẹ̀na mẹde, mẹdepope ma sọ tindo jlọjẹ nado dindona núde to gbẹ̀zán etọn mẹ gba. Mẹdepope he flin oylanwà omẹ lọ tọn, ewlọsu ko jẹagọ, na é ko mọ́ huhlọn owhẹ̀sùna Jiwheyẹwhe tọn he gbọn jona ylando patapata mẹ.

Na yè ko ji gbẹtọ do aihọn ylando tọn he mẹ matin jlọjẹ devo de, enẹwutu, jiwheyẹwhe dóna zé mẹhòba lọ po whẹ̀gbledo lọ po do Ede ji kẹdẹdi osẹ́n Etọn nado sùwhẹ̀na gbẹtọ. Bé whenẹnu, Ewọ to ninọ̀mẹ Ovi tọn mẹ, basi ovẹ̀vivẹ̀, podọ gbọn enẹ mẹ É yí owhẹ̀sùna pipé na gbẹtọ. “Ṣigba yè húnú in na na ylando mítọn, yè sọ gbleawu nệ na ylankan mítọn, hihò jijọho mítọn tọn tin to e ji: podọ hihò etọn wẹ yè yí do hẹnazọ̀n mítọn gbọ̀”(ISAIA 53:5).

To episteli Paul etọn mẹ dohlan agùn he tin to Lomu, Paul dọhó do owhẹ̀sùna Biblu tọn ji hézéhézé, bo sọ dó dọpọ́n etọn hia. Nado pọ́n wẹndagbe Jesu Klisti tọn po owhẹ̀sùna po, Paul wlán dọ, “Na winyan wẹndagbe Klisti tọn tọn ma hù mi gba; na huhlọn Jiwheyẹwhe tọn hlan whlẹngan wẹ na omẹ dopodopo he yise; hlan Jù whẹ́, podọ hlan Glẹki ga. Na e mẹ finẹ wẹ yè do dódó Jiwheyẹwhe tọn hia te sọn yise mẹ jẹ yise mẹ: dilé yè wlán dó, Dódónọ na nọ̀ ogbẹ̀ gbọn yise dali” (LOMUNU 1:16-17).

E ma yín dọ Jiwheyẹwhe whlẹn gbẹtọ sọn vàsúdo po okú po kẹdẹ mẹ gba, ṣigba É sọ sùwhẹ̀na gbẹtọ mlẹnmlẹn bo sọ gọ̀ ẹ wá do dódó wiwé mẹ. Owhẹ̀sùna mẹde titi tọn gbọn azọ́n etọn dali, nọ hẹn omẹ biọ dódó mẹde titi tọn kẹdẹ mẹ. Eyín yè ná mí dódó Jiwheyẹwje tọn, mí ma sọ dóhudo dódó mítọn titi tọn ba gba, na enẹ ma yín núde to Jiwheyẹwhe nukọn gba, ehe gbọnvo do Jiwheyẹwhe tọn go, bọ sọ sọgan ahlidanú daho de hlan mí. Enẹwutu wẹ yè do wlán ẹn dọ, “Na gbọn azọ́n osẹ́n tọn dali, omẹ de ma na tin bọ yè na hia na dódónọ to nukọn etọn gba wutu: na osẹ́n dali wẹ oyọ́nẹn ylando tọn te” (LOMUNU 3:20).

Gbọn owalọ madopòdo Jiwheyẹwhe tọn tọn dali, yè dè gbẹtọ sẹ̀ sọn dindọ̀n po whẹ̀gbledo po mẹ, bo gọ̀ ẹ do dotẹn etọn nugbo lọ mẹ. Enẹ wẹ onú titegbe wẹndagbe Jesu Klisti tọn lọ tọn. Jiwheyẹwhe ma jo ylando kẹdẹ na mí gba, ṣigba É sùwhẹ̀na mí bo sọ yí dódó etọn hlan mí. “Yèdọ dódó Jiwheyẹwhe tọn he gbọn yise Jesu Klisti tọn dali hlan omẹ popo podọ to omẹ he yise lẹpo ji: na ode matin to ovò: na omẹ pó wẹ wàylan, bo sọ whète do gigo Jiwheyẹwhe tọn go; omẹ yè to whẹ̀sùna vọnu gbọn ojọmiọn etọn dali, gbọn ofligọ̀ he tin to Klisti Jesu mẹ” (LOMUNU 3:22-24).

Mí dóna dotó owẹn wiwé lọ kẹdẹ, yèdọ wẹndagbe Jesu Klisti tọn lọ, bo sọ ná otẹn he jẹ ẹ. Nugbo owẹn whlẹngan gigonọ tọn de wẹ, ehe yè to lilá hlan opòdo aigba lẹpo tọn. Jiwheyẹwhe ko gbọwhẹ̀ hẹ gbẹtọ. “Na didohia lọ, yẹn dọ, dódó etọn tọn to ojlẹ he mẹ; na ewọ nido yín dódónọ podọ owhẹ̀sùtọ omẹ he yí Jesu sè tọn” (LOMUNU 3:26). E ma yín dọ yè ni dóyise to agùn nukọntọ de mẹ, kavi to agùn gbẹ́pipli lẹ tọn he nọ dọ, dọ, yé tindo owhẹ̀sùna wiwé lọ gba, adavo yise nugbo to Jesu Klisti mẹ, yèdọ Mẹhe mẹ Jiwheyẹwhe pé gbẹtọ lẹpo te bo sọ gbowhẹ̀ hẹ yé hlan Ede to aigba ji fi. “Enẹwutu míwlẹ hia dọ yè sùwhẹ̀na omẹ gbọn yise dali to matin owalọ osẹ́n tọn lẹ mẹ” (LOMUNU 3:28).

E yín domọna hézéhézé dọ yè zé apọsteli Paul yì aga gbọn owhẹ̀sùna nugbo dali. Enẹwutu wẹ é do wlán owé susu do ohóta he lọ ji. To Owé Lomunu 3 dojẹ ota 8 mẹ, é dọ bibẹ́nu ohó lọ tọn he sọgbe do titò whlẹngan tọn go. Omẹ dopodopo dóhudo nado kẹalọyí núhe Jiwheyẹwhe ko námẹ gbọn yise dali, bo sọ dopẹna enẹ tọn. Mẹdepope he tẹnpọ́n nado fõ gbọn azọ́n etọn titi dali, ma sọgan mọdona ṣiṣẹ̀ Azọ́n Jiwheyẹwhe tọn tọn to tunmẹ Etọn mẹ gbèdé. Núdepope mí tẹnpọ́n nado basi na mí delẹ kẹdẹ, nọ yín ahlidanú de hlan mí ma nado mọ núhe Jiwheyẹwhe ko wà dote lọ. “Ṣigba hlan ewọ he ma wàzọ́n, ṣigba bo to ewọ he sùwhẹ̀na mẹylankan yise, yè hia etọn na dódó” (LOMUNU 4:5). To Ablaham mẹ mí mọ núplọ́nmẹ vivẹ de dọ, omẹ he yè dọhó hlan gbọn Jiwheyẹwhe dali bọ omẹ lọ sọ kẹalọyí opagbè lọ, ma dóna pọ́n hlan ede lọsu gba kavi pọ́n hlan nújijọ lẹ lọ gba, ṣigba adavo yise sọn ayiha etọn mẹ, dogbọn onú he Jiwheyẹwhe dọ tọn dali. Omẹ nẹ lọ namọdona onú lẹpo kẹdẹdilé yé te, bo na sọ nọ na pipa hlan Jiwheyẹwhe, bo na sọ tindo kàndeji ogbẹ̀ tọn po yise tọn po, bo na sọ to nukọnyì bo sọ dokàndeji dọ Jiwheyẹwhe na basi yé bo sọ hẹn opagbè Etọn he É do wá ṣiṣẹ̀ mẹ.

To owé LOMỌNU 5:1 tọn mẹ, Apọsteli Paul wlán bo dọ, dọmọ, “Enẹwutu le yè suwhẹ̀na mí sọn yise mẹ, mí tindo jijọho to Jiwheyẹwhe de, gbọn Jesu Klisti Oklunọ mítọn tọn dali:” Enẹ lọ to didohia dọ mí tindo ojlọjẹ to ofìn jọmiọn tọn lọ nukọn, gbọn yise dali nado jaya to gigo tódido lọ tọn mẹ to awúsọhia tukla depope tọn mẹ. Apọsteli Paul sọ táhinhọ́n whladopo dogọ dogbọn owhẹsùna daho nugbo lọ tọn dali. dọ, dọmọ, “Nẹmunẹmu lò, le yè sùwhẹna mí gbọn ohùn etọn dali, yè na whlẹn mí sọn homẹgble mẹ gbọn é dali.” (LOMỌNU 5:9). Na to whelẹponu wẹ Paul to hinhọ́ntá do yise nugbo lọ ji to Jesu Klisti mẹwhèdosatingo lọ tọn mẹ, podọ owhẹsùna gbọn ohùn họakua wiwé Etọn tọn dali.

Apọsteli Paul sẹ̀sinwhena nugbo daho he lọ to ohógbè helẹ mẹ dọmọ, “Whenẹnu mọwẹ dile gbọn ylando omẹ dopo tọn dali whẹ̀dida wá omẹ popo ji hlan whẹgbledo; mọ gbọn owalọ dódó dopo mẹ nunina vọnu wá omẹ popo de hlan owhẹwhẹn ogbẹ̀ tọn. Na dile gbọn tólivivẹ omẹ dopo tọn mẹ yè hẹn omẹ sùsù zùn ylandonọ, yèdọ mọ gbọn tónusise omẹ dopo tọn mẹ yè na hẹn omẹ sùsù zùn dódónọ.” (LOMỌNU 5:18-19). Enẹ lọ to didohia dọ, whẹdida po whẹgbledo po tin to omẹ lẹpo ji sọn Adam whenu, ṣigba mí yise dọ whẹdida he lọ ko yín zizé yí gbọn jíjona ylando mítọn lẹ tọn dali, podọ gbọn Jiwheyẹwhe dali mí tindo owhẹ̀sùna pipé.

To owé LOMỌNU ota 6 tọn mẹ Paul dọ hlan mí dọmọ, yè whè mí do satin go po Klisti po, bo sọ yín didi po É po, bo sọ fọ́n do ogbẹ̀ po É po to yọ́yọ́jẹ mẹ.

To owé LOMỌNU ota 7 tọn mẹ, to didohia dọ gbẹto yín madogannọ to nuwiwà etọn lẹpo mẹ, to bublu po ylando po mẹ, whenẹnu gbẹtọ nọte pọn whẹdida daho Jiwheyẹwhe tọn. Fie osẹ̀n lọ sọgan yín gbìgbà te matin niná osẹ̀n lọ tọn po gbèdide etọn lẹpo, Gbẹtọ mamọdona núhe dódó wiwà yín. Osẹ̀n yín niná hlan gbẹtọ na yè nido wle gbẹtọ to osẹ̀n gbìgbà etọn mẹ. Whẹdatọ Dódónọ basi osẹ̀n ewlọsu tọn na whẹgbledonọ nido mọ oflígọ̀ yí, enẹwutu wẹ É basi ojọmiọn na omẹ lẹpo he jlo nado kẹalọyí ojọmiọn. Enẹwutu wẹ owé JAKỌBU 2:13 tọn mẹ do dọmọ, “…lẹblanu sọ to awàgundo to whẹ̀dida ji.”

Jẹnukọn gbẹtọ mọdona dọ é tin to kànbla po awufiẹsa susu po mẹ, whenẹnu wẹ é dawhá jẹgbonu, dọmọ, “Na enẹ he yẹn to wiwà yẹn ma yígona; na enẹ he yẹn jlo, enẹ wẹ yẹn ma wà; ṣigba ehe yẹn gbẹwanna, enẹ wẹ yẹn to wiwà…na yẹn yọnẹn dọ to ohò ṣie mẹ (enẹ wẹ, to agbasalan ṣie mẹ,) onú dagbe de ma nọnọ̀ e mẹ… Ṣó! tapònọ he yẹn yín! Mẹnu wẹ na whlẹn mi sọn agbasa okú tọn he si?” (LOMỌNU 7:15-24). Omẹ lẹpo he tindo dọpọ́n didiọ lọ tọn hlan Oklunọ de dóna diọ sọn homẹ, enẹwutu matin didiọ homẹ tọn mẹde ma sọgan mọ Jiwheyẹwhe.

To owé LOMỌNU 8:1 tọn mẹ , na hógbè nugbo dọpọ́n lọ tọn gbọn owhẹ̀sùna gbọn Jesu Klisti mẹ. Omẹ he yè sùwhẹ̀na gbọn ṣiṣẹ̀ azọ́n whlẹngan tọn dali, dopolọ dawhá ogbè lélé,dọmọ: “Enẹwutu whẹ̀gbledo de matin dinvie hlan yé he tin to Klisti Jesu mẹ lẹ, he ma to zọ̀nlinzin di agbasalan tọn, adavo di Gbigbọ tọn”. Yé mẹhe mọ yí to Jiwheyẹwhe de lẹ, to gbọjẹ Etọn mẹ biọ.

Satani, mẹhe nọ dowhẹ̀ mẹmẹsunnu lẹ (OSỌHIA 12:10), podọ yé mẹhe to azọ́nwà hlan ẹn lẹ dóna nọ dowhẹ̀ mẹhe Jiwheyẹwhe ko sùwhẹ̀na lẹ. Paul mọdona ehe bo dọ to ota mítọn mẹ dọ, “Mẹnu wẹ na ṣẹ núde dokọ̀na mẹṣinyanṣinyan Jiwheyẹwhe tọn lẹ? Jiwheyẹwhe wẹ sùwhẹ̀. Mẹnu wẹ ewọ he to whẹ̀gbledomẹ?…” (LOMUNU 8:33-34).

Owhẹ̀sùna nugbo ma yín núplọ́nmẹ de kẹdẹ gba, adavo dọpọ́n de. Owhẹ̀sùna wẹ yín apáde awetọ jona ylando tọn tọn. Jiwheyẹwhe dóna gblewhẹ̀do gbẹtọ, na owhẹ̀ ko jẹ ẹ wutu. Gbọn huhlọn ohùn tọn po fligọ̀ tọn po dali, yè ko sùahọ́ owhẹ̀ nẹ tọn. Owhẹ̀domẹ depope ma sọ tin ba, yèdọ Satani lọsu to tintẹnpọ́n po huhlọn etọn lẹpo po. É wà ehe hẹ Matẹn Lutẹ mẹhe ko mọ kàndeji yise tọn yí, bo ko sọ tindo dọpọ́n owhẹ̀sùna tọn, é dawhá ogbè lélé, dọmọ, “Dódónọ na nọ̀gbẹ̀ gbọn yise dali”. Dódó wiwé lọ nọ wà gbọn yise to whlẹnganzọ́nwà dotana to Jesu Klisti Oklunọ mítọn tọn mẹ.

To didiọ whenu, gbẹtọ nọ gọ̀do Jiwheyẹwhe de to whenuena gbẹ̀zán ewlọsu tọn vọ̀, bọ é sọ dó dọpọ́n ovọ̀ji yọ́yọ́ tọn. Gbẹ̀zán yọ́yọ́ bẹ́ to jona ylando godo. Kẹdẹdilé Klisti fọ́nsọn oṣiọ lẹ mẹ dó to yajiji Etọn godo, mọwẹ yè sùwhẹ̀na mí bo sọ hẹn mí gọ̀wá sinsẹ̀n nugbo hẹ Jiwheyẹwhe mẹ. “Mẹhe yè jo na ylando mítọn lẹ bo sọ zé tite na owhẹ̀whẹn mítọn” (LOMUNU 4:25). Kẹdẹdilé Jesu Klisti kú dó, mọwẹ yè joylando mítọn lẹ, podọ kẹdẹdilé É fọ́nsọn oṣiọ lẹ mẹ dó, mọwẹ kẹdẹ wẹ yè sùwhẹ̀na mí dó ga.

Apọsteli Jakọbu dohia lé yise yé mẹhe yè sùwhẹ̀na lẹ tọn yín zinzán dó. Yé nọ wà núdepope he Jiwheyẹwhe dọ bo sọ do osi yetọn hia gbọn azọ́n yetọn lẹ dali. “Hiẹ mọ lé yisenọ basi po azọ́n etọn lẹ po dó, podọ gbọn azọ́n dali wẹ yè hẹn yise sọgbe. Yè sọ hẹn Owé Wiwé di he dọmọ, Ablaham yí Jiwheyẹwhe sè, yè sọ hia hlan ẹn na dódó: yè sọ ylọ ẹ dọ họntọn Jiwheyẹwhe tọn” (JAKỌBU 2:22-23).

Azọ́n ma sùwhẹ̀na gbẹtọ de gba. Yé nọ basi yé to tónúsisè mẹ gbọn mẹhe yè sùwhẹ̀na lẹ dali. Mẹdepope he yí Jiwheyẹwhe sè nọ wàzọ́n do núdepope he É dègbèna ji. Ablaham yise dọ Jiwheyẹwhe na fọ́n ovi etọn Isaki sọn oṣiọ lẹ mẹ podọ, enẹwutu wẹ é do wleawu nado yí i do sánvọ̀ kẹdẹdilé yè dègbèna ẹn dó. Na é dóyise wutu wẹ é do wàzọ́n. Jakọbu ma dọ dọ, azọ́n he gbẹtọ wà to linlẹn ede titi tọn mẹ gba, ṣigba é dlẹnalọdó tónúsisè nado wàzọ́n na Jiwheyẹwhe po Ohó Etọn po. Mẹdepope he yise nugbo na mọ gbọn wiwà ehe Jiwheyẹwhe dọ dali. “Họntọn ṣie wẹ mìwlẹ, eyín mì wà onú he yẹn dègbèna mì lẹ” (JOHANU 15:14). Enẹ wẹ gbigbọ yise gbẹ̀te tọn.

Mẹhe yè sùwhẹ̀na gbọn yise dali to Jesu Klisti mẹ tin to Jiwheyẹwhe nukọn di mẹhe ma ko wàylando gbèdé. Yè zé é do nọtẹn etọn madopòdo mẹ, bo tin to ote dinvie na didiọ agbasa he tọn tọn. Mẹdepope he yise nugbo dóna dlẹnalọdó ehe lọ gbọn tónúsisè gbẹ̀zán etọn tọn dali gbọn Jiwheyẹwhe mẹ taidi lé Ablaham te. To owékànsẹ́domẹ hlan Heblunu lẹ, mẹfligọ̀ lẹ po mẹhe yè sùwhẹ̀na lẹ po yín didohia dolé, dọ, “Ṣigba Osó Ziọni tọn ji wẹ mì wá jẹ, podọ, otò daho Jiwheyẹwhe ogbẹ̀nọ lọ tọn mẹ, Jelusalẹm olọn tọn, podọ ogbẹ́ angẹli lẹ tọn he madóhihia mẹ; wá ogbẹ́ daho, agùn plọ́nji lẹ tọn mẹ, he yè ko wlánwé etọn to olọn mẹ to Jiwheyẹwhe Whẹ̀datọ gbẹtọ lẹpo tọn de, podọ to gbigbọ gbẹtọ dódónọ lẹ tọn de, he yè ko basi sọgbe” (HEBLU 12:22-23).